«Είθε οι Παλαιστίνιοι να μας συγχωρήσουν» ήταν η δραματική δήλωση της εισηγήτριας του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Παλαιστίνη, Φραντσέσκα Αλμπανέζε, βλέποντας αηδιασμένη ότι η διεθνής κοινότητα δεν κάνει τίποτα για τα ισραηλινά εγκλήματα στη Γάζα. Μπορεί να συνετιστεί η κυβέρνηση του Ισραήλ;
«Εάν οι δυτικοί σύμμαχοι του Ισραήλ θέλουν να χρησιμοποιήσουν την επιρροή τους για να αναγκάσουν την ισραηλινή κυβέρνηση να τερματίσει τη σύγκρουση, τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή» λέει η Επίκουρη καθηγήτρια Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Νότινγκαμ, Κάθριν Τζίγκαουτ.
H ίδια προτείνει, με ανάλυσή της στο The Conversation, τέσσερις πολιτικές που μπορούν να πάρουν άμεσα οι Δυτικοί για να σταματήσουν το Ισραήλ.
Η πιο ρεαλιστική επιλογή είναι πιθανώς η αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, αν και η κυβέρνηση Νετανιάχου κάτι τέτοιο το θεωρεί μια «νίκη για την τρομοκρατία».
Ωστόσο, για την Τζιγκάουτ, αυτή η αναγνώριση θα έστελνε ένα ισχυρό μήνυμα υποστήριξης για μια λύση δύο κρατών, την οποία το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου θεωρεί εδώ και καιρό ως τον μόνο τρόπο για τον τερματισμό της παλαιστινο-ισραηλινής σύγκρουσης.
Και το Ηνωμένο Βασίλειο, μαζί με τον Καναδά, δήλωσε ότι συμμετέχει σε μια γαλλική πρωτοβουλία για την αναγνώριση της Παλαιστίνης ως κράτους σε μια διάσκεψη του Ιουνίου στη Νέα Υόρκη, που διοργανώθηκε για την προώθηση μιας λύσης δύο κρατών.
Έτσι, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία και Καναδάς θα ενταχθούν στα 160 κράτη που ήδη αναγνωρίζουν την Παλαιστίνη.
Σε αυτά περιλαμβάνονται 11 κράτη της ΕΕ: Βουλγαρία, Κύπρος, Τσεχική Δημοκρατία, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ισπανία και Σουηδία.
Η Ελλάδα δεν έχει αναγνωρίσει το Κράτος της Παλαιστίνης ως κυρίαρχο κράτος.
Σταματήστε την πώληση όπλων
Μια άλλη επιλογή, λέει η επίκουρη καθηγήτρια είναι τα δυτικά κράτη να σταματήσουν να πωλούν όπλα στο Ισραήλ. Η Γαλλία το έχει ήδη κάνει, ενώ το Λονδίνο ανέστειλε εν μέρει τις εξαγωγές όπλων στο Ισραήλ τον Σεπτέμβριο του 2024 λόγω ανησυχιών ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν παράνομα στη Γάζα. Βέβαια σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα η ΕΕ χρηματοδοτεί την αμυντική βιομηχανί του Ισραήλ.
Ωστόσο, τους τρεις μήνες που ακολούθησαν, η κυβέρνηση φέρεται να ενέκρινε στρατιωτικό εξοπλισμό αξίας 169 εκατ. δολ. στο Ισραήλ. Αυτό είναι μεγαλύτερο από το συνολικό ποσό που ενέκρινε μεταξύ 2020 και 2023.
Βέβαια, Ηνωμένο Βασίλειο και Καναδάς παρέχουν λιγότερο από το 1% της ετήσιας αξίας των στρατιωτικών εισαγωγών του Ισραήλ. Συνεπώς, δεν θα ήταν πλήγμα για το Τελ Αβίβ.
Έτσι, η διεθνολόγος προτείνει να επιβάλουν εμπάργκο όπλων σημαντικούς εξαγωγείς όπλων, όπως η Γερμανία, που αντιπροσώπευε το 30% των εισαγωγών όπλων του Ισραήλ μεταξύ 2019 και 2023.
Επίσης, η διακοπή της προμήθειας βρετανικών εξαρτημάτων για ισραηλινά F-35 θα ήταν σημαντική, καθώς το Ανώτατο Δικαστήριο εκδικάζει μια υπόθεση που ισχυρίζεται ότι η πώληση εξαρτημάτων για τα F-35 έμμεσα στο Ισραήλ παραβιάζει το εγχώριο και διεθνές δίκαιο.
Σταματήστε το εμπόριο
Οι δυτικές χώρες θα μπορούσαν επίσης να αναστείλουν το εμπόριό τους με το Ισραήλ. Η ΕΕ αντιπροσωπεύει σχεδόν το 30% των ισραηλινών εξαγωγών, με παρόμοιο ποσό ισραηλινών εισαγωγών να προέρχεται από την ΕΕ.
Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ο 11ος μεγαλύτερος εισαγωγέας ισραηλινών αγαθών.
Αυτή η επιλογή θα είχε σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομία του Ισραήλ και εξετάζεται τόσο από το Ηνωμένο Βασίλειο όσο και από την ΕΕ.
Η ΕΕ δήλωσε ότι θα επανεξετάσει τη συμφωνία εμπορικής σύνδεσης με το Ισραήλ, αφού 17 από τους 27 υπουργούς Εξωτερικών του μπλοκ υποστήριξαν την κίνηση.
Δεδομένου ότι μια πλήρης αναστολή της εμπορικής συμφωνίας της ΕΕ με το Ισραήλ είναι απίθανη –καθώς χρειάζεται ομοφωνία- μια μερική αναστολή είναι δυνατή, καθώς αυτό θα απαιτούσε μόνο τουλάχιστον το 55% των κρατών μελών να ψηφίσουν υπέρ, λέει η Τζιγκάουτ.
Κυρώσεις κατά των Ισραηλινών εποίκων
Μια ακόμη επιλογή είναι η επέκταση -και ο συντονισμός- των προσπαθειών για την επιβολή κυρώσεων σε Ισραηλινούς υπηκόους που προωθούν τη βία κατά των Παλαιστινίων, υποστηρίζει η ειδική.
Το 2024, η Γαλλία, ο Καναδάς και η ΕΕ επέβαλαν οικονομικές κυρώσεις και ταξιδιωτικές απαγορεύσεις εναντίον εξτρεμιστών Ισραηλινών εποίκων που είχαν κριθεί ένοχοι για χρήση βίας εναντίον Παλαιστινίων πολιτών στη Δυτική Όχθη.
Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει πλέον υιοθετήσει παρόμοια προσέγγιση, εισάγοντας κυρώσεις σε πολλά άτομα και οντότητες που εμπλέκονται στο ισραηλινό εποικιστικό κίνημα.
Η βρετανική κυβέρνηση φέρεται επίσης να εξετάζει κυρώσεις κατά του υπουργού Οικονομικών του Ισραήλ, Μπεζαλέλ Σμότριχ, και του υπουργού εθνικής ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ.
Οι κυρώσεις θα μπορούσαν, θεωρητικά, να συμπληρωθούν από απαγορεύσεις εισαγωγής αγαθών από ισραηλινούς οικισμούς, συμπληρώνει η επιστήμων από το Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ, τη στγιμή που σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών του Ισραήλ το 2,5% των γεωργικών εξαγωγών και το 1,5% των βιομηχανικών εξαγωγών στην ΕΕ προέρχονται από οικισμούς.
Το σίγουρο πάντως είναι ότι η μη παρέμβαση είναι ουσιαστικά τρόπος παρέμβασης υπέρ του Ισραήλ και αυτό αφορά και την Ελλάδα.
