Φόρτωση Text-to-Speech…
Ιδιαίτερα βαρύ παραμένει το κλίμα μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας, στον απόηχο των δηλώσεων του υπουργού Οικονομικών της Κύπρου Μάκη Κεραυνού, που ναρκοθετούν το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης μεταξύ των δύο χωρών. Παρά την προσπάθεια να κρατηθούν δημοσίως χαμηλοί τόνοι, στο παρασκήνιο η ένταση είναι μεγάλη. Επί της ουσίας, δε, το σκηνικό παραπέμπει σε «πολλαπλό ανφέρ» της κυπριακής πλευράς: η Λευκωσία εμφανίζεται να υπαναχωρεί από την οικονομική συμφωνία που είχε επιτευχθεί για το ποσοστό συμμετοχής της στο κόστος του έργου. Επίσης, με το γεωπολιτικό ρίσκο που εμπεριέχει –λόγω των αντιδράσεων της Aγκυρας στο πεδίο–, η προώθηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης επιδιώκεται να μετακυλιστεί εξ ολοκλήρου στην Αθήνα.
Παράλληλα, είναι σαφές πως η Αθήνα αφέθηκε να καταναλώσει, χωρίς επί του παρόντος τουλάχιστον αντίκρισμα, σημαντικό διπλωματικό κεφάλαιο προκειμένου να πείσει την Ευρωπαϊκή Eνωση και στη συνέχεια χώρες που εμπλέκονται έμμεσα, όπως η Γαλλία και η Ιταλία, για την αναγκαιότητα του έργου, το οποίο ως γνωστόν προκάλεσε περιπλοκές και στην ελληνική εσωτερική πολιτική σκηνή. Τέλος, η Λευκωσία έπαιξε με «κλειστά χαρτιά», αφού ουδέποτε γνωστοποίησε στην Αθήνα τις οικονομικές μελέτες που αμφισβητούν τη βιωσιμότητα του έργου, ενώ ο Μ. Κεραυνός παρέμεινε στη θέση του, αν και αμφισβήτησε μια συμφωνία που φέρει τη «σφραγίδα» των δύο χωρών. Στην Αθήνα πάντως κυριαρχεί η εκτίμηση ότι, παρά την επαμφοτερίζουσα στάση που τηρεί έως τώρα, ο Νίκος Χριστοδουλίδης δύσκολα θα προσυπογράψει την ακύρωση του έργου, καθώς η Λευκωσία έχει πλέον «εκτεθεί» έναντι της Ε.Ε.
Αναθεώρηση με στόχο τους νέους
Η συνταγματική αναθεώρηση που θα δρομολογηθεί περί τα τέλη του έτους ή στις αρχές του 2026 θα είναι η επόμενη κίνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη στην πολιτική σκακιέρα, σε μια προσπάθεια να διατηρήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων έναντι των κομμάτων της αντιπολίτευσης και να θέσει ο ίδιος την ατζέντα. Μάλιστα, όπως τα πρόσφατα μέτρα της ΔΕΘ υπηρετούσαν, μεταξύ άλλων στοχεύσεων, την προσπάθεια της Ν.Δ. να επαναπροσεγγίσει μέσω σημαντικών φορομειώσεων τους νέους σε ηλικία ψηφοφόρους –όπου πραγματοποιεί χαμηλές πτήσεις– και κατά την αναθεώρηση του Συντάγματος θα προωθηθούν διατάξεις με «αντίκτυπο» στη νέα γενιά.
Ειδικότερα, από το Μέγαρο Μαξίμου εξετάζεται η εισαγωγή στο Σύνταγμα της έννοιας της «αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών». Θα προβλέπεται δηλαδή η «προστασία» των μελλοντικών γενεών από αλόγιστες δαπάνες και υπερβολικά ελλείμματα, όπως των δεκαετιών του 1990 και του 2000 που οδήγησαν στα μνημόνια.
Ο Κυρ. Μητσοτάκης ωστόσο παρότι εξετάζει τη συγκεκριμένη «ρήτρα», δεν εμφανίζεται θετικός στην προοπτική να υιοθετηθεί αριθμητικά προσδιορισμένος συνταγματικός «κόφτης» για το έλλειμμα ή το χρέος. Επίσης, στο πλαίσιο της αναθεώρησης αναμένεται να προταθεί η συνταγματική κατοχύρωση της προστασίας των προσωπικών δεδομένων και του δικαιώματος στην έγκυρη πληροφόρηση με την προστασία από τα fake news, αλλά και η δημιουργία «αναχωμάτων» στην ανεξέλεγκτη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης.
Ακόμη, παρεμβάσεις θα δρομολογηθούν αναφορικά με την προστασία του περιβάλλοντος, που συνιστά προτεραιότητα για τα νεανικά κοινά υπό το πρίσμα και της κλιματικής κρίσης, ενώ θα τεθούν στο τραπέζι και ζητήματα βιοηθικής. Σε θεσμικό επίπεδο, με βάση τον υφιστάμενο σχεδιασμό, η πρόταση της Ν.Δ. για τη συνταγματική αναθεώρηση θα εδράζεται σε τρεις πυλώνες: Το Δημόσιο, τη Δικαιοσύνη και το πολιτικό σύστημα. Αναφορικά με το Δημόσιο, όπως έχει ανακοινωθεί, θα επιχειρηθεί να ενσωματωθεί στον καταστατικό χάρτη η άρση της μονιμότητας στο Δημόσιο, αλλά και η αξιολόγηση.
Σε σχέση με τη Δικαιοσύνη θα προταθεί η αλλαγή στον τρόπο επιλογής της ηγεσίας της. Τέλος, αναφορικά με το πολιτικό σύστημα, δεδομένη θα πρέπει να θεωρείται η μεταβολή του άρθρου περί ευθύνης υπουργών, με επίκεντρο την εμπλοκή της Βουλής στην ποινική τους αντιμετώπιση. «Οδηγός» στη συγκεκριμένη περίπτωση θα είναι οι περιπτώσεις των Κ. Καραμανλή και Χρ. Τριαντόπουλου, που παραπέμφθηκαν στο Δικαστικό Συμβούλιο για την υπόθεση των Τεμπών, χωρίς να προηγηθεί η επί της ουσίας λειτουργία της προανακριτικής επιτροπής της Βουλής. Η κατεύθυνση στην οποία θα κινηθεί ο Κυρ. Μητσοτάκης είναι ο ρόλος της Βουλής αναφορικά με την παραπομπή υπουργών ή να περιοριστεί σημαντικά ή να καταργηθεί πλήρως, με τις τελικές αποφάσεις πάντως να μην έχουν ληφθεί.
Το χαρτί της συναίνεσης
Η κεφαλαιοποίηση του πακέτου της ΔΕΘ, η διαμόρφωση μιας συνολικότερης «θετικής» ατζέντας και η ανανέωση των διαύλων επικοινωνίας με τους κεντρώους ψηφοφόρους που έχουν αποστασιοποιηθεί από τη Ν.Δ. συνιστούν μερικές από τις προτεραιότητες της επόμενης περιόδου για το Μέγαρο Μαξίμου. Η Ν.Δ. μεταξύ των εθνικών εκλογών του 2023 και των ευρωεκλογών απώλεσε περί το 15% των ψηφοφόρων της, που αυτοπροσδιορίζονται κεντρώοι. Ο Κυρ. Μητσοτάκης φέρεται αποφασισμένος να τους επαναπροσεγγίσει και στην κατεύθυνση αυτή θα αξιοποιηθεί, μεταξύ άλλων, το χαρτί της συναίνεσης.
Κατά την παρουσία του στη Θεσσαλονίκη ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην προοπτική των συναινέσεων σε δύο επίπεδα: Σημείωσε πως εάν οι πολίτες το επιλέξουν μέσω της ψήφου τους και η Ν.Δ. δεν επιτύχει τον στόχο της αυτοδυναμίας θα διερευνηθεί η δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας. Επίσης, προσδιόρισε τέσσερις μεταρρυθμίσεις που, όπως είπε, «υπερβαίνουν τους κυβερνητικούς κύκλους και απαιτούν ευρύτερες συναινέσεις»: την καθιέρωση του εθνικού απολυτηρίου, την ολοκλήρωση του νέου ΕΣΥ, τον εκσυγχρονισμό των πολεοδομιών και τη διαμόρφωση του Εθνικού Ενεργειακού Χάρτη.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ν.Δ. θα «αποσύρει» –ευλόγως– μέχρι τις προσεχείς εκλογές από την πολιτική ατζέντα τα σενάρια περί κυβερνητικών συνεργασιών, καθώς τροφοδοτούν την αστάθεια και το κλίμα ηττοπάθειας στους κόλπους της. Ομως, θα επιμείνει στη λογική των συναινέσεων επί εφαρμοσμένων πολιτικών, καταθέτοντας συγκεκριμένες προτάσεις για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων που περιέγραψε ο πρωθυπουργός και θα «πιέσει» τα κόμματα της αντιπολίτευσης –και πρωτίστως το ΠΑΣΟΚ– για την υλοποίησή τους, με στόχευση, όπως προαναφέρθηκε, τους κεντρώους ψηφοφόρους. Εάν η Ν.Δ. επιτύχει να διασφαλίσει τη στήριξη του ΠΑΣΟΚ, θα εμφανιστεί ως η κυρίαρχη μεταρρυθμιστική δύναμη της χώρας, με τον Ν. Ανδρουλάκη να αναγκάζεται να την ακολουθήσει. Στην περίπτωση που η Χαριλάου Τρικούπη τις απορρίψει, θα είναι εύκολο να κατηγορηθεί στο κεντρώο ακροατήριο ότι συντάσσεται με τις δυνάμεις του εγχώριου λαϊκισμού.
