Φόρτωση Text-to-Speech…
Θέμα χρόνου η υπογραφή συμφωνίας ασφαλείας ανάμεσα στην Αθήνα και στη Στοκχόλμη, η οποία θα επιτρέψει τη βαθύτερη συνεργασία, λέει στην «Κ» ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων της Σουηδίας Μίκαελ Κλέσον, ο οποίος βρέθηκε στην Αθήνα. Ελλάδα και Σουηδία συζητούν για τη συνεργασία στον τομέα των υποβρύχιων δυνατοτήτων και των φορτηγών, αλλά και στην καινοτομία. Ο κ. Κλέσον υπογραμμίζει ότι η Βαλτική και το Αιγαίο παρουσιάζουν αρκετά κοινά επιχειρησιακά σημεία.
– Ποιο ήταν το επίκεντρο των επαφών σας στην Ελλάδα;
– Ηρθα εδώ έπειτα από προσωπική πρόσκληση του αρχηγού ΓΕΕΘΑ Δημήτρη Χούπη. Εμαθα ότι οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις εστιάζουν σε θέματα μετασχηματισμού και καινοτομίας. Κάτι που συνδέεται με την ίδια προσέγγιση που έχουμε κι εμείς στη Σουηδία για τον εκσυγχρονισμό των δικών μας ενόπλων δυνάμεων. Ανακαλύψαμε ότι και οι δύο χώρες διαθέτουν 12ετές εξοπλιστικό πρόγραμμα, κάτι που διευκολύνει την αναζήτηση τρόπων συνεργασίας και την αξιοποίηση ευρωπαϊκών μηχανισμών.
– Υπάρχει κάτι συγκεκριμένο στη συνεργασία Ελλάδας – Σουηδίας;
– Υπάρχουν αρκετοί τομείς υπό συζήτηση. Για να ενισχύσουμε ποιοτικά και ποσοτικά την ανταλλαγή πληροφοριών, πρέπει να ολοκληρώσουμε μια γενική συμφωνία ασφαλείας – ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη. Υπάρχουν συζητήσεις μεταξύ Ελλάδας και σουηδικών εταιρειών για υποβρύχιες δυνατότητες, φορτηγά και –ας το πω γενικά– ψηφιοποίηση. Επίσης, συμμετέχουμε σε κοινά ευρωπαϊκά έργα στον τομέα του PESCO.
– Μιλήσατε και για καινοτομία;
– Πολλές νέες στρατιωτικές τεχνολογίες δεν αναπτύσσονται μέσα στον ίδιο τον στρατιωτικό τομέα. Χρειαζόμαστε τρόπους να συνδυάσουμε και να στηρίξουμε startups, scaleups, μικρομεσαίες επιχειρήσεις και να τις βοηθήσουμε να επιβιώσουν, ώστε να ενσωματώσουν τις καινοτομίες τους στην επίλυση στρατιωτικών προβλημάτων, είτε με είτε χωρίς τη συμμετοχή των μεγάλων παραδοσιακών εταιρειών αμυντικής βιομηχανίας.
– Υπάρχει κάποια σύγκλιση απόψεων με τους Ελληνες συνομιλητές σας για το τι πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα με βάση τα διδάγματα από τον πόλεμο στην Ουκρανία;
– Ο λόγος ύπαρξης ενός στρατιωτικού οργανισμού είναι η δυνατότητα άσκησης και ανάπτυξης οργανωμένης βίας σε κλίμακα που καμία άλλη οντότητα της κοινωνίας δεν έχει δικαίωμα να ασκήσει. Ανεξάρτητα από το πώς αντιλαμβανόμαστε τις διαφορετικές πτυχές μιας συγκεκριμένης απειλής, η ικανότητα άσκησης οργανωμένης βίας, στρατιωτικά ή επιχειρησιακά, είναι κεντρικής σημασίας. Αυτό επηρεάζεται από τις νέες και αναδυόμενες τεχνολογίες, αλλά χρειάζεται και εστίαση σε μεθοδολογίες, δόγματα και όχι μόνο τεχνολογίες. Συνολικά, θεωρώ ότι αντιμετωπίζουμε έναν πραγματικό υβριδικό πόλεμο – όχι «πιο ήπια» μορφή πολέμου. Δεν χρειάζεται να είναι κατοχή όπως το 1939-45· περιλαμβάνει τη χρήση στρατιωτικής βίας αλλά και την εκμετάλλευση των αδυναμιών των κοινωνιών μας. Αυτές εξερευνώνται και αξιοποιούνται συνεχώς. Αυτό το ευρύ φάσμα απειλών πρέπει να αντιμετωπιστεί συνολικά από την κοινωνία, με τον στρατό να έχει έναν συγκεκριμένο ρόλο μέσα σε αυτό.
– Πώς βλέπει η σουηδική κοινωνία αυτή τη στροφή από την ουδετερότητα προς τον επανεξοπλισμό τα τελευταία χρόνια;
– Η λαϊκή υποστήριξη είναι σαφής. Η πολιτική υποστήριξη είναι σταθερή και ξεκάθαρη. Και τα οκτώ κόμματα στηρίζουν τον πρωθυπουργό που μετέβη στη Χάγη και ανακοίνωσε τον στόχο του 5% του ΑΕΠ για την άμυνα. Αυτό σχετίζεται άμεσα με την αντίληψη της κατάστασης ασφαλείας σε σχέση με τη ρωσική απειλή, φυσικά επηρεασμένη από τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ανάγκη να αναθεωρήσουμε τις ελπίδες μας για μια σταθερή και εποικοδομητική σχέση Ευρώπης – Ρωσίας. Δεν είμαι αφελής· αν αλλάξει το μοτίβο της σύγκρουσης και επανεκκινήσει ο διάλογος με τη Ρωσία, σίγουρα κάποιες επενδύσεις θα αμφισβητηθούν εκ νέου.
– Σουηδία και Ουκρανία συμφώνησαν για προμήθεια 150 αεροσκαφών Gripen στο Κίεβο. Η Ουκρανία πρέπει να στρατιωτικοποιηθεί περαιτέρω; Μήπως η κίνηση αυτή αποτελεί παραδοχή ότι ο πόλεμος δεν τελειώνει σύντομα;
– Για το πρώτο σκέλος, η απάντηση είναι «ναι». Πάνω από το 90% της σουηδικής κοινής γνώμης στηρίζει την Ουκρανία. Οσον αφορά το δεύτερο σκέλος, ελπίζουμε σε συμφωνία ειρήνης –είτε μέσω κατάπαυσης πυρός είτε μέσω άμεσης συμφωνίας– με τους ευνοϊκότερους δυνατούς όρους για την Ουκρανία. Αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστεί να εργαστούμε στην Ουκρανία για να αποτρέψουμε μελλοντική ρωσική στρατιωτική βία. Η επιστολή προθέσεων (LOI) που υπεγράφη είναι μια συμβολή προς αυτόν τον στόχο: την ανασυγκρότηση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, αναγνωρίζοντας ότι αυτές αποτελούν τον αποτρεπτικό παράγοντα. Η Ουκρανία διαθέτει σήμερα την πιο σύγχρονη και μάχιμη στρατιωτική δύναμη στην Ευρώπη, με μεγάλη εμπειρία μάχης και πολύ διαφορετικό εξοπλισμό.
– Η Βαλτική και η Ανατολική Μεσόγειος έχουν επιχειρησιακές ομοιότητες;
– Ναι. Στενά ύδατα, παράκτιος πόλεμος, επιχειρήσεις σε περιβάλλον παράκτιας ζώνης, επιχειρήσεις τύπου αρχιπελάγους. Παρά τις διαφορές, υπάρχουν κοινά χαρακτηριστικά που μας ενώνουν σε επίπεδο στρατιωτικής πολυπλοκότητας. Αν δείτε το σύμπλεγμα νησιών από τη Στοκχόλμη έως το Ολαντ, το Ούτο και το Ελσίνκι, υπάρχει de facto ένα αρχιπέλαγος σαν το Αιγαίο.
– Αντιμετωπίζετε ως μείζονα απειλή τη Ρωσία. Στην Ελλάδα η αντίληψη για την κύρια απειλή είναι διαφορετική…
– Παρατηρούμε και κατανοούμε ότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές στην αντίληψη για ζητήματα όπως ο εναέριος χώρος ή οι οικονομικές ζώνες – και φυσικά όλα αυτά αυξάνουν την πολυπλοκότητα. Προσπαθούμε να γνωρίζουμε και να κατανοούμε, αλλά ξέρουμε επίσης ότι πρόκειται για ένα ζήτημα μεταξύ δύο συμμάχων με πολλούς τρόπους. Και φυσικά, εναπόκειται σε εσάς να βρείτε λύσεις και τρόπους να το διαχειριστείτε.
