Ενα μη συνηθισμένο για τις ελληνογερμανικές σχέσεις θετικό κλίμα, αλλά και σημαντικές αποκλίσεις σε θέματα που οι δύο χώρες έχουν πάγιες διαφορές, όπως το μεταναστευτικό και το ενδεχόμενο πώλησης Eurofighter στην Τουρκία, κατεγράφη χθες κατά την επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Βερολίνο, όπου είχε συνάντηση με τον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι η Ελλάδα φυλάει τα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης. «Η δευτερογενής μετανάστευση από την Ελλάδα προς τη Γερμανία πρέπει να μειωθεί», ανέφερε ο Γερμανός καγκελάριος.
Κατά τις δηλώσεις πάντως των δύο ηγετών κατεγράφη η διαφορετική οπτική των δύο χωρών στο θέμα της μετανάστευσης. Από την πλευρά του ο Ελληνας πρωθυπουργός αναφερόμενος στο θέμα είπε πως «ο καγκελάριος αναγνωρίζει τις προκλήσεις να είμαστε η πρώτη χώρα υποδοχής, που προστατεύει μέρα-νύχτα τα ευρωπαϊκά σύνορα», τονίζοντας πως το μεταναστευτικό δεν είναι μόνο ζήτημα ανθρωπιστικό, αλλά εθνικής ασφάλειας και «οφείλουμε να δώσουμε έμφαση στην εξωτερική διάσταση, στις επιστροφές και στη σωστή υλοποίηση του ευρωπαϊκού Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου».
Λίγο αργότερα, κατά τη συνέντευξη Τύπου, ο πρωθυπουργός ρωτήθηκε για το μεταναστευτικό, παραδεχόμενος πως «υπάρχουν ζητήματα δευτερογενών ροών» και πως «δεν έχουμε συμφωνήσει σε όλα ως προς το πλαίσιο κατανόησης αυτού του προβλήματος, όμως αντιμετωπίζω το ζήτημα αυτό με κατανόηση της γερμανικής πλευράς, όπως ζητώ και την αντίστοιχη κατανόηση από πλευράς Γερμανίας για το τι σημαίνει να βρίσκεσαι στη δύσκολη θέση να φυλάς τα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης». Η διάσταση φάνηκε και από τις δηλώσεις του καγκελαρίου Μερτς, ο οποίος λαμβάνοντας τον λόγο μετά τον Ελληνα πρωθυπουργό κατέστησε σαφές πως «η δευτερογενής μετανάστευση από την Ελλάδα προς τη Γερμανία πρέπει να μειωθεί». Σημείωσε δε πως οι δύο ηγέτες αναφέρθηκαν στην τριτογενή μετανάστευση, «που είναι θέμα Ελλάδας και Γερμανίας», ενώ υπογράμμισε πως πρέπει «να αυξηθούν οι επανεισδοχές και πρέπει να βρεθεί κοινά αποδεκτή λύση». Στο ίδιο –σκληρό– μήκος κύματος υποστήριξε την αυστηροποίηση των διαδικασιών ασύλου: «Οι νέοι αυστηροί κανόνες για το άσυλο πρέπει να εφαρμοστούν άμεσα».
«Ποτέ ξανά 2015»
Την ίδια ώρα, πάντως, διαπιστώθηκε μια θετική διάθεση και από τις δύο πλευρές. «Συμφωνήσαμε να επεκτείνουμε την οικονομική συνεργασία», είπε ο Γερμανός καγκελάριος, τονίζοντας πως «χαίρομαι ιδιαίτερα που ο Ελληνας πρωθυπουργός είναι σήμερα ο πρώτος φιλοξενούμενος ηγέτης». Ο κ. Μητσοτάκης κατά την έναρξη της τοποθέτησής του επεσήμανε και αυτός πως είναι ο πρώτος Ευρωπαίος ηγέτης που επισκέπτεται το Βερολίνο μετά την εκλογή του Φρίντριχ Μερτς, κάτι που, όπως είπε, «έχει έναν βαθύ συμβολισμό για τον δρόμο που έχουμε διανύσει στις σχέσεις μας, οι οποίες έχουν δοκιμαστεί, αλλά σήμερα έχουν ωριμάσει».
Ο κ. Μητσοτάκης πρόσθεσε ακόμη πως η Ελλάδα αισθάνεται ανακούφιση για το γεγονός πως η Γερμανία διαθέτει μια ισχυρή κυβέρνηση, τονίζοντας την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας που «σήμερα είναι από τις πιο σταθερές στην Ευρωζώνη», ενώ «στον τουρισμό καταρρίπτουμε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο», επισημαίνοντας πως η χώρα «γυρίζει σελίδα» και ως εκ τούτου «είναι ελκυστικός προορισμός για γερμανικές επενδύσεις». Παράλληλα αναφέρθηκε και στους Ελληνες της Γερμανίας που αριθμούν μισό εκατομμύριο, χαρακτηρίζοντάς τους μία «ακμάζουσα κοινότητα της γερμανικής κοινωνίας». Οσον αφορά το έτερο μεγάλο ευρωπαϊκό θέμα, την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία και τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο πρωθυπουργός τόνισε πως «συμφωνούμε στην άμεση και άνευ όρων εκεχειρία 30 ημερών» και πρέπει η Ευρώπη «να ενισχύσει την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία».
Από την πλευρά του, ο καγκελάριος Μερτς είπε πως εάν η εκεχειρία δεν γίνει δεκτή από τη Ρωσία, «θα συζητήσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο περαιτέρω κυρώσεις, το 17ο πακέτο, στην ενέργεια και στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες», προσθέτοντας πως «η μπάλα είναι μόνο στην πλευρά της Ρωσίας και δεν είναι αυτονόητες η ειρήνη και η ασφάλεια στην Ευρώπη». Μετά το τέλος των δηλώσεων και κατά τη διάρκεια των ερωτήσεων, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην εθνική ρήτρα διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες, λέγοντας μεταξύ άλλων πως «έχουμε κάνει σημαντική πρόοδο ως προς την εθνική ρήτρα διαφυγής και ευχαριστώ τη Γερμανία για τον ρόλο που παίζει». Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ακόμη πως «η Ελλάδα είναι χώρα υπόδειγμα δημοσιονομικής συμμόρφωσης» και είπε πως «έχουμε ζητήσει ευελιξία για τις αμυντικές δαπάνες, καθώς η χώρα μου δεν θα περάσει ποτέ ξανά αντίστοιχη κρίση σαν αυτή που μας γονάτισε το 2015 και αυτή είναι αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα».
Οι αιχμές για Eurofighter και η απαίτηση στα εξοπλιστικά
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης περιέγραψε χθες, εμμέσως πλην σαφώς, την ελληνική άποψη τόσο για το ζήτημα της πώλησης μαχητικών Eurofighter στην Τουρκία, όσο και για την πιθανή συμμετοχή της Αγκυρας στα προγράμματα επανεξοπλισμού της Ε.Ε. Ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε μεν ότι δεν μπορεί να υποδείξει σε μια μεγάλη χώρα τις πωλήσεις οπλικών συστημάτων που θα κάνει, όμως τόνισε δε ότι «τέτοιου είδους πωλήσεις αλλά και ενδεχόμενες μελλοντικές αμυντικές συνεργασίες πρέπει να πληρούν ορισμένες βασικές προϋποθέσεις». Μάλιστα σημείωσε ότι «οι προϋποθέσεις αυτές έχουν να κάνουν με το γεγονός ότι οι τρίτες χώρες οι οποίες θέλουν με κάποιον τρόπο να συνδεθούν αμυντικά με την Ευρώπη θα πρέπει να δείχνουν, αν μη τι άλλο, μια υψηλή συμμόρφωση ως προς την κοινή πολιτική εξωτερικών και ασφάλειας ή –γιατί όχι;– να υπογράψουν και μια συμφωνία αμυντικής συνεργασίας με την Ε.Ε.». Στο τραπέζι της διμερούς συνάντησης με τον καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς υπήρχε –για πρώτη φορά έπειτα από χρόνια– σαφής απαίτηση από πλευράς Βερολίνου για τη συμμετοχή της Γερμανίας στο εξοπλιστικό πρόγραμμα των 25+3 δισ. ευρώ της Αθήνας για τα επόμενα 12 χρόνια. Το Βερολίνο έχει θέσει επιτακτικά τους τελευταίους μήνες την ανάγκη να συμμετάσχει η γερμανική αμυντική βιομηχανία σε εμβληματικά προγράμματα όπως η «Ασπίδα του Αχιλλέα», με επιχείρημα, μεταξύ άλλων, την απουσία της Γερμανίας από την ελληνική αγορά τα τελευταία χρόνια. Ηδη η «Κ» έχει αποκαλύψει το γερμανικό ενδιαφέρον με το σύστημα IRIS-T που εξασφαλίζει και συνέργειες με το εγχώριο οικοσύστημα.
