Φόρτωση Text-to-Speech…
Ενα κουβάρι που διαρκώς περιπλέκεται θυμίζει η κατάσταση στη Μονή Σινά, όπου από το απόγευμα της Τετάρτης βρίσκονται σε εξέλιξη πρωτόγνωρες καταστάσεις και διαμορφώνονται δεδομένα με άδηλη κατάληξη, τα οποία, σε κάθε περίπτωση, κάθε άλλο παρά συμβατά μπορούν να θεωρηθούν με τη μακραίωνη ύπαρξη και λειτουργία της μονής.
Ολες οι πλευρές που εμπλέκονται σε αυτήν την πρωτοφανή κατάσταση αποδίδουν σκοπιμότητες στους άλλους. Το βέβαιο είναι ότι η κατάσταση εξυπηρετεί σχεδιασμούς ή αξιοποιείται ως βατήρας με στόχο την ενίσχυση της επιρροής στον έλεγχο της μονής, ενώ ερωτήματα υπάρχουν για τις στοχεύσεις και κινήσεις της αιγυπτιακής πλευράς.
Η Αθήνα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, άλλωστε έχει καταστήσει σαφές το ενδιαφέρον της για τα ζητήματα που έχουν ανακύψει σχετικά με τη μονή και το καθεστώς λειτουργίας της. Ο αρχιεπίσκοπος Δαμιανός ευχαρίστησε χθες την κυβέρνηση για το ενδιαφέρον της και την επικοινωνία που υπήρξε μαζί του.
Οπως, όμως, επισημαίνει πηγή που και λόγω αρμοδιότητας παρακολουθεί από πολύ κοντά το θέμα, τα πράγματα έχουν περιπλακεί διότι από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές γίνονται κινήσεις με το βλέμμα στραμμένο στη διαδοχή του αρχιεπισκόπου και στο ποιος θα καταφέρει να την ελέγξει για να έχει προνομιακό ρόλο στον έλεγχο της μονής συνολικά.
Τα γεγονότα της Τετάρτης και η αιφνιδιαστική κίνηση του αρχιεπισκόπου Δαμιανού, ο οποίος κατάφερε την έξωση των «πραξικοπηματιών», όπως τους αποκαλεί, μοναχών από τη μονή, έφεραν νέα δεδομένα, αλλά και μια παρατεταμένη κρίση. Ο αρχιεπίσκοπος κατάφερε να κλειστεί στη μονή, αφήνοντας έξω από τις πύλες της τους μοναχούς που στράφηκαν εναντίον του. Αλλά εκείνοι δεν απομακρύνθηκαν και ακολούθησαν διαδοχικές απόπειρες, χθες, με στόχο να καταφέρουν να επιστρέψουν στο εσωτερικό της μονής.
«Κινδυνεύει η ζωή μου», το μήνυμα του αρχιεπισκόπου – Σε τι εξυπηρετεί το Κάιρο το σκηνικό αναταραχής.
Οι κινήσεις του Δαμιανού
Τι πυροδότησε, όμως, αυτή την κίνηση από την πλευρά του αρχιεπισκόπου Δαμιανού; Πηγές με γνώση όσων έχουν διαμειφθεί όλο το προηγούμενο διάστημα αναφέρουν ότι είχε αρχίσει να γίνεται αναφορά από διάφορες πλευρές ότι η «επανάσταση δημιουργεί δίκαιο». Οτι, δηλαδή, η κίνηση που έκαναν οι μοναχοί οι οποίοι στράφηκαν εναντίον του αρχιεπισκόπου, ανεξαρτήτως της τυπικής ορθότητάς της, στο πεδίο παράγει αποτελέσματα.
Με πιο ορατό ότι εκείνοι βρίσκονται στη μονή, έχουν τον έλεγχό της, ενώ ο αρχιεπίσκοπος είναι μακριά, στην Αθήνα, και επί της ουσίας δεν έχει πρόσβαση. Θεωρήθηκε, δηλαδή, λένε οι ίδιες πηγές, ότι επιχειρούνται τετελεσμένα με σύνδεση της φυσικής παρουσίας με την αρμοδιότητα επί των ζητημάτων της μονής. Απέναντι σε αυτήν την κατάσταση, ο αρχιεπίσκοπος Δαμιανός αποφάσισε να κινηθεί με τον τρόπο που κινήθηκε.
Οι μοναχοί που απομακρύνθηκαν από τη μονή υποστηρίζουν από την πλευρά τους ότι ο αρχιεπίσκοπος έφτασε στη μονή συνοδευόμενος από μπράβους και ότι ακολούθησε βίαιη απομάκρυνσή τους.
Ο αρχιεπίσκοπος Δαμιανός, σε μια δραματική έκκληση, ζήτησε τη βοήθεια των κυβερνήσεων της Ελλάδας και της Αιγύπτου, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «κινδυνεύει η ζωή μου». Συνεργάτες του αναφέρουν ότι, παρά το γεγονός πως ζητήθηκε η παρέμβαση της αιγυπτιακής αστυνομίας για να απομακρυνθούν οι μοναχοί που προσπαθούν με τη βία να εισέλθουν εκ νέου στη μονή, το αίτημα δεν ικανοποιήθηκε.
Αλλες πηγές κάνουν λόγο για σκόπιμη κωλυσιεργία από αιγυπτιακής πλευράς, που δείχνει να εξυπηρετείται από την παρατεταμένη κρίση στη μονή, καθώς την αξιοποιεί για να καθυστερεί την ολοκλήρωση της συμφωνίας για το καθεστώς της μονής. Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι ο αρχιεπίσκοπος Δαμιανός είναι ο μόνος που έχει αιγυπτιακή υπηκοότητα και μπορεί να υπογράψει τη συμφωνία και ότι αν προηγηθεί διαδοχή, θα πρέπει ο νέος αρχιεπίσκοπος να πάρει υπηκοότητα πριν υπογραφεί η συμφωνία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους όρους που θα τεθούν.
Η απόφαση άνοιξε τον ασκό του Αιόλου
Η απόφαση του αιγυπτιακού δικαστηρίου, στα τέλη του περασμένου Μαΐου, με την οποία ουσιαστικά η Μονή Σινά απώλεσε τον έλεγχο μιας σειράς από ακίνητα τα οποία διαχρονικά κατείχε, αλλά και των εγκαταστάσεών της, έδειξε να ανοίγει τον ασκό του Αιόλου, καθώς από εκείνη τη στιγμή και μετά πυροδοτήθηκαν οι εξελίξεις που οδήγησαν στη δραματική κορύφωση των τελευταίων 24ώρων.
Ο ρόλος του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων και η εμπλοκή δύο μονών του Αγίου Ορους, μητροπολιτών της Βόρειας Ελλάδας, αλλά και παραεκκλησιαστικών κύκλων.
Η διαπραγμάτευση ανάμεσα στα υπουργεία Εξωτερικών της Ελλάδας και της Αιγύπτου για την άρση του αδιεξόδου που προκλήθηκε σε σχέση με το ιδιοκτησιακό καθεστώς της μονής έφερε ως πρώτο βήμα την αναγνώριση νομικής προσωπικότητας για το Μετόχι της μονής στην Ελλάδα, που πρόσφατα ψηφίστηκε στη Βουλή. Η εξέλιξη αυτή από μοναχούς που στράφηκαν κατά του αρχιεπισκόπου Δαμιανού ερμηνεύθηκε –σκοπίμως, λένε κάποιοι– ως βήμα για υφαρπαγή περιουσιακών στοιχείων της μονής και αποτέλεσε την απαρχή για να κινηθούν οι διαδικασίες αμφισβήτησής του.
Το ψήφισμα, αντιθεσμικό και άκυρο σύμφωνα με τον αρχιεπίσκοπο, με το οποίο ο ίδιος κηρύχθηκε παυθείς από τη θέση του ηγουμένου, πυροδότησε νέες εξελίξεις. Οπως αναφέρει πηγή που από την πρώτη στιγμή εμπλέκεται στην προσπάθεια να ξεπεραστεί το πρόβλημα που έχει ανακύψει αναφορικά με το καθεστώς της μονής, ήταν αυτή η κίνηση που αίφνης κινητοποίησε μια σειρά από ενδιαφερομένους.
Με πρώτο το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, στο οποίο στράφηκαν οι στασιαστές μοναχοί, επιζητώντας δικαίωση και αναγνώριση. Εκ του αποτελέσματος, φάνηκε ότι ο τρόπος με τον οποίο το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων κινήθηκε, αποσκοπούσε στην ενίσχυση της δικής του επιρροής στον έλεγχο της μονής και όχι στην εκτόνωση της κατάστασης, όπως διακριτικά είχε διεμηνυθεί από την Αθήνα.
Οι «ενδιαφερόμενοι»
Η κινητικότητα και η προσοχή που προσείλκυσε η μονή έδειξε να ενεργοποιεί τα αντανακλαστικά κάποιων παραγόντων, που θεώρησαν ότι ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας για να διαδραματίσουν και οι ίδιοι ρόλο. Ετσι, εμφανίστηκαν να επιδιώκουν να εμπλακούν μονές του Αγίου Ορους, με δύο από αυτές, μάλιστα, να αποδύονται σε σκληρό ανταγωνισμό για το ποια θα καταφέρει σε ένα επόμενο στάδιο να στείλει μοναχούς στο Σινά.
Τη δική τους επιρροή επιδίωξαν να ασκήσουν, συνδεόμενοι με τους μοναχούς που αμφισβήτησαν τον αρχιεπίσκοπο Δαμιανό, δύο μητροπολίτες της Βόρειας Ελλάδας. Παράλληλα, ενεργοποιήθηκαν παραεκκλησιαστικοί κύκλοι, που θεώρησαν ότι μπορούν και δικαιούνται να προασπιστούν τη μονή απέναντι σε κινδύνους που την απειλούν, ενώ στο παιχνίδι μπήκαν και πολιτικοί παράγοντες που συνδέονται με τους παραεκκλησιαστικούς αυτούς κύκλους, κάτι που αποτυπώθηκε και στην τελική ψηφοφορία της ρύθμισης για την απόδοση νομικής προσωπικότητας στο Μετόχι της μονής.
Η Αθήνα επιδίωξε να λειτουργήσει θεσμικά και σταθερά και διαμηνύει ότι αναγνωρίζει και συνομιλεί με τον νόμιμο εκπρόσωπο της μονής, τον αρχιεπίσκοπο Δαμιανό. Επισήμως, αυτή είναι και η τοποθέτηση της αιγυπτιακής πλευράς. Δεν πέρασε απαρατήρητο, ωστόσο, το γεγονός ότι ενώ μέχρι πρόσφατα υπήρχε ισχυρή αισιοδοξία ότι οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου βρίσκονται σε πολύ καλό δρόμο και επίκειται λύση στην εκκρεμότητα που έχει προκύψει, με επίκεντρο τις εξελίξεις γύρω από την αμφισβήτηση του αρχιεπισκόπου Δαμιανού, καταγράφεται διαρκής μετάθεση της οριστικοποίησης της συμφωνίας. Η εικόνα στην Αθήνα είναι ότι όλα κινούνται γύρω από το ποιος θα αποκτήσει τον έλεγχο της μονής και αυτό μπορεί, τελικά, να αποδειχθεί πολύ επικίνδυνο.
Εξέλαβαν την ανοχή του ως αδυναμία
Οι άνθρωποι που γνωρίζουν τον αρχιεπίσκοπο και ηγούμενο της Μονής Σινά Δαμιανό θεωρούν ότι στην ηλικία των 91 ετών που βρίσκεται, κάνει μια μεγάλη υπέρβαση, καταβάλλοντας προσπάθειες στα όρια των βιολογικών αντοχών του για να διασφαλίσει ότι η μονή στην οποία αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του θα έχει μέλλον. Ως μοναχός έφτασε στο Σινά το 1961, σε ηλικία μόλις 26 ετών, και χειροτονήθηκε ιεροδιάκονος το 1962 και ιερομόναχος το 1965. Το 1973, μετά τον θάνατο του αρχιεπισκόπου Γρηγορίου Γ΄, εξελέγη αρχιεπίσκοπος Σινά και ηγούμενος της μονής.
Στη διάρκεια της θητείας του, έδωσε βάρος στο να διευκολύνει την πρόσβαση της επιστημονικής κοινότητας στους μοναδικούς θησαυρούς της μονής, ώστε να μελετηθούν και να αξιοποιηθούν για επιστημονικούς σκοπούς. Ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται η πρωτοβουλία του για ψηφιοποίηση αρχαίων χειρογράφων της βιβλιοθήκης της μονής.
Στον απόηχο της κρίσης που βιώνει η μονή, ακόμη και στενοί συνεργάτες του τού προσάπτουν ότι δεν θέλησε να «σπάσει αυγά» και να συγκρουστεί, με αποτέλεσμα η ανοχή του να εκληφθεί ως αδυναμία.
Το προφίλ και τα κίνητρα των στασιαστών
Στους μοναχούς που στις αρχές Αυγούστου κινήθηκαν κατά του αρχιεπισκόπου Δαμιανού με σκοπό την καθαίρεσή του από τη θέση του ηγουμένου της μονής αποδίδεται ως κίνητρο η ικανοποίηση προσωπικών φιλοδοξιών. Ιδιαίτερα για τον ιερομόναχο Νήφωνα Καράφαλη, που θεωρείται ένας εκ των πρωτεργατών των κινήσεων αυτών, αποδίδεται ότι λειτούργησε με κίνητρο την προσωπική φιλοδοξία να είναι εκείνος που θα διαδεχθεί τον αρχιεπίσκοπο Δαμιανό.
Κομβικός ρόλος σε όσα διαδραματίστηκαν το τελευταίο διάστημα αποδίδεται και στον Ησύχιο Μοχάμεντ, τον εκ Θεσσαλονίκης προερχόμενο μοναχό που ο αρχιεπίσκοπος Δαμιανός είχε ορίσει σκευοφύλακα της μονής, ο οποίος θεωρείται ότι κινείται κυρίως στο παρασκήνιο, ενώ απορίες έχει προκαλέσει το γεγονός ότι δεν έχει ενοχληθεί από τις αιγυπτιακές Αρχές, παρά το γεγονός ότι η βίζα του έχει λήξει εδώ και εννέα μήνες, όπως αναφέρουν πηγές της μονής.
Επίσης, κομβικός ρόλος αποδίδεται στον Πάμφιλο Γιαπιτζάκη, ο οποίος, ενώ από το 2017 πήρε απολυτήριο από τη Μονή Σινά και είναι πλέον μοναχός της Μονής Μεγίστης Λαύρας, εμφανίζεται να συμμετέχει στις κινήσεις κατά του αρχιεπισκόπου Δαμιανού.
