Φόρτωση Text-to-Speech…
«Αντέχουμε και άλλη κρίση;». Η φράση, με ύφος εμφανούς… απόγνωσης, ανήκει σε κυβερνητικό στέλεχος και ειπώθηκε σε μια έκτακτη σύσκεψη μέσα στην εβδομάδα που είχε ως θέμα το μεταναστευτικό. Στο Μέγαρο Μαξίμου αντιλαμβάνονται πως κάθε νέο πρόβλημα που προστίθεται, αποτελεί για την κυβέρνηση μια όλο και πιο δύσκολη άσκηση, καθώς τα περιθώρια διαχείρισης διαρκώς μειώνονται. «Δεν υπάρχει όμως άλλη επιλογή», όπως ομολογεί η ίδια πηγή, με την κυβέρνηση να μπαίνει σε μια νέα, παράλληλη με τον ΟΠΕΚΕΠΕ, διαχείριση κρίσης, η οποία ωστόσο έχει μια μεγάλη διαφορά: εδώ «υπάρχει εγχειρίδιο».
Το θετικό σενάριο
Το πρωί της Τετάρτης, αφού είχε εκδηλωθεί ήδη η νέα κρίση μεταξύ Λιβύης και Ευρωπαϊκής Ενωσης, ο «πρωθυπουργός έμοιαζε σίγουρος» πως η Αθήνα θα σκληρύνει πολύ τη στάση της. Η απόφαση ήταν σχεδόν ειλημμένη ήδη πριν από τον πρωινό καφέ και ο κ. Μητσοτάκης πήγε στη Βουλή για να ανακοινώσει τα νέα μέτρα, που ήταν η αναστολή της εξέτασης αιτήσεων ασύλου και η νέα κλειστή δομή στην Κρήτη. Το σημείο-κλειδί ωστόσο, όπως επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, είναι πως η επιχειρηματολογία που χρησιμοποιεί ο πρωθυπουργός για την περίπτωση των μεταναστευτικών ροών προς στην Κρήτη είναι η ίδια που είχε χρησιμοποιηθεί και για τον Εβρο το 2020.
Το «μοντέλο Εβρου» περιλαμβάνει αφενός σκληρή φύλαξη των συνόρων, με τη διαφορά βεβαίως πως τότε ήταν χερσαία, ενώ τώρα είναι θαλάσσια, αφετέρου μια σκληρή ρητορική για το θέμα. Η επαναφορά των λέξεων «εισβολή» και «λαθρομεταναστών» είναι χαρακτηριστική του τι επιχειρεί να κάνει η κυβέρνηση. Αυτόν τον ρόλο ανέλαβε, πρωτίστως, ο ίδιος ο υπουργός Μετανάστευσης Θάνος Πλεύρης, που έκανε δημόσια λόγο για «μια επιχείρηση εισβολής μεταναστών στην Ευρώπη», χρησιμοποιώντας τη λέξη «λαθρομετανάστης» που τα τελευταία χρόνια είχε βγει από το λεξιλόγιο της δημόσιας ζωής.
Διπλός στόχος – Η κυβέρνηση στοχεύει στην επανασυσπείρωση ψηφοφόρων που έχουν «μεταναστεύσει» σε κόμματα δεξιά της Ν.Δ. και ταυτόχρονα στην επαναφορά στο τραπέζι ενός δυνατού χαρτιού της πρώτης τετραετίας: της αποτελεσματικότητας.
Ο στόχος της κυβέρνησης σε πολιτικό επίπεδο είναι προφανής: να καταφέρει μια εξωτερική κρίση, όπως είναι η ραγδαία αύξηση των ροών, να τη μετατρέψει σε πολιτικό πλεονέκτημα με δύο βασικά οφέλη: πρώτον, την επανασυσπείρωση κοινών που έχουν «μεταναστεύσει» σε άλλα κόμματα δεξιά της Ν.Δ. και, δεύτερον, την επαναφορά ενός βασικού χαρακτηριστικού της πρώτης 4ετίας που δείχνει να έχει απολέσει τη δεύτερη: την αποτελεσματικότητα της διακυβέρνησης.
Κυβερνητικές πηγές υπενθυμίζουν πως η διαχείριση της κρίσης του Εβρου είναι μέχρι σήμερα «η δημοφιλέστερη πολιτική πράξη της κυβέρνησης», καθώς ανατρέχοντας στις μετρήσεις της εποχής είχε αποδοχή άνω του 80% στο σύνολο, ποσοστό που ξεπερνούσε το 90% στην Κεντροδεξιά και στη Δεξιά, ενώ η κυβέρνηση τότε κέρδισε σχεδόν 1,5% στις δημοσκοπήσεις.
Την ίδια ώρα, κυβερνητικές πηγές τονίζουν πως λίγο μετά το επεισόδιο που έλαβε χώρα στην Ανατολική Λιβύη, ο γιος του στρατάρχη Χαφτάρ, Μπελκάσεμ Χαφτάρ, κάλεσε σε συνάντηση στην κατοικία του τον γενικό πρόξενο της Ελλάδας στη Βεγγάζη, Αγάπιο Καλογνωμή, ώστε να εξετάσουν τον προγραμματισμό της διμερούς συνεργασίας, κάτι που δείχνει πως οι δίαυλοι με το καθεστώς της Ανατολικής Λιβύης δεν έχουν κοπεί εντελώς, «κάτι χρήσιμο για τη συνέχεια».
Παρά πόδα – Η δεξιά στροφή της κυβέρνησης έχει το βλέμμα στραμμένο και στο κόμμα Σαμαρά, που είναι με το όπλο παρά πόδα. Και για τον πρώην πρωθυπουργό το μεταναστευτικό είναι γνωστό πως αποτελεί ζήτημα «μείζονος σημασίας».
Μπορεί να γίνει το ίδιο;
Συνεπώς, ο στόχος της κυβέρνησης είναι προφανώς η επανάληψη του ίδιου σκηνικού με τον Εβρο, αντιγράφοντας την ίδια τακτική. Είναι όμως εφικτό; «Οι εποχές έχουν αλλάξει», ομολογεί κυβερνητική πηγή, καθώς βρισκόμαστε πέντε χρόνια μετά και «η κοινωνία έχει πολύ μεγαλύτερη κόπωση από ό,τι το 2020», ενώ και η κυβέρνηση η ίδια δεν διαθέτει την ορμή των πρώτων ετών. Η πραγματικότητα αυτή δεν αλλάζει το ότι στο Μαξίμου βλέπουν την «κρίση ως ευκαιρία».
Σε μια από τις τελευταίες συσκέψεις στην Ηρώδου Αττικού, κυβερνητικό στέλεχος θύμισε πως «σχεδόν όλες οι κρίσεις, δηλαδή η υγειονομική, η εισβολή στον Εβρο, ο πόλεμος στην Ουκρανία, μας βγαίνουν σε καλό», καθώς αφενός συσπειρώνουν τους πολίτες στο κόμμα που κυβερνά, αφετέρου αναδεικνύουν το ισχυρότερο χαρτί της κυβέρνησης, που είναι η διαφορά στην κυβερνησιμότητα του Κυριάκου Μητσοτάκη από τους υπόλοιπους πολιτικούς αρχηγούς.
Η τράπουλα στα δεξιά
Η σαφής δεξιά στροφή της κυβέρνησης έχει το βλέμμα και στο κόμμα Σαμαρά. Η φημολογούμενη ίδρυση νέου φορέα από τον πρώην πρωθυπουργό, που είναι με το όπλο παρά πόδα, είναι δεδομένο πως προβληματίζει το Μαξίμου, το οποίο δεν θα ήθελε να αφήσει χώρο σε ένα νέο δεξιό κόμμα με επικεφαλής μάλιστα έναν πρώην πρωθυπουργό, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη δυναμική που μπορεί να αναπτύξει εντός και εκτός Ν.Δ. Το μεταναστευτικό αποτελεί, δε, για τον κ. Σαμαρά θέμα «μείζονος σημασίας» που θίγει σε κάθε δημόσια παρέμβασή του, ενώ κατά το παρελθόν, επί υπουργίας Δημήτρη Καιρίδη, είχε κάνει σκληρή δημόσια δήλωση με αφορμή τροπολογία του τότε υπουργού που αφορούσε τη νομιμοποίηση μεταναστών για τη δυνατότητα εργασιών.
Στο Μαξίμου θεωρούν πως η σκληρή στάση «αφοπλίζει» τον πρώην πρωθυπουργό σε αυτό το θέμα. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση με τη στάση της πιέζει και την Αφροδίτη Λατινοπούλου. Η Φωνή Λογικής κινείται τελευταία στο όριο του 3%. Στο Μαξίμου έχουν μετρήσει πως ένα σημαντικό ποσοστό αυτού του 3% θα μπορούσε να επιστρέψει στη Ν.Δ., καθώς προέρχεται από αυτήν. Εάν το επόμενο διάστημα η κ. Λατινοπούλου παγιωθεί σε ποσοστά εκτός Βουλής, κάτι που η κυβέρνηση θα το προσπαθήσει με πολιτικές σαν αυτήν που εφαρμόζει στο μεταναστευτικό, τότε αρκετοί θεωρούν πως στο ποσοστό της Φωνής Λογικής κρύβεται το «κλειδί» της παγίωσης της Ν.Δ. σε ποσοστά άνω του 30%.
Διαφορετική περίπτωση πάντως θεωρείται ο Κυριάκος Βελόπουλος. Στην κυβέρνηση δεν αποκλείουν μια πιο σκληρή γραμμή στο μεταναστευτικό να δημιουργήσει ροές από τον κ. Βελόπουλο προς τη Ν.Δ., αλλά εκτιμούν πως αυτές «θα είναι μικρές» καθώς η Ελληνική Λύση έχει δημιουργήσει πλέον αυτό που λέγεται κομματική βάση.
