Φόρτωση Text-to-Speech…
Το ΠΑΣΟΚ έχει θέσει ως εκλογικό στόχο κάτι αδύνατο στο ορατό μέλλον: την πρώτη θέση. Η υποκατάσταση μιας ρεαλιστικής επιδίωξης από μια φαντασίωση διευκολύνει τη διακήρυξη της αυτόνομης πορείας και την ασάφεια για τις μετεκλογικές συνεργασίες, αναγκαία για τη διατήρηση της εσωκομματικής συνοχής.
Στην πραγματικότητα, δεν έχουν επιλογή. Η κοινωνική βάση του ΠΑΣΟΚ είναι πλειοψηφικά και σκληρά αντι-ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή η εικόνα επιβεβαιώνεται από τα συμπεράσματα του γενικού διευθυντή της εταιρείας ερευνών Pulse Γιώργου Αράπογλου, που παραπέμπει σε πρόσφατη δημοσκόπηση (για τον ΣΚΑΪ) κατά την οποία κύρια δεξαμενή ψηφοφόρων για ένα νέο κόμμα υπό τον Αλέξη Τσίπρα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, μετά η Πλεύση Ελευθερίας, το ΚΚΕ και έπειτα το ΠΑΣΟΚ.
Αν, όμως, αφηνόταν να εννοηθεί από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ ότι θα μπορούσε, υπό προϋποθέσεις, να συζητήσει με τη Ν.Δ. για σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας, η ένταση της εσωκομματικής αντίδρασης θα ήταν απρόβλεπτη, γιατί η αριστερή πτέρυγα του κόμματος είναι οργανωτικά και πολιτικά συμπαγής, ενώ η στάση απέναντι στην κυβέρνηση γίνεται όλο και πιο συγκρουσιακή.
Το καλύτερο σενάριο για τη Χαριλάου Τρικούπη θα ήταν να συνεργαστεί η Ν.Δ. με ένα κόμμα στα δεξιά της, ώστε να μη χρειαστεί να αντιμετωπίσουν τέτοιο δίλημμα. Αλλά πόσες είναι οι πιθανότητες να το αποφύγουν;
Για τον Ηλία Κικίλια, διευθυντή ερευνών του ΕΚΚΕ, το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ είναι ότι ορίζεται από το «αντι-»: «Σήμερα η Δεξιά ενεργεί και η Αριστερά αντιδρά – πλήρης αντιστροφή της παραδοσιακής σχέσης τους με την Ιστορία. Μια Αριστερά χωρίς μακροπρόθεσμη ατζέντα, που να υπερβαίνει τον εκλογικό ορίζοντα, που μιλάει σχεδόν αποκλειστικά για περισσότερες δαπάνες (13ο και 14ο μισθό και συντάξεις, επιδόματα κ.ο.κ.) θα συνεχίσει να χάνει. Η Αριστερά του “αντι-” που δεν μιλάει για το μέλλον δεν μπορεί να κερδίσει».
Ολα θα κριθούν από το εκλογικό αποτέλεσμα. Αλλο ένα ποσοστό γύρω στο 16%-17% και άλλο στο 12%-13%. Τυχόν προσπέραση από το κυοφορούμενο κόμμα Τσίπρα θα φέρει άμεσα αμφισβήτηση της ηγεσίας.
Περισσότερο αισιόδοξος είναι ο Γιώργος Παπούλιας, πολιτικός επιστήμονας, διευθυντής του Ινστιτούτου InSocial: «Το ΠΑΣΟΚ έχει κάθε λόγο να επιδιώκει τον αυτόνομο χαρακτήρα μέχρι τις κάλπες, καθώς παρουσιάζει –σε αντίθεση με τη διαλυτική κατάσταση στα αριστερά του– ιδεολογική ομοιογένεια και καθαρότητα, οργανωτική συσπείρωση και σταθερή αύξηση δυνάμεων, έστω και ισχνή. Eχοντας εγκατασταθεί πλέον στη δεύτερη θέση, θεσμικά και δημοσκοπικά, προφανώς στοχεύει να εδραιωθεί και εκλογικά ως το κύριο κόμμα του “άλλου πόλου”. Eχει σύμμαχο σε αυτό την απόλυτη ευρωπαϊκή παράδοση. Οπου πέτυχαν συνασπισμοί Κεντροαριστεράς – Αριστεράς στην Ευρώπη, ο κύριος κορμός και πρώτο ήταν ή είναι το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα».
Κατά τον Χρήστο Δερβένη, αντιπρόεδρο του Κύκλου Ιδεών, «η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ νομιμοποιείται να διεκδικεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, ούτως ώστε να έχει ισχυρό λόγο για τη διακυβέρνηση, στη διαφαινόμενη έλλειψη αυτοδυναμίας. Η άκαιρη συζήτηση επιλογής συνεργασιών, και μάλιστα με την επίκληση του αμφιβόλου περιεχομένου όρου της “προοδευτικότητας”, αφενός είναι πολιτικά αναποτελεσματική, αφετέρου ομαδοποιεί απόψεις και δημιουργεί εσωκομματική αστάθεια. Αντίθετα, η αναμονή της λαϊκής έκφρασης, η σωστή ανάλυσή της, η αποδραματοποίηση των επιλογών και εν τέλει η αποτελεσματικότητα των όποιων εναλλακτικών σχημάτων σ’ ένα δύσκολο εσωτερικό και διεθνές περιβάλλον προστατεύει την ενότητα και συνεχίζει την παράδοση του κόμματος».
Διαφορετική είναι η προσέγγιση της Βάσιας Μαδέση, πολιτικής επιστήμονος, συντονίστριας του Φεμινιστικού Δικτύου των Νέων Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, που ζητάει «προεκλογική σαφήνεια». Παραπέμπει στην ισπανική εμπειρία, που «δείχνει ότι η καθαρή προγραμματική οριοθέτηση πριν από τις κάλπες ενισχύει, και δεν αποδυναμώνει, τη συνοχή των κεντροαριστερών κομμάτων. Οι ευρωπαϊκές περιπτώσεις δείχνουν επίσης ότι οι σταθερές συνεργασίες προκύπτουν ευκολότερα μεταξύ πολιτικά συγγενών σχηματισμών, όπου οι εκλογικές βάσεις δεν βιώνουν τη σύμπραξη ως αλλοίωση ταυτότητας».
Ενα ασφαλές συμπέρασμα είναι ότι όλα θα κριθούν από το εκλογικό αποτέλεσμα. Eνα ΠΑΣΟΚ στο 16%-17% δημιουργεί μια εντελώς διαφορετική συνθήκη από ένα ΠΑΣΟΚ του 12%-13%, ενώ άλλη θα είναι η κατάσταση μεταξύ πρώτων και δεύτερων εκλογών, ακόμη περισσότερο μεταξύ δεύτερων και τρίτων. Πόσο μάλλον με ένα ΠΑΣΟΚ στην τρίτη θέση αν το κυοφορούμενο κόμμα Τσίπρα προηγηθεί, κάτι που θα φέρει αμφισβήτηση της ηγεσίας το ίδιο βράδυ.
Μέχρι τότε, ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει άλλο κάβο να περάσει: να μη γίνει ψηφοφορία στο συνέδριο, που προγραμματίζεται για την άνοιξη, επί της πρότασης του Χάρη Δούκα για αποκλεισμό κυβερνητικής συνεργασίας με τη Ν.Δ. Γιατί τότε μπορεί να προταθεί κάτι αντίστοιχο για μια μελλοντική συνεργασία με τον Αλέξη Τσίπρα, να εγκριθούν πλειοψηφικά και οι δύο προτάσεις και στη φαντασίωση της εκλογικής νίκης να προστεθεί η χίμαιρα της αυτοδυναμίας.
