Φόρτωση Text-to-Speech…
Ο πρωθυπουργός την περασμένη εβδομάδα στη ΔΕΘ ανέφερε πολλές φορές τις λέξεις «νέοι» και «νεολαία», τόσο στην ομιλία του όσο και στη συνέντευξη Τύπου. Και δεν περιορίστηκε μόνο σε αόριστες επικλήσεις· τα μέτρα που εξήγγειλε, με επίκεντρο τη μείωση των φόρων, είχαν έντονη στόχευση προς τις ηλικίες 18-30. Γιατί η κυβέρνηση έριξε τόσο βάρος σε μια ηλικιακή ομάδα στην οποία όλες οι μετρήσεις δείχνουν πως έχει τα χαμηλότερα ποσοστά; Γιατί δεν «φρόντισε» περισσότερο ένα προνομιακό της ακροατήριο, όπως οι συνταξιούχοι; Γιατί επέλεξε τη γενιά Z, με την οποία η «συστημική» Ν.Δ. φαίνεται να χωρίζεται πλέον από ένα πολιτισμικό χάσμα που δύσκολα γεφυρώνεται;
Η απάντηση που δίνουν από την κυβέρνηση είναι απλή: «Στην πολιτική δεν παρατάς τις κοινωνικές ομάδες με τις οποίες έχεις πρόβλημα· αντιθέτως, το παλεύεις». Στις συσκέψεις που προηγήθηκαν της ΔΕΘ, στο Μέγαρο Μαξίμου, ο πρωθυπουργός ήταν κάθετος, λέγοντας πως θέλει να δώσει μάχη για την ηλικιακή ομάδα 18-30. Η άποψη που εκφράστηκε ήταν πως «οι πιτσιρικάδες» δεν είναι τόσο «απέναντι» στη Ν.Δ. όσο πιστεύουν πολλοί, αλλά αποτελούν μια κατηγορία «ρευστή», χωρίς κατασταλαγμένες ιδεολογικές απόψεις, που «περιμένει να δει το ενδιαφέρον της κυβέρνησης». Ωστόσο, στην εσωτερική ζύμωση που είχε προηγηθεί τέθηκε το ερώτημα εάν αξίζει να δοθεί μάχη για «ένα κοινό που μοιάζει χαμένο από χέρι».
Η δύσκολη αριθμητική
Οι αριθμοί έδειχναν με σαφήνεια το μεγάλο πρόβλημα της Ν.Δ. στις ηλικίες αυτές. Το 2019 το κυβερνών κόμμα είχε λάβει στις ηλικίες 18-30 ποσοστό 30% – σχεδόν δέκα μονάδες χαμηλότερα από τη γενική επίδοση. Το 2023, παρότι συνολικά αύξησε τα ποσοστά της στο 41%, στη συγκεκριμένη ομάδα έπεσε στο 27%.
Γιατί τους νέους – «Στην πολιτική δεν παρατάς τις κοινωνικές ομάδες με τις οποίες έχεις πρόβλημα· αντιθέτως, το παλεύεις», λένε στην κυβέρνηση, εξηγώντας γιατί τα μέτρα που ανακοινώθηκαν στη ΔΕΘ αφορούν κυρίως τους νέους.
Η τελευταία έρευνα πριν αποφασιστούν τα μέτρα της ΔΕΘ δεν ήταν καθόλου αισιόδοξη: το ποσοστό της Ν.Δ. στις ηλικίες αυτές είχε πέσει κάτω από το 15%, δημιουργώντας μια «μαύρη τρύπα» για την κυβέρνηση. Εξ ου και η άποψη ότι αυτή η μάχη ίσως είναι χαμένη εκ προοιμίου.
Η ανάλυση των επιμέρους στοιχείων, ωστόσο, έδειχνε πως η Ν.Δ. έπρεπε να προσπαθήσει να ρίξει γέφυρες. Οι νέοι 18-25 ετών με εισόδημα έως 20.000 ευρώ, για τους οποίους ισχύει πλέον το αφορολόγητο, είναι περίπου 70.000. Οι νέοι 25-30 ετών που εργάζονται και των οποίων ο φόρος θα μειωθεί στο 9% από 22% (και από 29% το 2019) είναι περίπου 190.000. Συνεπώς, 260.000 νέοι εργαζόμενοι από 18 έως 30 ετών θα δουν από τις αρχές του χρόνου σημαντική αύξηση στα εισοδήματά τους – κάτι διόλου αμελητέο.
Στην κυβέρνηση κανείς δεν πιστεύει ότι αυτή η ηλικιακή ομάδα θα κερδηθεί κατά πλειοψηφία, αλλά υπάρχει πεποίθηση ότι δεν έχει χαθεί ολοκληρωτικά, όπως υποστηρίζει η αντιπολίτευση. Οι 260.000 νέοι που θα δουν βελτίωση στα έσοδά τους αποτελούν μια κρίσιμη μάζα. Ενδεικτικό του σκεπτικού του Μαξίμου: εάν η Ν.Δ. καταφέρει να πείσει λιγότερους από τους μισούς από αυτούς, το εθνικό ποσοστό της θα αυξηθεί σχεδόν κατά 2%.
Η αριθμητική δείχνει και κάτι ακόμη: ο πληθυσμός των νέων 18-25 ετών (εργαζόμενοι και μη) είναι 824.000, ενώ των νέων 25-30 ετών 609.000· συνολικά περίπου 1,4 εκατ. Είναι σαφές ότι η μεταρρύθμιση απευθύνεται σε ένα τεράστιο κοινό, το οποίο ωστόσο συνήθως απέχει από τις εκλογές. Επιπλέον, ο πολιτισμικός παράγοντας μπορεί να αποδειχθεί καθοριστικός και να ακυρώσει τα προσδοκώμενα οφέλη. Παρ’ όλα αυτά, τα πρώτα δείγματα είναι ενθαρρυντικά: οι μετρήσεις μετά τη ΔΕΘ δείχνουν ότι η Ν.Δ. ανέβασε τη συσπείρωσή της από το μόλις 44% στο 51%, που πρακτικά σημαίνει άνοδο μιας ποσοστιαίας μονάδας.
Η έμφαση στους νέους 18-30 ετών εξυπηρετεί έναν διπλό στόχο: εθνικό και πολιτικό. Σε εθνικό επίπεδο ο πρωθυπουργός θεωρεί το δημογραφικό τεράστιο κίνδυνο και «ένιωθε πως κάτι πρέπει να κάνει». Επιπλέον, το ΠΑΣΟΚ είχε ήδη εξαγγείλει μέτρα για τη νεολαία και το δημογραφικό, γεγονός που άσκησε πίεση στο Μαξίμου.
«Ρευστή» κατηγορία – Στην κυβέρνηση υποσστηρίζουν πως «οι πιτσιρικάδες» δεν είναι τόσο «απέναντι» στη Ν.Δ. όσο πιστεύουν πολλοί, αλλά αποτελούν μια κατηγορία «ρευστή», χωρίς κατασταλαγμένες ιδεολογικές απόψεις
Η αύξηση του εισοδήματος των νέων, ώστε να έχουν καλύτερες προϋποθέσεις στο ξεκίνημα της ζωής τους, θεωρήθηκε κομβική, ώστε η κυβέρνηση να δείξει ότι δεν έχει στραμμένο το βλέμμα μόνο στους συνταξιούχους και τις μεγαλύτερες ηλικίες, αλλά και στην επόμενη γενιά.
Την ίδια ώρα, η ενίσχυση των νέων υπηρετεί και έναν πολιτικό στόχο: κινητοποιεί θετικά αντανακλαστικά στο παραδοσιακό συντηρητικό κοινό, που έχει «την οικογένεια και τα παιδιά ως άμεση προτεραιότητα». Oπως σημειώνει κυβερνητική πηγή στην «Κ», ενισχύοντας τους 25άρηδες δημιουργούνται θετικές αντιδράσεις σε όλη την οικογένεια, από τους γονείς μέχρι τους παππούδες.
Η ίδια πηγή επισημαίνει ότι το μοντέλο που εφάρμοσε ο πρωθυπουργός στη φετινή ΔΕΘ είναι αντεστραμμένο σε σχέση με όσα είχαμε συνηθίσει στη Μεταπολίτευση, όπου η ενίσχυση των μεγαλύτερων, κυρίως των συνταξιούχων, αποτελούσε προτεραιότητα και, κατ’ επέκταση, ωφελούνταν και οι νεότεροι. «Για πρώτη φορά συνέβη το αντίθετο: οι νέοι μπήκαν στο επίκεντρο μιας μεταρρύθμισης».
Η προσπάθεια θα συνεχιστεί με καμπάνιες στα σόσιαλ μίντια, που αποτελούν το βασικό πεδίο ενημέρωσης των νεότερων γενεών. Ο τελικός στόχος, όπως παραδέχεται κυβερνητική πηγή, είναι η Ν.Δ. να φτάσει σε ποσοστό πέριξ του 20% σε αυτή την ηλικιακή ομάδα.
