Όπως ένας κήπος χρειάζεται φροντίδα, χώρο, καθαρό φως και χρόνο, έτσι και οι σκέψεις μας χρειάζονται προσοχή για να αναπτυχθούν με τρόπο που μας ωφελεί. Το μυαλό μας είναι γεμάτο “σπόρους”: εμπειρίες, ιδέες, πεποιθήσεις, φόβοι, επιθυμίες. Δεν μεγαλώνουν όλοι. Εκείνοι που λαμβάνουν συστηματικά «νερό» — την προσοχή μας δηλαδή — είναι αυτοί που διαμορφώνουν το τοπίο της εσωτερικής μας ζωής.
Η έννοια του “εσωτερικού κήπου” είναι ένα χρήσιμο εργαλείο επίγνωσης. Μας βοηθά να δούμε πιο καθαρά τι αφήνουμε να αναπτυχθεί στο νου μας και τι χρειάζεται ξεχορτάριασμα ή επαναφύτευση.
Advertisment
Αναγνώριση: Τι έχει φυτρώσει χωρίς να το επιλέξουμε;
Πολλές φορές τα μοτίβα σκέψης μας αναπτύσσονται χωρίς να τα προσέξουμε. Σκέψεις όπως «δεν αξίζω», «δεν θα τα καταφέρω», «οι άλλοι είναι καλύτεροι» λειτουργούν σαν αυτοφυή ζιζάνια. Δεν τις φυτέψαμε συνειδητά. Ίσως τις ακούσαμε στην παιδική ηλικία, τις μάθαμε από σύγκριση, ή τις υιοθετήσαμε για να προσαρμοστούμε.
Η πρώτη φάση της φροντίδας είναι η αναγνώριση. Ποιες σκέψεις εμφανίζονται πιο συχνά μέσα στην ημέρα; Είναι υποστηρικτικές ή αποδυναμωτικές; Τι συναισθήματα τις ακολουθούν;
Άσκηση journaling
- Γράψτε για 5 λεπτά χωρίς παύση με θέμα: «Όταν κάνω λάθος, η πρώτη μου σκέψη είναι…»
- Καταγράψτε τις λέξεις χωρίς να τις φιλτράρετε. Στη συνέχεια, διαβάστε τες σαν να ανήκαν σε έναν άλλο άνθρωπο. Τι θα του λέγατε;
Η διαδικασία αυτή αποκαλύπτει τις ρίζες των σκέψεων. Μπορούμε να τις αναγνωρίσουμε όχι σαν αλήθειες, αλλά σαν συνήθειες.
Advertisment
Καλλιέργεια: Πώς καλλιεργούμε σκέψεις που μας ωφελούν;
Οι θετικές σκέψεις δεν είναι εξαναγκασμός. Δεν μιλάμε για τοξική θετικότητα. Μιλάμε για το να επιλέγουμε συνειδητά ποιες σκέψεις αξίζουν τον «ήλιο» της προσοχής μας.
Η καλλιέργεια ξεκινά με μικρά βήματα. Μια απλή ερώτηση: «Αυτή η σκέψη με βοηθά ή με βαραίνει;», είναι αρκετή για να ενεργοποιήσει τον εσωτερικό παρατηρητή. Από εκεί και πέρα, μπορούμε να εισάγουμε καθημερινά ήπια affirmations — θετικές δηλώσεις που λειτουργούν ως “λίπασμα” για νέες στάσεις ζωής.
Παραδείγματα affirmations:
- «Κάθε μέρα κάνω μικρά βήματα προς την κατεύθυνση που επιλέγω.»
- «Είμαι σε διαδικασία μάθησης και αυτό είναι αρκετό.»
- «Δίνω χώρο σε σκέψεις που με στηρίζουν.»
- «Ό,τι φροντίζω, αναπτύσσεται.»
Μπορούμε να τις γράφουμε καθημερινά ή να τις διαβάζουμε φωναχτά με πρόθεση. Ο σκοπός είναι να δημιουργήσουμε νέα νοητικά μονοπάτια.
Παρατήρηση «συναισθηματικού καιρού»: Χρήσιμη συνήθεια για εσωτερική καθαρότητα
Όπως κάθε κήπος επηρεάζεται από τον καιρό, έτσι κι εμείς επηρεαζόμαστε από τον εσωτερικό μας “συναισθηματικό καιρό”. Υπάρχουν μέρες με λιακάδα (ηρεμία, διάθεση, ροή) και μέρες με συννεφιά (σύγχυση, εσωστρέφεια, κούραση). Το να τον παρατηρούμε χωρίς να προσπαθούμε να τον αλλάξουμε είναι πράξη αυτοσεβασμού.
Μικρή πρακτική ενσυνείδητης παρατήρησης:
Καθημερινά, σημειώνουμε με μία λέξη πώς είναι ο “καιρός” μέσα σας: ήλιος, συννεφιά, αέρας, καταιγίδα. Δεν το κάνουμε με στόχο να κρίνουμε, παρά για να έχουμε επίγνωση. Με τον καιρό, θα αρχίσουμε να παρατηρούμε μοτίβα: ποια γεγονότα μας επηρεάζουν, ποιες σκέψεις κυριαρχούν, τι μας ηρεμεί.
Αυτό βοηθά στο να χτίζεται μια ήρεμη σχέση με τον εαυτό. Αντί να παλεύουμε με το μυαλό μας, το γνωρίζουμε λίγο καλύτερα κάθε μέρα.
Συντήρηση: Η σημασία της συνέπειας και της ήρεμης επανάληψης
Όπως ένας κήπος χρειάζεται τακτική φροντίδα, έτσι και ο εσωτερικός μας κόσμος ευδοκιμεί όταν υπάρχει συνέπεια.
Πρόταση ρουτίνας 5 λεπτών την ημέρα:
- 1 λεπτό σιωπή ή αναπνοή.
- 2 λεπτά ελεύθερη γραφή για το πώς νιώθω τώρα.
- 1 affirmation που διαλέγω για σήμερα.
- 1 πρόθεση: Ποια σκέψη επιλέγω να ποτίσω σήμερα;
Αν γίνει μέρος της καθημερινής ζωής, αυτή η απλή ρουτίνα μπορεί να αλλάξει τη συναισθηματική μας κατάσταση. Οι σκέψεις που φροντίζουμε, με τον καιρό, μετατρέπονται σε στάση ζωής.
Ο εσωτερικός μας κήπος είναι χώρος ευθύνης και επιλογής
Δεν έχουμε τον πλήρη έλεγχο του τι φυτρώνει μέσα μας, αλλά έχουμε τη δυνατότητα να επιλέγουμε τι φροντίζουμε και τι αφήνουμε να μαραθεί. Ο εσωτερικός μας κόσμος, όπως και ένας πραγματικός κήπος, δεν ευδοκιμεί με εγκατάλειψη, αλλά με παρουσία, υπομονή και ευγένεια.
Μπορούμε κάθε μέρα να ρωτάμε τον εαυτό μας: Ποια σκέψη θέλω να ποτίσω σήμερα; Η απάντηση σε αυτή την απλή ερώτηση μπορεί, με τον καιρό, να αλλάξει ολόκληρη τη στάση μας απέναντι στη ζωή.
Πηγές
- Rick Hanson (2009). Buddha’s Brain: The Practical Neuroscience of Happiness, Love, and Wisdom.
Εξετάζει πώς οι θετικές σκέψεις επηρεάζουν τον εγκέφαλο με βάση τη νευροπλαστικότητα. - James Pennebaker & Joshua Smyth (2016). Opening Up by Writing It Down.
Επιστημονική προσέγγιση στη θεραπευτική δύναμη της γραφής. - Louise Hay (1984). You Can Heal Your Life.
Εισάγει τα affirmations ως μέσο ενίσχυσης της αυτοεικόνας και της ευημερίας.