Η κατάληψη και η κατοχή της μεγαλύτερης πόλης στο βόρειο τμήμα της Γάζας, η οποία, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου, αποτελεί ένα από τα τελευταία προπύργια της Χαμάς, θα απαιτήσει από τον στρατό να επιστρατεύσει 60.000 επιπλέον εφέδρους και να παρατείνει τη θητεία άλλων 20.000.
Αυτά τα σχέδια έχουν προκαλέσει αυξανόμενη καταδίκη τόσο διεθνώς όσο και εσωτερικά, λόγω των φόβων ότι η κλιμακούμενη ανθρωπιστική κρίση και η κρίση πείνας στη Γάζα θα επιδεινωθούν και ότι οι ζωές των υπόλοιπων ομήρων θα τεθούν σε μεγαλύτερο κίνδυνο από μια διευρυμένη στρατιωτική επιχείρηση.
Από διαδήλωση που διοργάνωσαν οργανώσεις συγγενών των ομήρων που κρατούνται από τη Χαμάς για την άμεση απελευθέρωσή τους και το τέλος του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, στο Τελ Αβίβ, την Πέμπτη 21 Αυγούστου 2025.
AP Photo/Mahmoud Illean
Ο ισραηλινός στρατός βρίσκεται ήδη στα περίχωρα της πόλης της Γάζας, δήλωσε την Τετάρτη ο εκπρόσωπος των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF), ταξίαρχος Έφι Ντεφρίν, σε αυτό που περιέγραψε ως τα πρώτα βήματα μιας ευρύτερης επιχείρησης.
Εν τω μεταξύ, ο ισραηλινός στρατός δήλωσε επίσης ότι έχει αρχίσει να προειδοποιεί τους ιατρικούς υπαλλήλους και τις διεθνείς οργανώσεις βοήθειας στο βόρειο τμήμα της Γάζας να προετοιμαστούν για μαζική εκκένωση και εκτόπιση του παλαιστινιακού πληθυσμού πριν από την προγραμματισμένη κατάληψη της πόλης της Γάζας.
Η αναγκαστική εκκένωση του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης κινδυνεύει να επιδεινώσει την ήδη καταστροφική ανθρωπιστική κρίση στην πολιορκημένη περιοχή.
Ένας ισραηλινός στρατιωτικός αξιωματούχος δήλωσε στο CNNi, ότι θα χρειαστούν «αρκετά βήματα» προτού οι ισραηλινές χερσαίες δυνάμεις εισέλθουν στην πόλη. Η πόλη είναι μερικώς περικυκλωμένη από ισραηλινές δυνάμεις, σύμφωνα με τον αξιωματούχο, και ορισμένες δυνάμεις ήδη επιχειρούν στην περιοχή Ζειτούν, δυτικά του κέντρου της πόλης. Ο ισραηλινός στρατός έχει αρχίσει να προετοιμάζεται για την εκκένωση της πόλης, στέλνοντας περισσότερες σκηνές για τους εκτοπισμένους Παλαιστινίους, αλλά δεν έχουν εκδοθεί ακόμη προειδοποιήσεις εκκένωσης.
Όταν το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας του Ισραήλ ενέκρινε για πρώτη φορά την κατάληψη της πόλης της Γάζας, οι ισραηλινοί αξιωματούχοι εκτίμησαν ότι το σχέδιο θα μπορούσε να διαρκέσει πέντε μήνες ή και περισσότερο. Ωστόσο, την Τετάρτη, ο Νετανιάχου έδωσε εντολή στο στρατό να συντομεύσει το χρονοδιάγραμμα.
Μετά από σχεδόν δύο χρόνια πολέμου, και χωρίς να διαφαίνεται τέλος εν μέσω της επόμενης μεγάλης επιχείρησης, ο αρχηγός του ισραηλινού στρατού προειδοποίησε για το πρόσθετο βάρος που θα επιβαρύνει τις δυνάμεις, πολλές από τις οποίες έχουν κληθεί επανειλημμένα να πολεμήσουν στη Γάζα. Ο αρχηγός του IDF, υποστράτηγος Εϊαλ Ζαμίρ, δήλωσε στο υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας νωρίτερα αυτό το μήνα ότι ο στρατός αντιμετωπίζει φθορά και εξάντληση, αλλά οι ανησυχίες του απορρίφθηκαν, καθώς ο Νετανιάχου και οι εταίροι του στην κυβέρνηση προχώρησαν με τα νέα πολεμικά σχέδια.
Πληθαίνουν οι αντιδράσεις για την νέα ανάκληση εφέδρων
Μια νέα έρευνα από τα εργαστήρια Agam Labs του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ έδειξε ότι περίπου το 40% των στρατιωτών ήταν ελαφρώς ή σημαντικά λιγότερο παρακινημένοι να υπηρετήσουν, ενώ λίγο περισσότερο από το 13% ήταν πιο παρακινημένοι. Τα ευρήματα υπογραμμίζουν την σκληρή πραγματικότητα που αντιμετωπίζει ο ισραηλινός στρατός, ο οποίος ενδέχεται να αντιμετωπίσει περιορισμούς στο ανθρώπινο δυναμικό του, ειδικά καθώς οι δημοσκοπήσεις έχουν επανειλημμένα δείξει ότι η συντριπτική πλειοψηφία της χώρας υποστηρίζει τον τερματισμό του πολέμου.
Οι στρατιωτικοί ηγέτες έχουν καλέσει την κυβέρνηση να επιστρατεύσει τους υπερορθόδοξους άνδρες για να συμπληρώσει τις ταλαιπωρημένες στρατιωτικές δυνάμεις. Ωστόσο, η συντριπτική πλειοψηφία της υπερορθόδοξης κοινότητας αρνήθηκε να υπηρετήσει και, κατόπιν αιτήματός τους, η κυβέρνηση προωθεί μια ευρεία εξαίρεση από την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία. Το γεγονός ότι αυτή η πολιτική συζήτηση λαμβάνει χώρα εν μέσω πολέμου έχει μόνο πυροδοτήσει την οργή πολλών από όσους υπηρετούν.
Αφού το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας ενέκρινε τη νέα επιχείρηση, μια μικρή οργάνωση εφέδρων στο Ισραήλ ανανέωσε τις εκκλήσεις προς τους στρατιώτες να αρνηθούν τις στρατιωτικές διαταγές για υπηρεσία. «Τα παιδιά σας δεν ξέρουν πώς να αρνηθούν από μόνα τους, γιατί είναι δύσκολο. Είναι σχεδόν αδύνατο», δήλωσε η οργάνωση Soldiers for Hostages στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης νωρίτερα αυτό το μήνα. Άλλες οργανώσεις εφέδρων δεν έχουν υποστηρίξει δημοσίως την ανοιχτή άρνηση, η οποία είναι πιο πιθανό να είναι μια ιδιωτική απόφαση να μην υπηρετήσουν.
Ο IDF δεν δημοσιεύει τον αριθμό ή το ποσοστό των εφέδρων που δεν εμφανίζονται όταν καλούνται.
Ισραηλινοί στρατιώτες εργάζονται στα άρματα μάχης τους σε μια περιοχή συγκέντρωσης στα σύνορα με τη Λωρίδα της Γάζας, στο νότιο Ισραήλ.
AP Photo/Ariel Schalit
«Θανατική ποινή για τους ομήρους»
Ο Αβσαλόμ Ζοχάρ Σαλ, έχει υπηρετήσει πάνω από 300 ημέρες στη Γάζα σε τέσσερις διαφορετικές αποστολές. Η τελευταία του αποστολή έληξε μόλις πριν από ένα μήνα και δεν είναι πλέον διατεθειμένος να επιστρέψει στην πρώτη γραμμή, ειδικά σε μια επιχείρηση στην πόλη της Γάζας.
«Είμαι λίγο σοκαρισμένος που εξακολουθούμε να μιλάμε για αυτόν τον πόλεμο που έπρεπε να είχε τελειώσει εδώ και πολύ καιρό», δήλωσε ο Zohar Sal στο CNNi.
Λέει ότι οι αμφιβολίες, που άρχισαν να εμφανίζονται πριν από ένα χρόνο, έχουν γίνει μόνο πιο έντονες και ότι άλλα μέλη της μονάδας του έχουν τις ίδιες ανησυχίες με αυτόν.
«Νομίζω ότι αυτή η απόφαση είναι θανατική ποινή για τους ομήρους», είπε. «Η κυβέρνηση μιλούσε και έλεγε συνεχώς ότι έχουμε δύο στόχους σε αυτόν τον πόλεμο: Nα επιστρέψουμε τους ομήρους και να νικήσουμε τη Χαμάς. Τώρα είναι σαν να μας λένε ότι υπάρχει μόνο ένας στόχος, ο οποίος πιστεύω ότι δεν είναι εφικτός: Nα καταστρέψουμε τη Χαμάς. Αλλά ούτε αυτό θα καταστρέψει τη Χαμάς».
Ο ισραηλινός στρατός έχει σχετικά μικρή δύναμη ενεργού υπηρεσίας. Για να συνεχίσει να πολεμά σε αυτόν που έχει γίνει ο μακρύτερος πόλεμος στην ιστορία της χώρας, το Ισραήλ πρέπει να βασίζεται στους εφέδρους.
Ωστόσο, δεν είναι σαφές ποιο ποσοστό θα ανταποκριθεί σε μια νέα σειρά κλήσεων για να υπηρετήσει ξανά στη Γάζα, ειδικά μετά την προειδοποίηση του αρχηγού του στρατού ότι η επιχείρηση θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τους στρατιώτες και τους ομήρους.
Ο Ντεφρίν, ο στρατιωτικός εκπρόσωπος, προσπάθησε να αντιμετωπίσει αυτές τις ανησυχίες την Τετάρτη, λέγοντας σε συνέντευξη Τύπου ότι ο IDF χρησιμοποιεί «πληροφορίες και πολλές άλλες δυνατότητες» για να προστατεύσει τη ζωή των ομήρων. Αλλά το μόνο που μπορούσε να υποσχεθεί ήταν ότι «θα κάνουμε το καλύτερο δυνατό για να μην βλάψουμε τους ομήρους».
Ερωτηματικά για την προσέλευση των εφέδρων
Οι ειδοποιήσεις κλήσης εφέδρων είναι υποχρεωτικές για πολλούς, αλλά μετά την αποστολή πολυάριθμων εφέδρων στη Γάζα πολλές φορές, ο στρατός δεν έχει δείξει ιδιαίτερη προθυμία να τιμωρήσει ή να διώξει ποινικά όσους αρνούνται ή αποφεύγουν με άλλο τρόπο την κλήση.
Ο πρώην αρχηγός του γενικού επιτελείου των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων, υποστράτηγος Νταν Χαλούτζ, ο οποίος ηγήθηκε του στρατού κατά τη διάρκεια του πολέμου με τον Λίβανο το 2006, προέβλεψε ότι δεν θα παρουσιαστούν όλοι οι έφεδροι για υπηρεσία.
«Πιστεύω ότι μερικοί από αυτούς θα μείνουν σπίτι», δήλωσε στο CNNi κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας των εφέδρων της Πολεμικής Αεροπορίας νωρίτερα αυτό το μήνα. «Ο πόλεμος τελείωσε πριν από ένα χρόνο», είπε ο Χαλούτζ, περιγράφοντας το τρέχον σχέδιο ως «απαράδεκτο».
Ο συνταξιούχος στρατηγός φρόντισε να μην καλέσει τους Ισραηλινούς να αρνηθούν να υπηρετήσουν, αλλά ενθάρρυνε τους εφέδρους να «ενεργήσουν σύμφωνα με τη συνείδησή τους, σύμφωνα με τους κανόνες τους».
Ο Νετανιάχου υποσχέθηκε πριν από περισσότερο από ένα χρόνο ότι οι χειρότερες μάχες θα είχαν τελειώσει μέχρι τώρα. Σε συνέντευξή του στο CBS τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους, δήλωσε ότι μόλις το Ισραήλ εισβάλει στη Ράφα, στο νότιο τμήμα της Γάζας, «η έντονη φάση των μαχών θα ολοκληρωθεί σε λίγες εβδομάδες, όχι σε μήνες, αλλά σε λίγες εβδομάδες».
Τώρα, 18 μήνες αργότερα, ο Νετανιάχου λέει ότι μια νέα επιχείρηση είναι ο γρηγορότερος τρόπος για να τερματιστεί ο μακρύτερος πόλεμος του Ισραήλ.
Αλλά αυτή η επιχείρηση στοχεύει επίσης μια πόλη που φιλοξενεί πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους, πολλοί από τους οποίους έχουν ήδη εκτοπιστεί από άλλα μέρη της Γάζας.
Πάνω από 22 μήνες μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, πάνω από 2 εκατομμύρια άνθρωποι στη Γάζα έχουν να αντιμετωπίσουν σοβαρή πείνα, ασθένειες και εκτοπισμό εν μέσω της πολιορκίας του Ισραήλ.
Παλαιστίνιοι παλεύουν να π;aρουν μια μερίδα φαγητό στη Λωρίδα της Γάζας.
AP Photo/Jehad Alshrafi
Οι περιπτώσεις παιδικού υποσιτισμού έχουν τριπλασιαστεί σε όλη τη Γάζα σε «λιγότερο από έξι μήνες», σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, καθώς οι ανθρωπιστικοί εργαζόμενοι προέτρεψαν το Ισραήλ να άρει τους αυστηρούς περιορισμούς στην είσοδο βοήθειας στην πολιορκημένη περιοχή.
Σχεδόν 1 στα 3 παιδιά υποσιτίζεται στην πόλη της Γάζας, δήλωσε ο Φιλίπ Λαζαρινί, επικεφαλής της υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA), σε αυτό που χαρακτήρισε «τεχνητή, αποτρέψιμη πείνα».
Η κυβέρνηση του Νετανιάχου έχει επανειλημμένα αρνηθεί ότι η πείνα είναι διαδεδομένη στην περιοχή.
Πηγή: As Israel begins offensive on Gaza City, an exhausted military may face a manpower problem, by Tal Shalev, Tamar Michaelis, Oren Liebermann.
