Ο Καποδίστριας γεμίζει το Φεστιβάλ Ακροναυπλίας με… λεμόνια

Το ΕΡΤNEWS ταξίδεψε μέχρι το Ναύπλιο και το Φεστιβάλ Ακροναυπλίας, για να παρακολουθήσει την παράσταση «Ove vai? Konte Nano, ove vai? – Το λεμονοπεριβόλι του Δαμαλά», του Θοδωρή Γκόνη και να συνομιλήσει τόσο με τον ίδιο, όσο και με τον Δήμαρχο του Ναυπλίου, Δημήτρη Ορφανό, για την ξεχωριστή αυτή διοργάνωση.

Στο Θέατρο του Παλαμηδίου το βράδυ της Τρίτης 26/8, μία ομάδα ταλαντούχων ηθοποιών και μουσικών ζωντάνεψε την ιστορία του Ι. Καποδίστρια και τη διαδρομή του στο Ναύπλιο, ως πρώτο Κυβερνήτη της Ελλάδας, συνδυάζοντας αυθεντικές πηγές της εποχής (επιστολές, διαλόγους κ.α.) με πρωτότυπα κείμενα και μουσική -αλλά και μία μεγάλη δόση από λεμόνια.

Στο ερώτημα του τίτλου «Που πηγαίνεις;», απαντά ο σκηνοθέτης με την απαγγελία του κειμένου «Ταξιδεύω…», και μιλώντας για όλη την προδοσία, το μίσος και τον φθόνο που αντιμετώπισε ο Ι. Καποδίστριας στην πορεία του, κατέληξε λέγοντας πως «αύριο θα είναι αλλιώς…».

Γεννημένοι και οι δύο στο Ναύπλιο, ο Θ. Γκόνης -με τον ρόλο τόσο του σκηνοθέτη της παράστασης, όσο και του καλλιτεχνικού διευθυντή του Φεστιβάλ- και ο Δ. Ορφανός -με τον ρόλο του δημάρχου, αλλά και του συνεμπνευστή του Φεστιβάλ- ήταν σε θέση να μας χαρίσουν μία ειλικρινή, καλλιτεχνική και ελπιδοφόρα συζήτηση.

Η επιλογή του Θ. Γκόνη για τη δημιουργία και την καλλιτεχνική διεύθυνση του Φεστιβάλ Ακροναυπλίας, δε βασίστηκε αποκλειστικά στην πολυετή και αναγνωρισμένη εμπειρία του. Όπως ανέφερε ο δήμαρχος «Ως συντοπίτης μας, που αγαπά βαθιά τον τόπο και τους ανθρώπους του, ο Θοδωρής έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει με σεβασμό και αυθεντικότητα, κάτι που να αναδεικνύει την πολιτιστική ταυτότητα και τη μοναδικότητα του Ναυπλίου και της ευρύτερης περιοχής». Χρησιμοποιώντας μια φράση του σκηνοθέτη, από την πρώτη χρονιά του Φεστιβάλ Ακροναυπλίας πέρσι, ο δήμαρχος εξήγησε πως αυτό που καθιστά τον κ. Γκόνη ως σωστή επιλογή είναι πως νιώθει ότι «Δεν του χρωστάει το Ναύπλιο, αυτός οφείλει κάποια πράγματα στο Ναύπλιο και αυτά τα προσφέρει με διάθεση».

Ο κ. Γκόνης αναφέρει πως η σκιά και το βλέμμα του I. Καποδίστρια, υπάρχουν ακόμα ανάμεσά τους στο Ναύπλιο, αλλά για εκείνον και τον δήμαρχο -και μάλλον για τους περισσότερους Ναυπλιώτες- είναι «ένας δικός μας άνθρωπος, σαν ένας συγγενής σου, είναι στη μοίρα μας», ενώ μοιράζεται την παιδική ανάμνηση να «καλημερίζουν» κάθε πρωί πριν πάνε στο σχολείο, το άγαλμά του στην πλατεία.

Συμφωνούν και οι δύο, λοιπόν, για τη «μοίρα» που φαίνεται να έχει το Ναύπλιο ως «μία πόλη χειροτονημένη από τον Θεό» -όπως αρέσει στον κ. Γκόνη να λέει-, και παραδέχονται το βάρος και την τιμή που νιώθει κανείς σε αυτόν τον τόπο μιας και «το να είσαι ναυπλιώτης είναι ένα μοιραίο πράγμα». Μπορεί ίσως κανείς να καταλάβει καλύτερα έτσι το «καθήκον» που ένιωθε ο Καποδίστριας προς το Ναύπλιο -που το περιέγραφε ως «δοκιμασία δοσμένη από τον Θεό»-, όπως αναφέρθηκε και στην παράσταση.

Το Φεστιβάλ Ακροναυπλίας δίνει την αίσθηση πως είναι μία αφήγηση, μία περιήγηση στον τόπο του Ναυπλίου -εντός και εκτός πόλης-, αλλά και στην ιστορία του. Πράγματι όπως εξηγεί ο δήμαρχος αυτός ήταν ο στόχος της δημιουργίας του, «Θέλαμε το Φεστιβάλ Ακροναυπλίας να αφηγηθεί την ιστορία του τόπου μας με έναν τρόπο που να είναι ζωντανός, βιωματικός και συναισθηματικά εμπλουτισμένος».

«Εμείς επιδιώξαμε να δημιουργήσουμε μια ενότητα, μια αφήγηση που να “διαβάζεται” σαν μια πολιτιστική διαδρομή -από την Ακροναυπλία μέχρι το Αραχναίο, από το ιστορικό βάθος μέχρι τη σύγχρονη ταυτότητα. Θέλουμε ο επισκέπτης να μη βλέπει απλώς παραστάσεις, αλλά να ζει μια συνολική εμπειρία που τον φέρνει πιο κοντά στον τόπο και την ιστορία μας», προσθέτει, τονίζοντας το σημείο διαφοροποίησης από προηγούμενα φεστιβάλ της περιοχής.

Επιχειρεί, λοιπόν «να παράγει για τον τόπο του, όχι τοπικιστικά, αλλά τοπικά», χαρακτηριστικό που αναφέρει ο κ. Γκόνης ως αυτό που κρίνει την επιτυχία ενός φεστιβάλ, «Θέλαμε να κάνουμε κάτι διαφορετικό, και κάτι που να συνομιλεί με τον τόπο -δηλαδή με τη γεωγραφία και την ιστορία- […] υλοποιούμε μία σκέψη ότι πρωταγωνιστής είναι το Ναύπλιο, ούτε εγώ, ούτε ο δήμαρχος».

«Φυσικά, στην περιφέρεια υπάρχουν προκλήσεις -όπως λιγότεροι πόροι ή υποδομές- σε σχέση με μια μεγάλη πόλη, όπως η Αθήνα. Όμως, αυτή η “αδυναμία” μπορεί να μετατραπεί σε πλεονέκτημα, καθώς η αυθεντικότητα και η άμεση επαφή με τον τόπο δημιουργούν μια ξεχωριστή εμπειρία που δύσκολα συναντάς αλλού», συμπληρώνει ο κ. Ορφανός.

«Κάθε μέρα που περνά από τις εκδηλώσεις, ο κόσμος αποκτά μεγαλύτερο ενδιαφέρον για το φεστιβάλ», σημειώνει ο δήμαρχος, φέρνοντας ως παράδειγμα τη δεύτερη ημέρα της παράστασης”Ove vai? Konte Nano, ove vai? – Το λεμονοπεριβόλι του Δαμαλά”, στο θέατρο του Παλαμηδίου, το οποίο ήταν κατάμεστο, παρά την προ μίας ώρας βροχή, και τη δύσκολή πρόσβαση στο σημείο. «Πολλοί μας λένε ότι μέσα από το Φεστιβάλ νιώθουν να ανακαλύπτουν -ή και να ξαναβλέπουν– το Ναύπλιο από μια εντελώς νέα οπτική γωνία. Αυτό για εμάς είναι πολύ σημαντικό».

Μετά από δύο χρόνια διεξαγωγής του φεστιβάλ, είναι εύλογο να αναρωτηθεί κανείς αν υπάρχει η αίσθηση ικανοποίησης των στόχων, «δικαίωσης», ωστόσο ο κ. Γκόνης και ο δήμαρχος είναι «αγωνιστικά απαισιόδοξοι», όπως ανέφερε χαριτολογώντας ο πρώτος.

«Φυσικά, είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι, αλλά επειδή βλέπουμε το Φεστιβάλ ως έναν ζωντανό οργανισμό που εξελίσσεται συνεχώς, φροντίζουμε να ακούμε με προσοχή τις παρατηρήσεις, τις ιδέες και τις ανάγκες των επισκεπτών. Αυτός ο ανοιχτός διάλογος είναι βασικός για να μπορέσει το φεστιβάλ να προχωρήσει και να γίνεται κάθε χρόνο καλύτερο», δήλωσε ο κ. Ορφανός.

«Ο κόσμος λειτουργεί αναδρομικά, άμα του δώσεις το καλό θα έρθει∙ ούτε πετύχαμε, ούτε αποτύχαμε∙ αυτό που κάνουμε είναι ότι είμαστε παρόντες, το φεστιβάλ θα πετύχει όταν έχει μακροημερεύσει και έχει φτιάξει πράγματα», συμπληρώνει ο κ. Γκόνης.

Και οι δύο τους ξεχωρίζουν ως την πιο συγκινητική στιγμή θετικής ανταπόκρισης του κόσμου, την πρώτη εκδήλωση του φετινού φεστιβάλ στο μετόχι της Μονής Ταλαντίου στο Αραχναίο, όπου «και στις πέτρες πάνω είχαν κάτσει άνθρωποι».

Το μυστικό της επιτυχίας της μεταξύ τους συνεργασίας -και κατ’ επέκταση του φεστιβάλ-, σύμφωνα με τον κ. Ορφανό είναι ο καλλιτεχνικός διευθυντής και συγκεκριμένα η διαμόρφωση του προγράμματος και η επιλογή των καλλιτεχνών για τα οποία είναι υπεύθυνος, ενώ για τον κ. Γκόνη η πρωτόγνωρη εμπιστοσύνη που του επέδειξε ο δήμαρχος.

Μιλώντας για τη συνεργασία του με δημοτικές αρχές, κατά τη διάρκεια της 20ετούς πορείας του ως καλλιτεχνικός διευθυντής σε πολυάριθμα πετυχημένα φεστιβάλ, ο κ. Γκόνης ανέφερε πως «Στους δήμους υπάρχει μία δυσκολία διαδικασιών και γραφειοκρατίας, η οποία κάποιες φορές σε εμποδίζει, κι αν είσαι άπειρος μπορεί και να το βάλεις και στα πόδια. Πρέπει να έχεις την εμπιστοσύνη του υπεύθυνου. Εγώ εδώ είχα την τύχη να έχω την εμπιστοσύνη του κύριου Ορφανού […] μου έλεγε εξ’ αρχής την φράση “εδώ είμαι εγώ, συνεχίζουμε, θα γίνει”».

Ολοκληρώνοντας τη συζήτηση με το ποια είναι τα μελλοντικά σχέδια για το Φεστιβάλ Ακροναυπλίας 2026 και με το όραμα για τον πολιτισμό στο Ναύπλιο, ο δήμαρχος ανέφερε -βρίσκοντας σύμφωνο και τον κ. Γκόνη- πως «Για το 2026, θέλουμε το Φεστιβάλ Ακροναυπλίας να γίνει σημείο αναφοράς για τον πολιτισμό στην Ελλάδα, να προσελκύει ακόμα μεγαλύτερο κοινό, και να εμπλουτιστεί με νέες συνεργασίες, διατηρώντας όμως πάντα τη ρίζα του στον τόπο μας. Παράλληλα, το όραμά μας -τόσο για το φεστιβάλ, όσο και για τον πολιτισμό στο Ναύπλιο εν γένει- είναι να δώσουμε βήμα και σε τοπικούς καλλιτέχνες -σε ανθρώπους του πολιτισμού που ζουν και δημιουργούν στον τόπο μας-, να προσελκύσουμε επισκέπτες όλο τον χρόνο και να δημιουργήσουμε μια κοινότητα που αγαπά και ζει τον πολιτισμό καθημερινά».

Η οριστικοποίηση και προώθηση του προγράμματος νωρίτερα μέσα στο καλοκαίρι -ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους επισκέπτες εκτός πόλης, να προγραμματίσουν πιθανώς τις διακοπές τους στο Ναύπλιο-, η προσπάθεια αύξησης του budget και η ενίσχυση με χορηγίες παραστάσεων -όπως έγινε φέτος με δύο παραστάσεις της Εθνικής Λυρικής Σκηνής-, αλλά και η εκπαίδευση υπαλλήλων του δήμου, ώστε να αφιερώσουν την εργασία τους αποκλειστικά στο πολιτιστικό πρόγραμμα του Ναυπλίου, είναι μερικές πολύ ενδιαφέρουσες προσπάθειες με στόχο τον «ποιοτικό τουρισμό», και την ενίσχυση της πολιτιστικής ταυτότητας της περιοχής.

Φωτογραφικό υλικό: Χρύσα Αβούρη