Δύο εβδομάδες αφότου διέταξε τον βομβαρδισμό των βασικών πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν προς στήριξη του Ισραήλ στην «προληπτική» επίθεση κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας -παρομοιάζοντας μάλιστα το αμερικανικό πλήγμα με τις ατομικές βόμβες που έριξαν οι ΗΠΑ στην Ιαπωνία επί προεδρίας Χάρι Τρούμαν- ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ευχήθηκε να μην χρειαστεί να ξαναβομβαρδίσει την Ισλαμική Δημοκρατία και δήλωσε αισιόδοξος για μια νέα κατάπαυση του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς στη μαρτυρική Γάζα.
Όπως συνέβαινε ωστόσο πριν από τον λεγόμενο «Πόλεμο των 12 ημερών» μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν, έτσι και τώρα η αβεβαιότητα πέριξ του πυρηνικού προγράμματος και των συναφών φιλοδοξιών της Τεχεράνης παραμένει, και δη επαυξημένη.
Αντιστοίχως, στη Γάζα που συνεχίζει να πνίγεται στο αίμα, οι διαφορές μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς παραμένουν αγεφύρωτες και η καχυποψία περισσεύει ως προς το εάν μια νέα συμφωνία κατάπαυσης του πυρός θα έχει τελικά το ίδιο άδοξο τέλος με την προηγούμενη.
Κατέρρευσε τον περασμένο Μάρτιο, όταν το Ισραήλ ξανάρχισε τις φονικές στρατιωτικές επιχειρήσεις του, βυθίζοντας σε ακόμη πιο εφιαλτική ανθρωπιστική καταστροφή τον παλαιστινιακό θύλακα και τα περίπου 2,3 εκατομμύρια κατοίκους του.
Αντιπροσωπείες του Ισραήλ και της Χαμάς διαπραγματεύονται τώρα στο Κατάρ τις λεπτομέρειες μιας 60ήμερης εκεχειρίας στην ισοπεδωμένη Γάζα, το μέλλον της οποίας παραμένει άδηλο.
Η προαναγγελθείσα μετάβαση στη Ντόχα του ειδικού απεσταλμένου του Ντόναλντ Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, προκειμένου να υπογραφεί άμεσα μια συμφωνία -έως το τέλος της εβδομάδας θέλει ο Αμερικανός πρόεδρος- καταδεικνύει τις προκλήσεις.
Αυτά, έπειτα από 20 μήνες πολέμου -τον οποίο πυροδότησε η επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ με τους 1.195 νεκρούς και τους 251 ομήρους- με τους νεκρούς Παλαιστίνιους από τις ισραηλινές επιθέσεις στη Γάζα πλέον ξεπερνούν τις 57.600, στην συντριπτική πλειονότητα άμαχοι.
Μια μικρή Παλαιστίνια με βουρκωμένα μάτια δίπλα σε τραυματίες, στο Νοσοκομείο Μαρτύρων Αλ-Άκσα στο Ντέιρ αλ-Μπαλάχ, στην κεντρική Λωρίδα της Γάζας, έπειτα από ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στις 8 Ιουλίου (REUTERS/Ramadan Abed)
«Κυνηγώντας» το momentum
Ως επίδοξος Νομπελίστας Ειρήνης, ο «Πρώτα η Αμερική» ένοικος του Λευκού Οίκου βλέπει στην παρούσα συγκυρία στη Μέση Ανατολή ένα σπάνιο momentum, που ίσως να μην ισχύσει για πολύ.
Ήδη το προφίλ του ως «ειρηνοποιού μέσω της ισχύος» ξεφτίζει με τη συνεχιζόμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία -τον πόλεμο που προεκλογικά κόμπαζε ότι θα τον τελείωνε «μέσα σε 24 ώρες».
Οι πρόσφατες προαναγγελίες του Ντόναλντ Τραμπ για έναρξη νέων διαπραγματεύσεων με το αποδυναμωμένο θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν έχουν διαψευστεί έως τώρα, ενόσω στην ίδια την Τεχεράνη σκληροπυρηνικοί και μεταρρυθμιστές δείχνουν να βρίσκονται σε έναν υπόγειο πόλεμο εξουσίας.
Ακόμη και η στάση του Ισραηλινού πρωθυπουργού και στενού συμμάχου του, Μπενιαμίν Νετανιάχου, δεν είναι δεδομένη…
Με το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών μεταπολεμικά στο Ισραήλ να είναι στο τραπέζι, προσώρας η πολιτική του επιβίωση εξαρτάται από τους ακροδεξιούς κυβερνητικούς εταίρους του, οι οποίοι οραματίζονται το «Μεγάλο Ισραήλ» και αντιτίθενται σε οποιαδήποτε συμφωνία χωρίς πλήρη καταστροφή της Χαμάς και εκ νέου κατοχή της Λωρίδας της Γάζας.
Ο Τραμπ από την πλευρά του πιέζει για να τερματιστεί ο πόλεμος στη Γάζα με γνώμονα έναν κυνικό γεωπολιτικό κυνισμό και με όρους επιχειρηματικής συναλλαγής σε ένα νέο μεσανατολικό τοπίο.
Με ζητούμενο τη σταθερότητα στην περιοχή, οραματίζεται άμεση επέκταση των Συμφωνιών του Αβραάμ για εξομάλυνση των σχέσεων του Ισραήλ με τους Άραβες γείτονές του (και δη τη Σαουδική Αραβία), μια περιφερειακή συμφωνία με τους φιλότουρκους «μετανοημένους» τζιχαντιστές ηγεμόνες της μετά Άσαντ Συρίας και στο βάθος τα μεγάλα ντιλς που θα φέρει o Οικονομικός Διάδρομος Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC), λειτουργώντας ως αντίβαρο στην κινεζική «Πρωτοβουλία Μια Ζώνη, Ένας Δρόμος».
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η Γάζα, που ο Τραμπ έχει διατρανώσει από τον περασμένο Φεβρουάριο ότι θέλει να τη μετατρέψει σε «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής», με μαζικό εκτοπισμό του πληθυσμού της για την ανοικοδόμηση του θύλακα.
Χτίζοντας «παλάτια» σε ματωμένη «άμμο»
«Νομίζω ότι ο πρόεδρος Τραμπ είχε ένα λαμπρό όραμα», σχολίασε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός από τον Λευκό Οίκο τα ξημερώματα της Τρίτης, στην τρίτη κατά σειρά συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο, μέσα σε μόλις πεντέμισι μήνες που μετρά η δεύτερη θητεία του στις ΗΠΑ.
«Ονομάζεται ελεύθερη επιλογή», συμπλήρωσε ανερυθρίαστα ο Νετανιάχου για τους Παλαιστίνιους κατοίκους της Λωρίδας της Γάζας, που το Ισραήλ είχε εδώ και χρόνια σε αποκλεισμό, προτού την ισοπεδώσει.
«Ξέρετε, αν οι άνθρωποι θέλουν να μείνουν, μπορούν να μείνουν, αλλά αν θέλουν να φύγουν, θα πρέπει να μπορούν να φύγουν», είπε. «Δεν θα έπρεπε να είναι φυλακή».
Προς διάψευση έρχεται η ίδια η πραγματικότητα επί του εδάφους και οι πρόσφατες διαρροές δυστοπικών σχεδίων για τη Γάζα.
Κοινός δε παρονομαστής είναι το ομιχλώδους χρηματοδότησης «ανθρωπιστικό ίδρυμα» GHF, που με τη στήριξη των ΗΠΑ και του Ισραήλ έχει στρατιωτικοποιήσει και πολικοποιήσει τη διανομή επισιτιστικής βοήθειας στον θύλακα, περιορίζοντάς την σε κέντρα υπό τον έλεγχο του ισραηλινού στρατού και Αμερικανών εργολάβων ασφαλείας.
Έχουν εξελιχθεί σε παγίδες θανάτου για τους εξαθλιωμένους Παλαιστίνιους, με πάνω από 600 νεκρούς από πυρά μέσα στις 6 εβδομάδες λειτουργίας…
Το GHF φέρεται λοιπόν να βρίσκεται πίσω από ένα σχέδιο κατασκευής «Ζωνών Ανθρωπιστικής Διέλευσης» -επί της ουσίας στρατοπέδων συγκέντρωσης των Παλαιστινίων– εντός και πιθανόν εκτός της Γάζας, για «προσωρινή διαμονή, αποριζοσπαστικοποίηση, επανένταξη και προετοιμασία για μεταγκατάσταση, εάν το επιθυμούν».
Μια πρώτη πιλοτική εφαρμογή του σχεδίου εξαγγέλθηκε ήδη στη Ράφα από τον Ισραηλινό υπουργό Άμυνας, Ισραέλ Κατς.
Στο έτερο, πιο μακρόπνοο σχέδιο για τη μεταπολεμική Γάζα ως «Ριβιέρα» -που έφεραν στο φως οι Financial Times- η εμπλοκή της GHF γίνεται μέσω της συμβουλευτικής εταιρείας Boston Consulting Group (BCG) και Ισραηλινών επιχειρηματιών, που συνέβαλαν στο στήσιμο του «ανθρωπιστικού ιδρύματος».
Στήνοντας στη Γάζα τη «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής»
Σε συνεργασία εν προκειμένω με πρώην κυβερνητικούς αξιωματούχους των ΗΠΑ και τη συνδρομή μελών του Ιδρύματος Τόνι Μπλερ, η BCG και Ισραηλινοί επιχειρηματίες εκπόνησαν από τον περασμένο Οκτώβριο έως τον Μάιο ένα σχέδιο μεταπολεμικής ανάπτυξης της Λωρίδας της Γάζας.
Μεταξύ άλλων, γράφουν οι FT, περιλαμβάνει επενδύσεις σε blockchain, ειδικές οικονομικές ζώνες χαμηλής φορολογίας, μια «έξυπνη» βιομηχανική ζώνη στα σύνορα Ισραήλ-Γάζας και ένα λιμάνι βαθέων υδάτων για σύνδεση με τον Οικονομικό Διάδρομο Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης.
Βάσει ενός σεναρίου που εξέτασε η BCG, αναφέρεται, περισσότεροι από μισό εκατομμύριο Παλαιστίνιοι θα εγκαταλείψουν τον θύλακα «εθελοντικά», με «πακέτα μετεγκατάστασης» ύψους 9.000 δολαρίων το «κεφάλι».
Ανάλογο σχέδιο σε πολύ μικρότερη κλίμακα, βαφτίζοντας τον βίαιο εκτοπισμό «εθελούσια έξοδο», εφαρμόζει το Ισραήλ τους τελευταίους μήνες.
Κατά τον Νετανιάχου, η χώρα του συνεργάζεται «πολύ στενά» με τις ΗΠΑ για να εντοπίσει κράτη πρόθυμα να δεχτούν εκτοπισμένους Παλαιστίνιους από τη Γάζα. Όπως και ο Τραμπ, άφησε να εννοηθεί ότι αρκετές από αυτές τις συζητήσεις προχωρούν.
Σε κάθε περίπτωση, όρος του Νετανιάχου είναι η εξορία της Χαμάς από τη Λωρίδα της Γάζας, η μεταπολεμική διακυβέρνηση της οποίας παραμένει εξαιρετικά ασαφής.
Έχουν ακουστεί διάφορα σενάρια, όπως για ενεργό υποστήριξη από αραβικά κράτη μιας διαδικασίας πολιτικής μετάβασης, με παράλληλη «μεταρρύθμιση» της Παλαιστινιακής Αρχής.
Εν μέσω πάντως επέκτασης των παράνομων εβραϊκών οικισμών στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, ο Νετανιάχου κατέστησε σαφές ότι οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου με τη Χαμάς δεν θα πρέπει να περιλαμβάνει την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους.
«Πιστεύω ότι οι Παλαιστίνιοι πρέπει να έχουν όλες τις εξουσίες για να αυτοδιοικούνται, αλλά καμία εξουσία που να μας απειλεί», τόνισε. «Αυτό σημαίνει ότι μια κυρίαρχη εξουσία, όπως η συνολική ασφάλεια, θα παραμείνει για πάντα στα χέρια μας».
«Ο κόσμος θα πει: «Δεν είναι ένα πλήρες κράτος, δεν είναι κράτος». Δεν μας νοιάζει».
