Τον τελευταίο καιρό, άπειρο μελάνι έχει χυθεί σχετικά με την οικογένεια, τι είναι οικογένεια και τι μπορεί να θεωρηθεί.
Θα συγκεντρώσω τις σκέψεις μου, καθώς θεωρώ ότι είναι ένα ζήτημα που αφορά ολόκληρη την κοινωνία και θα προσπαθήσω να απαντήσω λογικά σε ιδεολογικές αγκυλώσεις και διάφορες ακρότητες που γράφονται και ακούγονται.
Advertisment
Η οικογένεια είναι ένας από τους σημαντικότερους κοινωνικούς θεσμούς, καθώς ανατρέφει νέα μέλη και μεταξύ τους όλοι συνδέονται σε σχέσεις οικονομικής, συναισθηματικής και ψυχικής αλληλεπίδρασης.
Η ίδια, ως ένας αρχέγονος θεσμός, δεν είναι κάτι μόνιμο, ούτε και κλείνεται μέσα σε μία συγκεκριμένη δομή, όπως υποστηρίζουν πολλοί. Είναι κάτι ρευστό, η ουσία και η δομή της ίδιας περιέχει άπειρες παραλλαγές και ποικίλει ανάλογα τις κοινωνικές ανάγκες, τους ανθρώπους και τις κοινωνικές εξελίξεις.
Ακόμα και αν παραδοσιακή οικογένεια καταχράστηκε την έννοια της “μοναδικής” οικογένειας, υπάρχουν γύρω μας πολλοί άνθρωποι που μεγαλώνουν σε μία διαφορετική οικογενειακή δομή. Θα συναντήσουμε μονογονεϊκές οικογένειες, παιδιά που μεγάλωνουν με μητέρα και γιαγιά ή θεία, παιδιά που μεγαλώνουν με κυρίες ενός ιδρύματος, που ανατρέφονται από έναν πατέρα ή δύο.
Advertisment
Σε αντίθεση με αυτό που πιστεύεται, ούτε η παραδοσιακή οικογένεια υπήρχε πάντα, από την αρχή την Ιστορίας. Είναι, περισσότερο, ένα προϊόν εξέλιξης του Δυτικού πολιτισμού όταν ο ανθρώπινος πληθυσμός ξεκίνησε να αυξάνεται.
Αν ανατρέξουμε στην Ιστορία, θα δούμε ότι υπήρξαν και υπάρχουν άπειρες παραλλαγές της ίδιας. Από πολλούς λαούς και φυλές που τα παιδιά μεγάλωναν σε ομάδες, από την αρχαία Σπάρτη που την κηδεμονία των παιδιών μετά τα επτά έτη αναλάμβανε το Κράτος, από το φεουδαρχικό σύστημα στο οποίο οι υποτελείς δεν είχαν το δικαίωμα χωρίς την έγκριση του ανωτέρου να αποκτήσουν παιδιά, αλλά είχαν δικαίωμα να ζητήσουν να ζητήσουν ως φόρο υποτέλειας το παιδί ή παιδιά μίας οικογένειας.
Η οικογένεια, λοιπόν, είναι κάτι ρευστό. Αλλάζει διαρκώς και περιέχει άπειρες παραλλαγές.
Αν τα παιδιά χρειάζονται οπωσδήποτε μητέρα και πατέρα, τότε θα έπρεπε να καταργηθεί η μονογονεϊκότητα και το Κράτος να πάρει το παιδί που μεγαλώνει με έναν πατέρα ή μητέρα και να το δώσει σε ένα ετερόφυλο ζευγάρι όπου θα υπάρχει το δίπολο των φύλων. Επίσης, θα έπρεπε να κλείσουν τα ορφανοτροφεία και τα παιδιά υποχρεωτικά να δίνονται από το Κράτος το ίδιο σε κάθε επικυρωμένο νομικά ετερόφυλο ζευγάρι.
Δεν υπάρχει, λοιπόν, δημιουργίας νέας οικογένειας. Γιατί η οικογένεια έχει άπειρες μορφές, το βλέπουμε γύρω μας καθημερινά.
Επιπροσθέτως, αυτοί που επικαλούνται το επιχείρημα της φύσης, πέφτουν σε λογικό σφάλμα. Στη φύση δεν υπάρχουν γονείς αλλά γεννήτορες και η έννοια του πατέρα δεν έχει αυτή της ανατροφής που συναντάμε στις ανθρώπινες κοινωνίες. Αφορά τις περισσότερες φορές αποκλειστικά την πράξη της γονιμοποίησης. Επίσης, η οικογένεια και στη φύση έχει πολλές και διαφορετικές δομές, παρατηρούμε πολλές λέαινες να ανατρέφουν λιονταράκια και να μεγαλώνουν όλοι σε αγέλες.
Συνεπώς, η οικογένεια δεν είναι κάτι στάσιμο, αλλά κάτι που διαρκώς ανανεώνεται.
Οι άνθρωποι που επιμένουν στο μητρικό και πατρικό πρότυπο, είναι σα να μη γνωρίζουν ότι όλοι μας αλληλεπιδρούμε στην παιδική και εφηβική μας ηλικία με ανθρώπους και των δύο φύλων, οι οποίοι δημιουργούν μία εικόνα περί ανδρικής ή μητρικής φιγούρας. Ένας προπονητής, μία θεία, μία φίλη μας, μία δασκάλα, ο κοινωνικός μας περίγυρος εμπλουτίζει τις έμφυλες παραστάσεις μας, οι οποίες δεν αποτρέπονται από το αν υπάρχει ή όχι παρουσία των δύο φύλων σε μία οικογένεια.
Επιπροσθέτως, λησμονούμε ότι πολλές φορές επιμένουμε σε αυτό επειδή απλώς υπάρχει μία ανανέωση έμφυλων στερεοτύπων που καταπιέζουν τα φύλα και κατατάσσουν τους ρόλους στο σπίτι ανάλογα με το αν είσαι άνδρας ή γυναίκα. Πολλές φορές, η ύπαρξη αυτών υπάρχει μόνο για τη διαιώνιση αιώνιων μύθων που αφορούν τις γυναίκες και τους άνδρες (οι γυναίκες πλένουν πιάτα, οι άνδρες είναι οι κουβαλητές, οι γυναίκες πρέπει να κάνουν δουλειές του σπιτιού, ο πατέρας είναι η κεφαλή της οικογένειας).
Το παιδί χρειάζεται έστω και έναν σωστό φροντιστή για να μεγαλώνει υγιώς. Και είναι γεγονός ότι προσεγγίζουμε πλέον τη γονεϊκότητα κρίνοντας την ικανότητα και τη συνειδητή επιλογή του γονιού και λιγότερο το φύλο στο οποίο ανήκει. Δίνουμε βάση στην ποιότητα του γονιού και στο πόσο ικανός είναι να αναθρέψει ένα παιδί. Ας μη λησμονούμε ότι οικογένεια δε θεωρούνται αποκλειστικά άνθρωποι που συνδέονται με βιολογικούς δεσμούς; ακόμα και μία ομάδα που καλύπτει η μία τις ανάγκες της άλλης και αλληλεπιδρά μπορεί να θεωρεί οικογένεια.
Αυτό που πιστοποιεί η Επιστημονική έρευνα πλέον επίσημα, είναι ότι τα παιδιά χρειάζονται αγάπη, ασφάλεια και σταθερότητα, σε όποια οικογενειακή δομή και αν ανήκουν. Αυτό είναι το απαιτούμενο για να είναι ευτυχισμένα και ισορροπημένα. Θα έπρεπε με αυτή τη λογική να βλέπουμε μόνο παιδιά με συναισθηματική αστάθεια και προβλήματα αν μεγαλώνουν μόνο με έναν γονιό ή σε ένα ίδρυμα. Ή μόνο ευτυχισμένα παιδιά σε παραδοσιακές οικογένειες. Δεν είναι το φύλο των προσώπων, αλλά η ποιότητα της οικογενειακής δομής που καθορίζει το πόσο ευτυχισμένο θα είναι ένα παιδί.
Ζώντας σε μία κοινωνία που καλούμαστε να συνυπάρξουμε με πολλούς ανθρώπους και η οποία εμπλουτίζεται διαρκώς, είναι χρήσιμο να ξεκινήσουμε να βλέπουμε τον Άλλο με αποδοχή, με ενσυναίσθηση, με γνώση περισσότερη και λιγότερη προκατάληψη. Ίσως αυτό που νομίζουμε κακό, ο άνθρωπος που κατηγορούμε ως ανήθικο και βλέπουμε ως τέρας να μας εκπλήξει, να γίνει καλύτερος ακόμα και από εμάς..
