«Η μπάλα είναι τώρα στη Ρωσία». Οι έξι αυτές λέξεις που χρησιμοποίησαν τόσο ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, όσο και οι Αντόνιο Κόστα και Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, ύστερα από τις συνομιλίες στη Τζέντα ανάμεσα σε Ουκρανία και ΗΠΑ, όπου το Κίεβο συμφώνησε σε προσωρινή εκεχειρία 30 ημερών, αποτυπώνουν με τον πιο εύγλωττο τρόπο πώς από τη μια στιγμή στην άλλη οι ισορροπίες στο διπλωματικό πεδίο μπορούν να διαφοροποιηθούν.
Εκεί που η αίσθηση ήταν ότι οι σχέσεις του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν θα μπορούσαν να αποκατασταθούν μετά τη δημόσια αντιπαράθεσή τους στο Λευκό Οίκο, ο Αμερικανός πρόεδρος δηλώνει τώρα έτοιμος να τον ξανακαλέσει αλλά και να μιλήσει με τη Ρωσία λέγοντας ότι «χρειάζονται δύο για να χορέψει κανείς τάνγκο».
Η πρώτη αντίδραση της Μόσχας υπήρξε προσεκτική. Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του ανέφερε ότι δεν αποκλείει επαφές με εκπροσώπους των ΗΠΑ τις επόμενες ημέρες. Η Μόσχα δεν θα μπορούσε να κάνει και διαφορετικά καθώς περιμένει να ενημερωθεί από τους Αμερικανούς για το περιεχόμενο της συμφωνίας και φυσικά να τοποθετηθεί κρίνοντας στην ουσία την πορεία των εξελίξεων.
Γιατί μπορεί οι ΗΠΑ και η Ουκρανία να βρήκαν κοινό έδαφος μετά από τις πολύωρες συνομιλίες, αλλά η συμφωνία αυτή θα είναι κενό γράμμα αν η Ρωσία αποφασίσει ότι δεν την αποδέχεται, καθώς πιέζει για μόνιμη και οριστική συμφωνία ειρήνης και όχι για προσωρινή εκεχειρία, οπότε θα γυρίσουμε πάλι στο μηδέν.
Η εναλλαγή των ρόλων και των ισορροπιών
Και όχι μόνο θέλει μια απλή συμφωνία ειρήνης, αλλά μια συμφωνία που θα διασφαλίσει ότι οι δικές της ανησυχίες για την ασφάλεια ικανοποιούνται στο μέγιστο βαθμό. Στο μυαλό της Μόσχας η δυτική επιθετικότητα και η ιστορική επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς, που το έφερε πολύ κοντά της, συνιστούν απειλή. Εξ ου και το τελευταίο που θέλει είναι η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, ενώ φυσικά θέλει μία φιλορωσική ηγεσία στο Κίεβο.
Το θέμα είναι ότι προκειμένου να κερδίσει την εύνοια του Ντόναλντ Τραμπ, το Κρεμλίνο προσπάθησε να φανεί ως ο ειρηνοποιός και η Ουκρανία να εμφανιστεί ως ο πολεμοχαρής της υπόθεσης.
Ύστερα από τις τελευταίες εξελίξεις οι ρόλοι δεν είναι τόσο ξεκάθαροι, αν και αυτό μπορεί ανά πάσα στιγμή να αλλάξει.
Γεγονός είναι ότι για πρώτη φορά, η Ρωσία καλείται να τοποθετηθεί, αν και δεν είναι σαφές τι θα ακολουθήσει αποδεχθεί τη συμφωνία. Ο Ρούμπιο είπε ότι ελπίζει η Ρωσία να αποδεχτεί μια ειρηνευτική συμφωνία και «έτσι μπορούμε να φτάσουμε στη δεύτερη φάση αυτής, που είναι οι πραγματικές διαπραγματεύσεις».
Αυτό μπορεί να αφήσει πολλά περιθώρια για ερμηνεία. Η Ρωσία θέλει κατάπαυση του πυρός, αν και το Κρεμλίνο επιθυμεί να γίνουν εκλογές στην Ουκρανία, πριν από οποιαδήποτε πλήρη διαπραγμάτευση για τα εδάφη και τη μελλοντική ασφάλεια του Κιέβου.
Η Ουκρανία, εν τω μεταξύ, θέλει ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας για να αποφύγει την επανέναρξη του πολέμου, με τη συμμετοχή Ευρωπαϊκών ειρηνευτικών δυνάμεων, κάτι που δεν βρίσκει σύμφωνη τη Ρωσία.
Οι προσδοκίες Αμερικανών, Ουκρανών και Ευρωπαίων
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο αμέσως μετά τις συνομιλίες στη Τζέντα τόνισε ότι θα μεταφέρουν αυτήν την πρόταση τώρα στους Ρώσους» και «ελπίζουν» ότι θα πουν ναι.
«Η μπάλα είναι στο γήπεδο τους», πρόσθεσε με νόημα ο Ρούμπιο για να τονίσει ότι αν πουν όχι «τότε δυστυχώς θα ξέρουμε ποιο είναι το εμπόδιο για την ειρήνη εδώ».
Από την πλευρά του ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Μάικ Βαλτς αποκάλυψε ότι συζητήθηκαν λεπτομέρειες σχετικά με το πώς αυτός ο πόλεμος θα τελειώσει οριστικά και τι είδους εγγυήσεις θα δοθούν για μακροπρόθεσμη ασφάλεια.
Μάλιστα προανήγγειλε επαφή με τον Ρώσο ομόλογό του τις επόμενες ημέρες ενώ ο Ρούμπιο θα ενημερώσει τους υπουργούς Εξωτερικών της G7.
Πληροφορίες θέλουν τον ειδικό απεσταλμένο του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ να επισκέπτεται τη Μόσχα προκειμένου να συναντήσει τον ισχυρό άνδρα του Κρεμλίνου Βλαντίμιρ Πούτιν, με θέμα συζήτησης την Ουκρανία
Από την πλευρά του ο απεσταλμένος του Ουκρανού προέδρου στις συνομιλίες Αντρίι Γερμάκ σε ανάρτησή του στο X, ανέφερε ότι η προστασία των συμφερόντων του Κιέβου είναι το «πιο σημαντικό πράγμα», ενώ η «δίκαιη ειρήνη» είναι «κλειδί».
«Πρόκειται για μια θετική εξέλιξη που μπορεί να είναι ένα βήμα προς μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη για την Ουκρανία», ανέφεραν σε κοινή δήλωση ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Η μπάλα είναι τώρα στο γήπεδο της Ρωσίας. Η ΕΕ είναι έτοιμη να διαδραματίσει πλήρως τον ρόλο της, μαζί με τους εταίρους της, στις επικείμενες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις», προστίθεται στη δήλωση.
