Το ψυχροπολεμικό κλίμα ανάμεσα στην Ευρώπη και τη Ρωσία χειροτερεύει μέρα με τη μέρα, με καθημερινές αερομαχίες πάνω από τη Βαλτική να αυξάνουν την πιθανότητα ενός θερμού επεισόδιο που θα μπορούσε να πυροδοτήσει την επέκταση του ουκρανικού πολέμου έξω από τα σύνορα της χώρας.
Ένα ρωσικό μαχητικό-βομβαρδιστικό αεροσκάφος Su-24 που εκτελούσε επικίνδυνους ελιγμούς χθες το βράδυ αναχαιτίστηκε από την πολωνική Πολεμική Αεροπορία, δήλωσε σήμερα (23/5) ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Βλαντισλάβ Κοσινιάκ-Καμίς.
Το μέχρι πρότινος ήπιο Βερολίνο ως προς το ουκρανικό ζήτημα έχει κάνει στροφή 180 μοιρών
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η εντολή για την αναχαίτιση του αεροσκάφους δόθηκε από την κοινή επιχειρησιακή διοίκηση των συμμαχικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη και τα πολωνικά μαχητικά αεροσκάφη εντόπισαν το αεροσκάφος, το αναχαίτισαν και το απέτρεψαν αποτελεσματικά.
Σήμερα, όμως, σημειώθηκε και άλλη μια ένταση στα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης. Συγκεκριμένα, το υπουργείο Άμυνας της Φινλανδίας ανακοίνωσε ότι δυο ρωσικά στρατιωτικά αεροσκάφη θεωρούνται ύποπτα για παραβίαση του εναέριου χώρου της σκανδιναβικής χώρας.
Με αιχμή του δόρατος το Βερολίνο
Εν τω μεταξύ, το μέχρι πρότινος ήπιο Βερολίνο ως προς το ουκρανικό ζήτημα έχει κάνει στροφή 180 μοιρών υπό τη νέα ηγεσία του Φρίντριχ Μερτς, που απειλεί ευθέως τη Ρωσία, με τη Γερμανία να αναπτύσσει μόνιμα στρατεύματα σε άλλη χώρα για πρώτη φορά μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η χώρα μετατρέπεται ξανά σε μια ισχυρή πολεμική μηχανή.
Οι στρατιωτικές δαπάνες του Βερολίνου εκτινάχθηκαν στα 77,8 δισ. ευρώ (88,5 δισ. δολάρια) το 2024, εκθρονίζοντας την Ινδία από την τέταρτη θέση παγκοσμίως. Πλέον βρίσκεται πίσω μόνο από τις ΗΠΑ, Κίνα και Ρωσία.
Η Γερμανία ξοδεύει πλέον το 1,9% του ΑΕΠ της χώρας, πλησιάζοντας τον τρέχοντα στόχο του ΝΑΤΟ του 2%. Οι στρατιωτικές δαπάνες της Γερμανίας αυξήθηκαν κατά 28% από το 2023 και κατά 89% από το 2015.
Η ξαφνική άνοδος των στρατιωτικών δαπανών της Γερμανίας τροφοδοτήθηκε από το ειδικό αμυντικό ταμείο της χώρας, ύψους 100 δισ. ευρώ, που ιδρύθηκε το 2022, για να ενισχύει τις αμυντικές δυνατότητές της.
Για πρώτη φορά από την επανένωσή της, η Γερμανία έγινε η χώρα με τις μεγαλύτερες δαπάνες σε ό,τι αφορά την άμυνα στην κεντρική και δυτική Ευρώπη.
Οι άλλες χώρες της Ευρώπης που σημείωσαν μεγάλες στρατιωτικές δαπάνες το 2024 ήταν το Ηνωμένο Βασίλειο, με 71,9 δισ. ευρώ (81,8 δισ. δολάρια), ακολουθούμενες από την Ουκρανία και τη Γαλλία, με 56,9 δισ. ευρώ (64,7 δισ. δολάρια).
Χθες, με μια τελετή γεμάτη συμβολισμούς και πανηγυρικό τόνο, η Γερμανία εγκαινίασε την πρώτη μόνιμη ανάπτυξη στρατευμάτων της στο εξωτερικό μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τοποθετώντας 4.800 στρατιώτες και 200 άτομα πολιτικό προσωπικό στη Λιθουανία.
Ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς και ο υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους βρέθηκαν στη Βίλνιους για την επίσημη τελετή συγκρότησης της τεθωρακισμένης 45ης Ταξιαρχίας, στο ανατολικό άκρο του ΝΑΤΟ, στα σύνορα με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία.
Η γερμανική αυτή κίνηση, που ανακοινώθηκε ως απάντηση στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022, στοχεύει στην ενίσχυση της αποτροπής στη Βαλτική και ειδικά στη Λιθουανία, η οποία ζητούσε εδώ και καιρό παρουσία συμμαχικών δυνάμεων μόνιμα στο έδαφός της.
Η μονάδα αναμένεται να φτάσει σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα έως το 2027
«Μαζί με τους συμμάχους μας, είμαστε αποφασισμένοι να υπερασπιστούμε το έδαφος της Συμμαχίας απέναντι σε κάθε επίθεση. Η ασφάλεια των βαλτικών συμμάχων μας είναι και δική μας ασφάλεια», δήλωσε ο Μερτς.
Στο πλευρό του, ο πρόεδρος της Λιθουανίας Γκιτάνας Ναουσέντα τον ευχαρίστησε για την αποστολή, σημειώνοντας πως η χώρα του θα αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ το 2026, έναντι του σημερινού στόχου 2% του ΝΑΤΟ.
Ο Μερτς, ο πρώτος Γερμανός καγκελάριος που έχει υπηρετήσει στην Μπούντεσβερ, τόνισε πως η Ευρώπη οφείλει να ενισχύσει τις δικές της αμυντικές δυνατότητες και να παράγει περισσότερα εξοπλιστικά μέσα εντός των ευρωπαϊκών συνόρων.
Η Γερμανία, είπε, θα φτάσει σταδιακά το 5% του ΑΕΠ σε στρατιωτικές και υποστηρικτικές δαπάνες έως το 2032, με 3,5% για εξοπλισμούς και 1,5% για υποδομές όπως δρόμους, γέφυρες και λιμάνια στρατηγικής σημασίας.
Η εγκατάσταση της μονάδας στη Λιθουανία έχει αντιμετωπίσει εμπόδια, κυρίως ως προς την προσέλκυση προσωπικού που να αποδέχεται τη μόνιμη τοποθέτηση στη Βαλτική.
Ο Μερτς δεσμεύτηκε ότι θα υπάρξουν αυξήσεις στις αποδοχές και ευελιξία στο ωράριο. Νέος νόμος που πέρασε τον Ιανουάριο προβλέπει επιπλέον επιδόματα και καλύτερες συνθήκες για τους στρατιώτες.
Ο υπουργός Άμυνας της Λιθουανίας Ντοβιλέ Σακαλιένε χαρακτήρισε την ανάπτυξη της μονάδας «ζήτημα ζωής και θανάτου» για τη χώρα της, ενώ επανέλαβε τη θέση του Πιστόριους ότι η Ρωσία θα μπορούσε να επιτεθεί σε χώρα του ΝΑΤΟ μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια.
Η εγκατάσταση της γερμανικής ταξιαρχίας στέλνει «σαφές μήνυμα σε κάθε πιθανό αντίπαλο», υπογράμμισε ο Πιστόριους.
Ο ίδιος έχει δεσμευτεί ότι η Γερμανία θα είναι έτοιμη να υπερασπιστεί «κάθε σπιθαμή» του εδάφους του ΝΑΤΟ.
Η στρατιωτική ενίσχυση της Ευρώπης έρχεται σε μια στιγμή αβεβαιότητας για τη στάση Τραμπ απέναντι στο ΝΑΤΟ και στην άμυνα της Ουκρανίας. Αν και ο Μερτς δήλωσε ότι δεν έχει καμία ένδειξη πως οι ΗΠΑ θα αποσύρουν στρατεύματα από την Ευρώπη, δεν παρέλειψε να τονίσει την ανάγκη για αυτοδύναμη ευρωπαϊκή στρατιωτική ικανότητα, ικανή να καλύψει ενδεχόμενα κενά.
Η ρητορική Μερτς θεωρείται από τους Ευρωπαίους εταίρους εξέλιξη της πολιτικής Zeitenwende (σημείο καμπής) που είχε διακηρύξει ο προκάτοχός του Όλαφ Σολτς μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
Όμως, ο Μερτς πάει ένα βήμα παραπέρα, επιδιώκοντας πλέον να καταστήσει τη Γερμανία «την ισχυρότερη συμβατική στρατιωτική δύναμη της Ευρώπης».