Το 1971, ένας Αμερικανός πιλότος μαχητικού αεροσκάφους, ο John Boyd, εφάρμοσε μια απλή στρατηγική διαδικασία ανάλυσης για να κερδίσει σε μονομαχίες αέρα. Την ονόμασε OODA Loop – Observe, Orient, Decide, Act. Πενήντα χρόνια αργότερα, η OODA χρησιμοποιείται σε startups, σε πολυεθνικές, ακόμα και στην ψυχολογία. Ένα πολεμικό εργαλείο μετατράπηκε σε μέθοδο σκέψης.
Το ερώτημα λοιπόν είναι, υπάρχει ένας κοινός πυρήνας, ένας σκελετός, που ενώνει τις πιο αποτελεσματικές τεχνικές του κόσμου; Η “Μέθοδος των Μεθόδων” δεν είναι μόνο ένα εργαλείο. Είναι μια διαφορετική προσέγγιση στη σκέψη, στο πνεύμα του πειραματισμού, στην αλληλεπίδραση με τον κόσμο.
Advertisment
Τι ορίζει μια “Μέθοδο-Κλειδί”
Αν παρατηρήσουμε τις πιο ισχυρές τεχνικές –από την τεχνική Pomodoro στη διαχείριση χρόνου μέχρι τη μέθοδο της Πρώτης Αρχής – θα διαπιστώσουμε τα εξής χαρακτηριστικά:
- Απλότητα: Μια μέθοδος δεν χρειάζεται υπερβολικά βήματα ή εξηγήσεις.
- Επαναληψιμότητα: Λειτουργεί ξανά και ξανά με παρόμοια αποτελέσματα.
- Προσαρμοστικότητα: Μπορεί να μεταφερθεί και σε άλλους τομείς.
Παραδείγματα:
- Η τεχνική Pomodoro: Εφευρέθηκε από τον Francesco Cirillo τη δεκαετία του 1980 και πήρε το όνομά της από ένα χρονομετρητή σε σχήμα ντομάτας. Χωρίζει τον χρόνο εργασίας σε διαστήματα των 25 λεπτών με 5λεπτα διαλείμματα. Χρησιμοποιείται ευρέως από προγραμματιστές, συγγραφείς και φοιτητές. Ο συγγραφέας Chris Bailey (“The Productivity Project”) είναι ένθερμος υποστηρικτής αυτής της μεθόδου, καθώς τη θεωρεί ιδανική για εστιασμένη εργασία χωρίς εξουθένωση.
- Πρώτες Αρχές (First Principles Thinking): Είναι η μεθοδολογία αποδόμησης ενός προβλήματος μέχρι τα πιο βασικά του στοιχεία. Ο Elon Musk, ιδρυτής της Tesla και της SpaceX, έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι η προσέγγιση αυτή ήταν κρίσιμη για την επαναστατική μείωση του κόστους παραγωγής πυραύλων. “Σκέψου σαν φυσικός,” λέει, δηλαδή αναρωτήσου: Τι είναι απολύτως αληθινό; Από εκεί ξαναχτίζεις τη λύση.
- Kaizen: Ιαπωνική φιλοσοφία συνεχούς βελτίωσης. Έγινε γνωστή από την Toyota, που την εφάρμοσε στη γραμμή παραγωγής της τη δεκαετία του 1950. Ο Masaaki Imai, που έγραψε το βιβλίο “Kaizen: The Key to Japan’s Competitive Success”, εξήγησε πως η καθημερινή βελτίωση σε μικρά βήματα δημιουργεί πολιτισμό αριστείας. Στον δυτικό κόσμο, CEOs όπως ο Jeff Bezos (Amazon) έχουν επηρεαστεί από το Kaizen, δίνοντας έμφαση στις μικρές και διαρκείς αλλαγές που βελτιώνουν την εμπειρία του πελάτη.
Το κρυφό συστατικό είναι η νοοτροπία
Ο Bruce Lee έλεγε: «Απορρόφησε ό,τι είναι χρήσιμο, απόρριψε ό,τι δεν είναι, πρόσθεσε αυτό που είναι μοναδικά δικό σου». Το Jeet Kune Do πέρα από τεχνική, είναι ένα πλαίσιο σκέψης. Δεν πρόκειται για μία σταθερή φόρμα πολεμικής τέχνης, αλλά για συνεχή προσαρμογή, με βάση την αποτελεσματικότητα και το προσωπικό στυλ. Ήταν μια μέθοδος που δίδασκε να αποφεύγεις τη δέσμευση σε κανόνες, όταν αυτοί δεν αποδίδουν.
Advertisment
Ομοίως, η Netflix δεν έγινε κολοσσός με την καλύτερη τεχνολογία, αλλά με τη μεθοδολογία των A/B Tests: συστηματικούς πειραματισμούς με μικρές αλλαγές και αξιολόγηση. Ο CEO Reed Hastings έχει δηλώσει ότι η κουλτούρα της Netflix βασίζεται στη συνεχή δοκιμή, στη διαφάνεια και στην αποδοχή του λάθους ως μέσου βελτίωσης.
Ακόμα και το καλύτερο εργαλείο είναι άχρηστο, αν δεν συνοδεύεται από τρόπο σκέψης που ξέρει πώς να το χρησιμοποιήσει.
Η δομή των αποτελεσματικών μεθόδων
Οι πιο ισχυρές μέθοδοι ακολουθούν μια σχεδόν κοινή ακολουθία:
- Παρατήρηση: Τι πραγματικά συμβαίνει;
- Αναγνώριση Μοτίβων: Τι επαναλαμβάνεται;
- Υπόθεση / Εξήγηση
- Δοκιμή σε μικρή κλίμακα
- Αναπροσαρμογή / feedback loop
Πρόκειται για μια μορφή της επιστημονικής μεθόδου, προσαρμοσμένη στην καθημερινότητα. Είναι το μοντέλο που χρησιμοποιούν τόσο ερευνητές όσο και πρωτοπόροι επιχειρηματίες όπως ο Eric Ries, δημιουργός του “Lean Startup”.
Η δύναμη της μεθόδου είναι η ευελιξία της
Όταν μια μέθοδος μπορεί να λειτουργήσει σε πολλούς διαφορετικούς τομείς, τότε αποκτά καθολική αξία.
- Το OODA Loop ξέφυγε από τη στρατηγική αεροπορία και μπήκε στη στρατηγική επιχειρήσεων. Χρησιμοποιήθηκε από ηγέτες όπως ο Steve Blank για να βοηθήσει startups να κινούνται ταχύτερα από τους ανταγωνιστές τους, αλλά και από στρατηγικούς αναλυτές στο ΝΑΤΟ.
- Η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) στην ψυχολογία έδωσε τους κανόνες για coaching και marketing. Τεχνικές της, όπως η αναγνώριση αρνητικών μοτίβων σκέψης, χρησιμοποιούνται από life coaches, επικοινωνιολόγους και συγγραφείς αυτοβελτίωσης όπως η Brené Brown.
Ο αναλογικός τρόπος σκέψης μάς επιτρέπει να χρησιμοποιήσουμε μια αποτελεσματική πρακτική από ένα πεδίο σε άλλο. Είναι το θεμέλιο της καινοτομίας.
Προσωπική μεταμόρφωση μέσω της μεθόδου
Μια συνήθεια γίνεται ταυτότητα. Η μέθοδος με συνεπή εφαρμογή, ξεπερνά την τεχνική. Όταν τη δοκιμάσεις, τη διορθώσεις, την κρατήσεις… σε μεταμορφώνει.
Συγγραφείς όπως ο James Clear (στο Atomic Habits) δείχνουν ότι η ταυτότητα χτίζεται με μικρές, σταθερές νίκες. Ο Charles Duhigg στο The Power of Habit υποστηρίζει ότι η αλλαγή μιας βασικής συνήθειας μπορεί να πυροδοτήσει ένα domino θετικών αλλαγών. Οι μέθοδοι μάς μορφοποιούν. Όχι μία φορά, αλλά ξανά και ξανά.
Γίνε εσύ η μέθοδος
Δεν υπάρχει μαγική συνταγή. Όμως υπάρχει ένα μοτίβο που επανεμφανίζεται. Οι πιο επιτυχημένες τεχνικές βασίζονται σε:
- Παρατήρηση
- Πειραματισμό
- Αναπροσαρμογή
Κάθε προσπάθεια να βελτιωθείς υπονοεί ένα πλαίσιο σκέψης. Κι αυτό, είναι η αληθινή “Μέθοδος των Μεθόδων”.
- Κατάγραψε μια συνήθεια που θέλεις να αλλάξεις.
- Δίερέσε τη σε μικρά βήματα.
- Εφάρμοσέ την 3 φορές την εβδομάδα.
- Κατάγραψε ποιο στοιχείο δούλεψε, ποιο όχι.
- Τροποποίησε με βάση το αποτέλεσμα.
Όπως η φύση βελτιώνεται με εξελικτικά βήματα, έτσι και εμείς. Μια αποτελεσματική ζωή χτίζεται με μια ζωντανή, εξελισσόμενη μέθοδο.
Βιβλιογραφία
- James Clear – Atomic Habits: An Easy & Proven Way to Build Good Habits & Break Bad Ones (2018)
- Charles Duhigg – The Power of Habit: Why We Do What We Do in Life and Business (2012)
- Eric Ries – The Lean Startup: How Today’s Entrepreneurs Use Continuous Innovation to Create Radically Successful Businesses (2011)
- Robert Coram – Boyd: The Fighter Pilot Who Changed the Art of War (2002)
- Masaaki Imai – Kaizen: The Key to Japan’s Competitive Success (1986)
- Bruce Lee – Tao of Jeet Kune Do (1975)
- Malcolm Gladwell – Outliers: The Story of Success (2008)
