Υστερα από δύο εβδομάδες αδιάκοπης πίεσης, όπου τόσο από τις πλατείες όσο και εντός της Βουλής σφυροκοπήθηκε ασταμάτητα η πλειοψηφία, η κυβέρνηση πλέον αναζητά ένα νέο μομέντουμ μέσα σε ένα τελείως διαφορετικό πολιτικό πλαίσιο σε σχέση με αυτό που είχαμε ενάμιση μήνα πριν. Η αλήθεια είναι πως στο Μέγαρο Μαξίμου υπάρχει ακόμη μια «ζαλάδα», καθώς στα μέσα Ιανουαρίου κανείς δεν περίμενε πως το θέμα των Τεμπών θα εξελιχθεί με τέτοιον τρόπο που θα οδηγήσει την κυβέρνηση σε διαρκή θέση άμυνας και δημοσκοπική διολίσθηση μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. «Αυτή η ζαλάδα πρέπει να καθαρίσει και να δούμε με ψυχραιμία την επόμενη ημέρα, υπό τα νέα δεδομένα», ομολογούσε κυβερνητική πηγή την περασμένη Πέμπτη, μία ημέρα προτού ο πρωθυπουργός βρεθεί στη Βουλή για «την τελική μάχη» της ψηφοφορίας σχετικά με την πρόταση δυσπιστίας.
«Τι θέλει ο κόσμος μας;»
Η γραμμή άμυνας του Μαξίμου από εδώ και στο εξής εδράζεται σε μια πολύ «στυγνή» πολιτική λογική που λέει το εξής: υπάρχει ένα ποσοστό 41% που ψήφισε τον Κυριάκο Μητσοτάκη μόλις δύο χρόνια πριν και μάλιστα μετά το δυστύχημα των Τεμπών. Αυτή είναι πλέον η μόνη δεξαμενή του πρωθυπουργού, καθώς είναι προφανές πως κάποιος που δεν τον ψήφισε πριν από δύο χρόνια, αποκλείεται να τον ψηφίσει σήμερα. Το μεγάλο όμως πρόβλημα για τη Ν.Δ. είναι πως αυτό το 41% είναι πλέον πολυδιασπασμένο. Η ακτινογραφία του Μαξίμου έχει ήδη γίνει: αυτό το ποσοστό αποτελείται, χονδρικά, από ένα 28%-29% που αυτοπροσδιορίζεται ως κεντροδεξιό, ένα 9%-8% που είναι κεντρώο και το 4% όλα τα υπόλοιπα. Ο πρωθυπουργός θεωρεί πως το «παιχνίδι δεν έχει χαθεί» και μπορεί να κερδίσει ένα σημαντικό ποσοστό αυτού του 41% και πάλι, το οποίο στο Μαξίμου το ονομάζουν «συμμαχία της λογικής» απέναντι στη «συμμαχία των προθύμων» –ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Πλεύση Ελευθερίας, Νέα Αριστερά–, όπως χαρακτηρίστηκε η συνεργασία των κομμάτων που υπερψήφισαν την πρόταση δυσπιστίας. Στις αρχές της περασμένης εβδομάδας, όταν γίνονταν οι αλλεπάλληλες συσκέψεις ενόψει της πρότασης δυσπιστίας, ακούστηκε η εξής φράση στον πρωινό καφέ: «Ο δικός μας ο κόσμος θέλει δύο πράγματα από την τραγωδία των Τεμπών: να φτιάξουμε τον σιδηρόδρομο, που αφορά τις δικές μας ευθύνες, αλλά και να εγγυηθούμε πως δεν θα υπάρχουν άλλοι σταθμάρχες, όπως εκείνο το βράδυ». Κάπως έτσι ο πρωθυπουργός πήρε την προσωπική απόφαση να θέσει στη Βουλή το θέμα της συνταγματικής κατοχύρωσης της αξιολόγησης, που ήταν ανέκαθεν μια προσωπική του άποψη. «Ο κόσμος που πίστεψε τον πρωθυπουργό το 2019 και το 2023 δεν θέλει μόνο δικαιοσύνη και κάθαρση για τα Τέμπη, αλλά έχει και άλλες απαιτήσεις», ήταν η εξήγηση που δόθηκε.
Ταπητολογία. «Δεν είστε κυβέρνηση αρίστων, όπως λέγατε, αλλά είστε και ένοχοι και άχρηστοι. Το επιτελικό κράτος αποδείχθηκε ένα σύστημα εξουσίας-κουρελού». Νίκος Ανδρουλάκης προς Κυριάκο Μητσοτάκη
Τα ορόσημα
Το ερώτημα αφορά ποιες είναι αυτές οι απαιτήσεις. Τι πρέπει να δώσει ο κ. Μητσοτάκης σε αυτό το 41% ώστε να κερδίσει και πάλι ένα κομμάτι του; Στο Μαξίμου σχεδιάζουν την επόμενη ημέρα πάνω σε πέντε πυλώνες που θεωρούν πως ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της «συμμαχίας της λογικής».
Πρώτον, τα εισοδήματα. Στο Μαξίμου θεωρούν ότι θα υπάρχει αρκετό πλεόνασμα ώστε να δοθούν χρήματα το ερχόμενο φθινόπωρο, ενισχύοντας μισθούς και συντάξεις. Μια κατηγορία είναι οι συνταξιούχοι που μπορεί να δουν 13η σύνταξη, ενώ υπάρχει σκέψη και για 13ο μισθό στους δημοσίους υπαλλήλους. Μένει όμως να φανούν οι δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας, καθώς ο Κυριάκος Μητσοτάκης «δεν θα ρισκάρει». Από εκεί και πέρα το οικονομικό επιτελείο θα εξετάσει «και τη μείωση κάποιων φόρων ακόμη», με ορίζοντα τη ΔΕΘ του Σεπτεμβρίου.
Δικονομικά. «Ο θυμόσοφος λαός λέει κάτι και ντρέπομαι που θα το πω. Της φυλακής τα σίδερα είναι για τους λεβέντες. Εσείς λεβέντες δεν φαίνεται να είστε, γιατί στηρίζετε αυτή την κυβέρνηση, αλλά τη φυλακή δεν θα τη γλιτώσετε». Κυριάκος Βελόπουλος
Δεύτερον, το στοίχημα της Υγείας είναι μεγάλο. Ηδη οι προσλήψεις έχουν ενισχύσει τα νοσοκομεία, αλλά μένουν πολλά να γίνουν, με κυριότερο την αναβάθμιση των τριτοκοσμικών κτιρίων.
Η Παιδεία είναι το τρίτο μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση καθώς αφορά «όλες τις οικογένειες», ενώ το τέταρτο αφορά τη στεγαστική πολιτική και την οικογένεια, έναν τομέα που αποτελεί βαρόμετρο για τον κόσμο ο οποίος ψηφίζει Ν.Δ. Τέλος, η βελτίωση των υποδομών και δη του σιδηροδρόμου αποτελούν βασική προτεραιότητα, την οποία η κυβέρνηση πρέπει να υπηρετήσει με άλματα τα επόμενα δύο χρόνια. «Εάν τα καταφέρουμε σε αυτούς τους πέντε τομείς, τότε ένα πολύ μεγάλο μέρος των πολιτών που μας ψήφισε το 2023, θα μας ψηφίσει ξανά», σημειώνει αρμόδια πηγή, δείχνοντας ποιος είναι ο στόχος της διετίας.
Η ομιλία
Κατά την ομιλία του πάντως το βράδυ της Παρασκευής, ο πρωθυπουργός επιχείρησε επιπλέον να θέσει ένα πρώτο πλαίσιο στη συζήτηση που επίκειται για τη συνταγματική αναθεώρηση, λέγοντας πως είναι έτοιμος να δεχτεί την αλλαγή διατάξεων για την ανάδειξη της ηγεσίας της Δικαιοσύνης, αλλά και την αναθεώρηση του άρθρου 86 περί ευθύνης υπουργών, εφόσον όμως ο κ. Ανδρουλάκης συναινέσει στη συνταγματική κατοχύρωση της αξιολόγησης, αλλά και στην αλλαγή του άρθρου 16. Με αυτή την κίνηση ο κ. Μητσοτάκης θέλησε να ανακτήσει τη «μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία» και να εκθέσει το ΠΑΣΟΚ.
Κηπευτικά. «Συγκρατηθείτε, κ. Γεωργαντά, αν θέλετε ηρεμήστε. Αποδεχθείτε ότι στη δημοκρατία υπάρχει και ο αντίλογος, διότι εκτίθεστε και δεν θα σας πάρουν με τις πέτρες, θα σας πάρουν με τις ντομάτες οι πολίτες». Ζωή Κωνσταντοπούλου
Διαφορετικές απόψεις
Ολα τα παραπάνω είναι σχέδια επί χάρτου που για να γίνουν πράξη είναι απαραίτητο οι πολιτικοί τόνοι να πέσουν και να επέλθει κάποιου είδους κανονικότητα. Στόχος είναι η «προσγείωση» να σηματοδοτηθεί από τον επικείμενο ανασχηματισμό, που θα «ομογενοποιήσει» ξανά το κυβερνητικό σχήμα. Χαρακτηριστικό της κατάστασης που επικρατούσε αυτές τις ημέρες στο Μαξίμου ήταν πως στις πολύωρες συσκέψεις υπήρχαν διαφορετικές απόψεις. Για παράδειγμα, υπήρξε εισήγηση για υιοθέτηση της πρότασης Αλιβιζάτου να συνεδριάσει η προανακριτική επιτροπή για μία ημέρα και να στείλει όλη τη δικογραφία για τον Χρήστο Τριαντόπουλο απευθείας στο δικαστικό συμβούλιο, κάτι που απορρίφθηκε. «Δεν θα ποινικοποιήσουμε άλλο την πολιτική ζωή της χώρας», ήταν η φράση που ακούστηκε, καθώς «όσο υποχωρούμε, είναι ένα βαρέλι δίχως πάτο».
Είπαν στη Βουλή
Ανάμνηση 2015
«Είστε όλοι μαζί ο ΣΥΡΙΖΑ του 2015, μαζευτήκατε όλοι μαζί, 4 κόμματα, 4 κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι, 4 αρχηγοί κι εσείς του ΠΑΣΟΚ μας εντυπωσιάζετε πάντα, καταφέρατε με ανίερη συμμαχία να συνεργαστείτε με τον ΣΥΡΙΖΑ του 2015 που σας έλεγε γερμανοτσολιάδες».
Ντόρα Μπακογιάννη προς ΠΑΣΟΚ
Ανάμνηση 2018
«Θα ήθελα να ξεκινήσω από τον κ. Φάμελλο, ο οποίος με περισσή οίηση, αμετροέπεια, ύβρι θα έλεγα, τολμάει να κουνάει το δάχτυλο στην κυβέρνηση, ενώ ο ίδιος συμμετείχε σε αυτήν εδώ τη σύσκεψη (σ.σ. δείχνει εικόνα από το κινητό του από τη σύσκεψη το βράδυ της τραγωδίας στο Μάτι) υπό τον κύριο Τσίπρα. Κύριε Φάμελλε, δεν είμαστε ίδιοι, γιατί εγώ δεν θα καθόμουν ποτέ με τον κ. Τσίπρα σε αυτό το τραπέζι για να κοροϊδέψω την κοινωνία. Αυτό είναι συγκάλυψη».
Ακης Σκέρτσος προς Σωκράτη Φάμελλο
Ανάμνηση 1993
«Η κατακραυγή εναντίον της κυβέρνησης δεν αντανακλά πάνω στην παράταξη».
Αντώνης Σαμαράς
