Την ώρα που η δημόσια συζήτηση περιστρέφεται γύρω από τη διαφαινόμενη συμμετοχή της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή άμυνα και τα κοινοτικά κονδύλια για τον επανεξοπλισμό των κρατών-μελών, η Ελλάδα καλύπτει το σύνολο σχεδόν των αμυντικών της αναγκών αγοράζοντας από τρίτες χώρες. Ειδικά σε ό,τι αφορά στα πυρομαχικά, η εξάρτηση της χώρας από ξένους κατασκευαστές είναι μεγάλη.
Από τα μικρά διαμετρήματα όπως οι σφαίρες των 9 χιλιοστών για τα πιστόλια και τα φυσίγγια των πολεμικών τυφεκίων μέχρι τα βλήματα του πυροβολικού και των αρμάτων μάχης, η Ελλάδα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τρίτες χώρες και κυρίως από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γαλλία και τη Γερμανία, καθώς φαίνεται πως οι δυνατότητες εγχώριας παραγωγής και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά τους δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων.
Είναι ενδεικτικό ότι εδώ και αρκετά χρόνια δεν έχει συναφθεί νέα σύμβαση προμήθειας πυρομαχικών με οποιαδήποτε ελληνική εταιρεία, ενώ οι συμβάσεις με τα ΕΑΣ που εκκρεμούν, ορισμένες από τις οποίες υπεγράφησαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000, επανεκκίνησαν εδώ και λίγο καιρό, έπειτα από τροποποιήσεις.
Η «Κ» επιχειρεί να χαρτογραφήσει τις προμήθειες πυρομαχικών των Ενόπλων Δυνάμεων, του πιο κρίσιμου ίσως υλικού για τη διασφάλιση της αποστολής τους.
Ασφάλεια εφοδιασμού
Τα διδάγματα από τα πολεμικά μέτωπα της Ουκρανίας και της Μέσης Ανατολής αποδεικνύουν πόσο σημαντική είναι η ύπαρξη αμυντικής βιομηχανίας, ικανής να παράγει αναλώσιμα και πυρομαχικά γρήγορα και σε μεγάλες ποσότητες. Ο ρυθμός κατανάλωσης σφαιρών, βλημάτων και όλμων κατά τις πρώτες εβδομάδες του ρωσο-ουκρανικού πολέμου αλλά και της χερσαίας επιχείρησης του ισραηλινού στρατού στη Γάζα, είναι ιλιγγιώδης.
Στην Ελλάδα, ο Στρατός Ξηράς είναι ο κύριος «καταναλωτής» πυρομαχικών, μικρού, μεσαίου και μεγάλου διαμετρήματος καθώς και ειδικών πυρομαχικών ή κατευθυνόμενων όπλων. Παρόλο που υπάρχουν ακόμη κάποια αποθέματα πυρομαχικών ελληνικής κατασκευής από παλαιότερες συμβάσεις, το σύνολο σχεδόν των προμηθειών, ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει με τον φορητό οπλισμό, δηλαδή σφαίρες για πιστόλια, τυφέκια, χειροβομβίδες κλπ, αγοράζονται μέσω του νατοϊκού οργανισμού προμηθειών NSPA.
Για τα μεγαλύτερα διαμετρήματα, όπως τα πυρομαχικά των αρμάτων μάχης, του πυροβολικού ή των επιθετικών ελικοπτέρων της αεροπορίας στρατού, οι κύριοι προμηθευτές είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Γερμανία. Στις προμήθειες αυτές, τα ΕΑΣ είχαν κάποτε και θα μπορούσαν να έχουν και σήμερα, σημαντική συμβολή καθώς ήταν η μοναδική βιομηχανία με δυνατότητα παραγωγής πυρομαχικών 120 και 155 χιλιοστών αλλά και μικρότερων διαμετρημάτων όπως 7,62 και 5,56 που χρησιμοποιούνται στα πολεμικά τυφέκια. Ομως τα προβλήματα που επί σειρά ετών αντιμετώπιζε η εταιρεία οδήγησαν στο κλείσιμο της γραμμής παραγωγής και έστρεψαν τη χώρα στην ευρωπαϊκή και αμερικανική αγορά.
Πριν από λίγους μήνες ολοκληρώθηκε η εξαγορά των ΕΑΣ από τον τσεχικό όμιλο CSG και αναμένεται η επανεκκίνηση της γραμμής παραγωγής πυρομαχικών όλων των βασικών διαμετρημάτων.
Τα τελευταία χρόνια, έγινε προσπάθεια ώστε να επανεκκινήσει η εκτέλεση των συμβάσεων που είχαν παγώσει για περισσότερα από δέκα χρόνια και περιλαμβάνουν:
• την προμήθεια 10.500 φυσιγγίων Artemis και 4.500 φυσιγγίων Emerlec, τα οποία θα έπρεπε να είχαν παραδοθεί από το 2005.
• 21.940.288 φυσίγγια 5,56 χιλιοστών, σύμβαση που υπεγράφη το 2014 και ξεκίνησε να εκτελείται το 2020.
• την προμήθεια βομβιδίων 40 χιλιοστών αλλά και τα πυρομαχικά 30 χιλιοστών των επιθετικών ελικοπτέρων Apache.
Ναυτικό και αεροπορία
Oπως με τον Στρατό Ξηράς, τα πυρομαχικά του Πολεμικού Ναυτικού και της Πολεμικής Αεροπορίας αγοράζονται από ξένους προμηθευτές. Οι δύο αυτοί Κλάδοι χρησιμοποιούν αρκετά εξελιγμένα και σύνθετα οπλικά συστήματα, τα οποία προμηθεύονται από μεγάλους πολυεθνικούς ομίλους, ωστόσο, ορισμένα πιο «κοινά» πυρομαχικά, όπως τα βλήματα 76Χ62 των πυροβόλων Oto Melara και οι σφαίρες για τα πολυβόλα των 30 ή των 50 χιλιοστών, θα μπορούσαν να κατασκευάζονται στην Ελλάδα.
Στα πιο εξειδικευμένα οπλικά συστήματα, τη μερίδα του λέοντος έχουν οι ΗΠΑ και η Γαλλία. Συγκεκριμένα, η Πολεμική Αεροπορία προμηθεύεται από την Αμερική πυραύλους AIM-9, AIM-120, AGM-88 HARM, AGM-154 JSOW, AGM-65 αλλά και όλες τις βόμβες, κατευθυνόμενες και μη, και από τη Γαλλία τους πυραύλους Meteor, Magic, Mica καθώς και τους πυραύλους στρατηγικής κρούσης SCALP και τους αντιπλοϊκούς AM-39 Exocet. Συμμετοχή έχει και η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία με τους πυραύλους αέρος – αέρος IRIS-T, απάρτια των οποίων κατασκευάζονται και στην Ελλάδα.
Τα πυρομαχικά για τα πυροβόλα των πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού προέρχονται ως επί το πλείστον από την Ιταλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο οπλισμός των φρεγατών FDI θα είναι κυρίως γαλλικής προέλευσης (αντιαεροπορικοί πύραυλοι Aster-30 και αντιπλοϊκοί Exocet) ενώ οι ΜΕΚΟ διαθέτουν πυραύλους ESSM και Harpoon από τις Ηνωμένες Πολιτείες και οι παλαιότερες τύπου S, είναι επίσης εξοπλισμένες με αμερικανικούς Sea Sparrow και Harpoon. Οι τορπίλες των υποβρυχίων είναι γερμανικής προέλευσης, ενώ και οι τρεις Κλάδοι ετοιμάζονται να παραλάβουν ισραηλινής κατασκευής οπλικά συστήματα και πυρομαχικά.
