Φόρτωση Text-to-Speech…
Η Ε.Ε. θα πρέπει να εξετάσει κάθε έργο που θα χρηματοδοτηθεί μέσω του SAFE στο οποίο εμπλέκεται τρίτη χώρα κατά περίπτωση και με βάση το αν εξυπηρετεί τις ανάγκες για την ευρωπαϊκή άμυνα, λέει στην «Κ» ο υπουργός Εξωτερικών της Πορτογαλίας Πάουλ Ρανζέλ, ο οποίος βρέθηκε χθες στην Αθήνα. Ο κ. Ρανζέλ σημειώνει ότι η κυβέρνησή του έχει λάβει σημαντικά μέτρα κατά της παράνομης μετανάστευσης, η οποία έλαβε τα τελευταία χρόνια τεράστιες διαστάσεις στην Πορτογαλία.
– Θα έλεγε κάποιος ότι Ελλάδα και Πορτογαλία, παρότι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, έχουν αρκετά διαφορετικές προκλήσεις να αντιμετωπίσουν. Τι αποκομίσατε από την επίσκεψή σας στην Αθήνα;
– Είμαστε χώρες με παρόμοιο τρόπο σκέψης, μεσαίου μεγέθους, περιφερειακές χώρες, με παρόμοια πρόσφατη πολιτική ιστορία. Γνωρίζουμε τι σημαίνει να έχουμε μια τρόικα για την εφαρμογή μνημονίων και την ατζέντα για τη μακροοικονομία. Και οι δύο χώρες έχουν ξεπεράσει αυτή την περίοδο και έχουμε ανάπτυξη μεγαλύτερη από την υπόλοιπη Ε.Ε. Είμαστε και οι δύο ένθερμοι υποστηρικτές του ΝΑΤΟ και έχουμε πολύ καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ. Είμαστε η «Απω Ανατολή» και η «Απω Δύση» της Ε.Ε., κατά κάποιον τρόπο. Υπάρχουν πολλά ζητήματα στην Ε.Ε. όπου μπορούμε να συνεργαστούμε. Και μπορούμε να έχουμε μια ατζέντα για τις μεσαίου μεγέθους χώρες. Η Πορτογαλία και η Ελλάδα και άλλες μεσαίου μεγέθους χώρες μπορούν να ευθυγραμμιστούν. Είμαστε 6-7 χώρες παρόμοιου μεγέθους. Στο πρόσφατο παρελθόν οι χώρες μεσαίου μεγέθους δεν ήταν πραγματικά ευθυγραμμισμένες μεταξύ τους.
– Η Ε.Ε. διανύει φάση ενίσχυσης των αμυντικών δυνατοτήτων της. Στην Ελλάδα τα δάνεια του κανονισμού SAFE προς τρίτες χώρες αποτελούν ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την Τουρκία. Ποια είναι η θέση της Λισσαβώνας;
– Γεωγραφικά, γεωπολιτικά και ιστορικά ο αμυντικός τομέας είναι πιο σημαντικός στην Ελλάδα από ό,τι ήταν στην Πορτογαλία. Τώρα βρισκόμαστε όλοι στο ίδιο μονοπάτι για την ανάπτυξη του αμυντικού τομέα. Στην Πορτογαλία θα αγγίξουμε το 2% των δαπανών επί του ΑΕΠ για την άμυνα το 2025 και αυτός ο αριθμός θα φτάσει το 5% στα μέσα της επόμενης δεκαετίας. Υπάρχει άφθονο περιθώριο να συνεργαστούμε, αλλά και να μάθουμε από την Ελλάδα. Το πρόγραμμα SAFE είναι κάτι που πρέπει να δούμε προσεκτικά, κατά περίπτωση, ώστε να κάνουμε τη σωστή επιλογή. Κατανοούμε πλήρως ότι υπάρχουν διαφορετικές αξιώσεις όσον αφορά τη συμμετοχή τρίτων χωρών. Υπάρχουν αιτήματα για συμμετοχή που μερικές φορές δεν υλοποιούνται ή δεν εκφράζονται καν με σαφήνεια. Αυτά θα πρέπει να εξετάζονται και να αξιολογούνται κατά περίπτωση, για να διαπιστωθεί αν φέρνουν ή όχι προστιθέμενη αξία στην ευρωπαϊκή άμυνα ως τέτοια. Αυτό σημαίνει φυσικά ότι το όραμα των διαφόρων κρατών-μελών θα είναι καθοριστικό για να γίνουν αυτές οι επιλογές. Δεν είμαι σε θέση να πω ότι αυτό θα συμβεί ή δεν θα συμβεί. Νομίζω ότι πρέπει να εξετάσουμε κάθε έργο ξεχωριστά, να δούμε τι σημαίνει αυτό και στη συνέχεια να αποφασίσουμε. Γι’ αυτό όλα τα κράτη-μέλη μπορούν να συνεισφέρουν και βλέπω ότι μερικά από αυτά, με διαφορετικές απόψεις, θα συνεισφέρουν επίσης για να βοηθήσουν την Ε.Ε. να αποφασίσει αν θα πρέπει να ενσωματώσουμε σε αυτό το συγκεκριμένο έργο τη μία ή την άλλη τρίτη χώρα. Ακόμη και μερικές φορές με την ίδια τρίτη χώρα, ορισμένα έργα μπορεί να είναι θετικά και άλλα μπορεί να δημιουργήσουν κάποιες αμφιβολίες. Επομένως, θα πρέπει να αφήσουμε κάποιο περιθώριο για αξιολόγηση.
Πρέπει να δούμε ποια είναι τα έργα που προσφέρονται, να διαπιστωθεί αν φέρνουν ή όχι προστιθέμενη αξία στην ευρωπαϊκή άμυνα, απάντησε σε ερώτηση για την Τουρκία.
– Εννοείτε, λοιπόν, ότι βλέπετε κάθε έργο και όχι μια χώρα ξεχωριστά;
– Ναι, τουλάχιστον όταν εξετάζεται μια χώρα, πρέπει να δούμε ποια είναι τα έργα που προσφέρονται. Αυτός θα πρέπει να είναι ένας γενικός οδηγός.
– Για να επεκτείνει τις στρατιωτικές της δυνατότητες ή να αυξήσει το γεωπολιτικό της αποτύπωμα, η Ευρώπη είναι έτοιμη να κάνει κάποιες παραχωρήσεις στις αρχές της, θα έλεγαν κάποιοι…
– Στον χώρο της διεθνούς πολιτικής πρέπει να στηρίζουμε τις αρχές μας αλλά πρέπει επίσης να είμαστε πολύ ρεαλιστές. Δεν μπορείς να σταματήσεις τον άνεμο με τα χέρια σου. Δεν πρέπει να έχουμε αμυντική στάση όταν προωθούμε τις ευρωπαϊκές μας αξίες. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούμε να παρέμβουμε άμεσα στην πολιτική διαδικασία τρίτων χωρών. Μερικές φορές το συμφέρον των λαών μας θα απαιτήσει κάποια πολύ θεσμική προσέγγιση, όπου θα πρέπει να είμαστε αρκετά ευέλικτοι. Δεν μπορείς να επιλέξεις τη γεωγραφία σου. Δεν υποστηρίζουμε την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή μια σαφή παραβίαση ορισμένων αρχών, αλλά θα πρέπει να είμαστε πολύ ρεαλιστές και να προσπαθήσουμε να εξυπηρετήσουμε το δημόσιο συμφέρον των λαών μας.
– Χθες επισκεφθήκατε και τον FRONTEX, τον οποίο η Πορτογαλία στηρίζει ενεργά…
– Πάντα υποστηρίζαμε τον FRONTEX. Η μετανάστευση είναι πια θέμα και στην Πορτογαλία. Μεταξύ 2017 και 2024 ο αριθμός των μεταναστών στην Πορτογαλία έχει τετραπλασιαστεί, από 400.000 σε 1.600.000. Πρόκειται για το 16% του πληθυσμού. Τον τελευταίο μήνα αλλάξαμε τον νόμο περί ιθαγενείας. Λαμβάνουμε σαφώς αυστηρότερα μέτρα. Υπερασπιζόμαστε τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά πρέπει να διατηρήσουμε τη μετανάστευση υπό έλεγχο. Πρέπει να ζήσουμε με την πραγματικότητα της μετανάστευσης, αλλά μόνο όταν οι άνθρωποι που έρχονται έχουν τις προϋποθέσεις, ωφελούν την οικονομία και σέβονται την ταυτότητα και τον τρόπο ζωής μας.
