Φόρτωση Text-to-Speech…
Στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης, με ένα έργο που στοχεύει να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι πολίτες –αλλά και οι ίδιοι οι βουλευτές– προσεγγίζουν τη νομοθετική διαδικασία, μπαίνει σταδιακά η Βουλή.
Στόχος είναι η χρήση της AI να κάνει πιο διαφανή, κατανοητή και συμμετοχική τη λειτουργία του κοινοβουλίου. Πώς θα γίνει αυτό; «Σήμερα τα νομοσχέδια συχνά είναι δυσανάγνωστα, γεμάτα παραπομπές σε προηγούμενους νόμους και με ορολογία που δυσκολεύει ακόμη και τους ειδικούς», λέει στην «Κ» ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου.
«Αυτό που δημιουργούμε είναι ένας μηχανισμός ώστε ο πολίτης, μέσα από το site της Βουλής, να μπορεί να δει μια ολοκληρωμένη αλλά και απλή περίληψη κάθε νομοσχεδίου. Με απλά λόγια: τι είναι το νομοσχέδιο, τι προβλέπει, πώς συνδέεται με παλαιότερες διατάξεις».
Η διαδικασία, εξηγεί, θα βασίζεται σε μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης τα οποία ήδη εκπαιδεύονται πάνω στο σύνολο της ελληνικής νομοθεσίας.
«Εχουμε συγκροτήσει μια μικρή ομάδα νέων ανθρώπων που δουλεύουν μαζί μας, σαν θερμοκοιτίδα παραγωγής εργαλείων AI. Θέλουμε να έχουμε και δικούς μας ανθρώπους, όχι μόνο αναδόχους. Στόχος είναι οι πολίτες να μπορούν να κατανοούν καλύτερα τι ψηφίζεται, να υπάρχει περισσότερη διαφάνεια και συμμετοχή».
Η τεχνητή νοημοσύνη θα αξιοποιηθεί και για την εσωτερική λειτουργία του κοινοβουλίου. Η σύνταξη ενός νόμου με συνεχείς τροποποιήσεις και παραπομπές πολλές φορές δημιουργεί χάος. «Με την ψηφιοποιημένη νομοθεσία και τα εργαλεία AI μπορούμε να αποφύγουμε την επανάληψη ή την αλληλοεπικάλυψη διατάξεων. Θα είναι πιο εύκολη η καθημερινότητα των ανθρώπων της Βουλής», σημειώνει ο κ. Παπαστεργίου.
Οι τέσσερις άξονες
Η στρατηγική στηρίζεται σε τέσσερις άξονες: την επεξεργασία και τεκμηρίωση κοινοβουλευτικού υλικού, την ανάδειξη του πολιτιστικού αποθέματος της Βιβλιοθήκης της Βουλής, την ανάπτυξη ψηφιακού βοηθού για ερωτήματα πολιτών και την αυτοματοποίηση χρονοβόρων διοικητικών διαδικασιών.
Με την ολοκλήρωση της ψηφιακής μετάβασης, οι πολίτες θα έχουν άμεση πρόσβαση στο νομοθετικό έργο, στον κοινοβουλευτικό έλεγχο, στις ομιλίες και στις εργασίες της Ολομέλειας και των Επιτροπών, με δυνατότητα αναζήτησης σε όλο το κοινοβουλευτικό αρχείο από το 1844.
Παράλληλα, η τεχνητή νοημοσύνη θα επιτρέπει την αυτόματη περικοπή βιντεοσκοπημένων ομιλιών, ανοίγοντας νέες δυνατότητες στη διαφάνεια και στη λογοδοσία.
Ο πρώην πρύτανης του ΕΚΠΑ, Δημοσθένης Ασημακόπουλος, προεδρεύει της Επιτροπής Παρακολούθησης και Συντονισμού για την Τεχνητή Νοημοσύνη στη Βουλή των Ελλήνων. Μιλώντας στην «Κ», εξηγεί ότι το έργο χτίζει πάνω στην πολυετή προσπάθεια ψηφιοποίησης του κοινοβουλευτικού λόγου.
«Ξεκινήσαμε με απλή ψηφιοποίηση πρακτικών και ομιλιών. Σήμερα, όμως, έχουμε μια εξαιρετικά πλούσια βάση δεδομένων, αξιοποιήσιμη τόσο για εσωτερικές ανάγκες όσο και για την έρευνα. Με το μνημόνιο συνεργασίας που υπογράφηκε με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το πρόγραμμα κινείται στους εξής άξονες: τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Βουλής με στόχο την ευφυή αναζήτηση κοινοβουλευτικών δεδομένων και τη συμβολή της στο εθνικό έργο εκπαίδευσης του ελληνόφωνου γλωσσικού μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης».
Η εφαρμογή, συμπληρώνει, δεν θα περιορίζεται σε έναν απλό κατάλογο ομιλιών. «Μιλάμε για εργαλεία που θα συνδυάζουν νόμους, εισηγητικές εκθέσεις, πρακτικά επιτροπών, πολιτικές τοποθετήσεις. Ετσι, ένας νομικός, ένας ερευνητής, ένας πολίτης θα μπορεί να έχει πρόσβαση σε πολύ πιο σύνθετη και διαφανή πληροφόρηση».
Το στοίχημα του Νικήτα Κακλαμάνη
- Ο πρόεδρος της Βουλής, Νικήτας Κακλαμάνης, μιλώντας στην «Κ» τόνισε: «Αυτό που κάνουμε δεν είναι μια τεχνοκρατική άσκηση. Είναι μια βαθιά πολιτική επιλογή: να φέρουμε τη Δημοκρατία πιο κοντά στον πολίτη και να δώσουμε σε όλους τη δυνατότητα να συμμετέχουν πιο ενεργά στον κοινοβουλευτισμό». Και συμπλήρωσε: «Πιστεύω, ότι δημιουργούνται οι προϋποθέσεις ώστε η Βουλή να μετατραπεί σε έναν σύγχρονο, ψηφιακά ώριμο θεσμό, που θα παρέχει διαρκώς αναβαθμισμένη πληροφόρηση, μεγαλύτερη διαφάνεια και πιο άμεση επικοινωνία με την κοινωνία. Είναι ένα στοίχημα, που θέλω και πιστεύω ότι θα κερδίσουμε».
Ο όγκος των data
Η τεχνητή νοημοσύνη αναδεικνύεται σε ισχυρό εργαλείο που μπορεί να αλλάξει τον τρόπο ενημέρωσης, εργασίας και επικοινωνίας. Η εφαρμογή της, όσον αφορά στην κοινοβουλευτική διαδικασία, έχει υιοθετηθεί σε ελάχιστα κράτη.
Ο κ. Ασημακόπουλος υποστηρίζει ότι «η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί ένα νέο δυναμικό εργαλείο που, με τις κατάλληλες δικλίδες ασφαλείας, μπορεί να αναδιαμορφώσει τον τρόπο που ενημερωνόμαστε, εργαζόμαστε και αλληλεπιδρούμε». «Το νέο στοιχείο εδώ είναι η ειδική εφαρμογή στο κοινοβούλιο. Υπάρχουν παραδείγματα από άλλα κράτη, λίγα ακόμη, αλλά η Ελλάδα έχει ξεκινήσει συστηματικά την προσπάθειά της τους τελευταίους τέσσερις μήνες, με προσωπική απόφαση του προέδρου της Βουλής», σημειώνει ο ίδιος.
«Ο κ. Κακλαμάνης επικοινώνησε μαζί μου όταν ανακοινώσαμε τη συγκέντρωση δεδομένων για την εκπαίδευση μοντέλων AI», αναφέρει ο Δ. Παπαστεργίου, εξηγώντας το πώς ξεκίνησε η συνεργασία. «Η Βουλή διαθέτει ήδη τεράστιο όγκο δεδομένων από άλλα έργα, τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν χωρίς ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας».
Σύμφωνα με τον ίδιο, πέρα από τη νομοθετική απλούστευση, ανοίγει ο δρόμος για νέες εφαρμογές.
«Ο κάθε βουλευτής ή πολίτης θα μπορεί να αναζητά τι έχει νομοθετηθεί για ένα συγκεκριμένο θέμα, τι ειπώθηκε στις επιτροπές, ποια ήταν η στάση των κομμάτων».
Τι ψηφίζουμε και άλλα τινά
Περιγράφοντας τους στόχους του εγχειρήματος, ο κ. Ασημακόπουλος παραπέμπει σε δήλωση του κ. Κακλαμάνη: «Να φέρουμε τη Βουλή πιο κοντά στους πολίτες, να κάνουμε την πληροφόρηση δικαίωμα για όλους και να ενισχύσουμε την εμπιστοσύνη στους θεσμούς».
Και συμπληρώνει: «Η εμπιστοσύνη στους θεσμούς αμφισβητείται καθημερινά, και αυτό πρέπει να το αντιμετωπίσουμε με διαφάνεια, προσβασιμότητα και απλότητα. Αυτά είναι που η τεχνολογία μπορεί να προσφέρει».
Η πρωτοβουλία, όπως τονίζει, έχει ήδη ξεκινήσει: «Τα δεδομένα έχουν δοθεί, οι επιτροπές συνεδριάζουν, τα πρώτα βήματα είναι σε εξέλιξη. Το έργο έχει τριετή διάρκεια με δυνατότητα επέκτασης, αλλά η ουσία είναι ότι πρόκειται για μια διαχρονική προσπάθεια που πρέπει να συνεχιστεί ανεξαρτήτως κυβερνητικών αλλαγών», επισημαίνει ο Δ. Ασημακόπουλος για να υπογραμμίσει ότι το εγχείρημα δεν είναι «άλλο ένα πρόγραμμα χωρίς αποτέλεσμα».
«Αντιθέτως, αξιοποιεί υπάρχοντες πόρους, ενώνει δυνάμεις και δημιουργεί προοπτική».
Στο ίδιο μήκος κύματος ο Δημήτρης Παπαστεργίου, τονίζει ότι το εγχείρημα έχει και πολιτική διάσταση: «Ενα από τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης στους θεσμούς. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει ώστε ο πολίτης να καταλαβαίνει με απλό τρόπο τι ακριβώς ψηφίζεται. Αυτό είναι ζήτημα δημοκρατίας και διαφάνειας».
Η υλοποίηση έχει ήδη ξεκινήσει. «Συγκεντρώνουμε υλικό από τα αρχεία της Βουλής, στήνουμε το μοντέλο και πιστεύω πως μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχουμε τα πρώτα αποτελέσματα σε σχέση με την απλούστευση και την εκλαΐκευση της νομοθεσίας», καταλήγει ο υπουργός.
