Κάντε το παιχνίδι συνήθεια
Αυτό μπορεί να φαίνεται αυτονόητο, αλλά κάποιες φορές ξεχνάμε ή είμαστε τόσο απασχολημένοι, που δεν καταφέρνουμε να εντάξουμε το παιχνίδι στην καθημερινότητά μας. Το παιχνίδι δεν χρειάζεται να γίνεται απαραίτητα με παιχνίδια, μπορεί να είναι και η εξερεύνηση της φύσης ή με κουτιά από χαρτόνι. Το σημαντικό είναι να επιτρέπουμε στα παιδιά να έχουν τον χρόνο να είναι ο εαυτός τους και να εξερευνούν το περιβάλλον τους κάθε μέρα. Τα παιδιά αντλούν μεγάλη ικανοποίηση από το να λύνουν τα προβλήματα μόνα τους, οπότε δεν χρειάζεται να «παίζουμε εμείς για αυτά». Θέλουμε να νιώθουν ότι το παιχνίδι ή η εργασία τους έχει σημασία, κάτι που με τη σειρά του θα τα κάνει να ενθουσιαστούν και να παίξουν μόνα τους. Αν το παιδί σας είναι συνηθισμένο να παίζει μόνο μαζί σας, αρχίστε με μικρά βήματα, όπως να μετακινηθείτε λίγα μέτρα μακριά ή να φύγετε για ένα λεπτό, και σιγά σιγά αυξήστε τον χρόνο καθώς αισθάνεται πιο άνετα να παίζει μόνο του.
Advertisment
Πώς να προάγετε το παιχνίδι ανάμεσα σε αδέλφια
Για να μπορούν τα αδέλφια να παίζουν με αρμονία και να απολαμβάνουν τον χρόνο τους μαζί, είναι σημαντικό να δημιουργήσετε ένα περιβάλλον όπου ο καθένας σέβεται τις ανάγκες και τις προτιμήσεις του άλλου. Τα αδέλφια, ακόμα κι αν έχουν στενές σχέσεις, είναι ξεχωριστές προσωπικότητες, με διαφορετικές ανάγκες, ενδιαφέροντα και ρυθμούς ανάπτυξης. Η ενθάρρυνση του δημιουργικού, συνεργατικού παιχνιδιού μπορεί να τα βοηθήσει να αναπτύξουν σημαντικές κοινωνικές δεξιότητες και να χτίσουν δυνατές, υγιείς σχέσεις μεταξύ τους.
Δημιουργήστε προσωπικό χώρο παιχνιδιού για κάθε παιδί
Advertisment
Κάθε παιδί έχει τις δικές του ανάγκες για χώρο και χρόνο προσωπικής ανακάλυψης, ακόμα και αν μεγαλώνουν μαζί. Δημιουργήστε ξεχωριστούς χώρους για το παιχνίδι κάθε παιδιού, όπου θα μπορούν να εκφράζονται ελεύθερα και να απολαμβάνουν το παιχνίδι τους χωρίς να επηρεάζονται από τα άλλα μέλη της οικογένειας. Αν ο χώρος είναι αρκετά μεγάλος, μπορείτε να χωρίσετε την περιοχή με σαφή όρια, έτσι ώστε κάθε παιδί να αισθάνεται ότι έχει τη δική του «ζώνη παιχνιδιού». Αυτό τους δίνει την ελευθερία να ανακαλύψουν τον κόσμο του παιχνιδιού με τον τρόπο που θέλουν, χωρίς να αισθάνονται ότι εισβάλλουν στον χώρο του άλλου. Ακόμα και αν τα παιδιά είναι κοντά ηλικιακά, οι προτιμήσεις τους για τα παιχνίδια μπορεί να διαφέρουν, και αυτός ο προσωπικός χώρος μπορεί να ενισχύσει την αίσθηση της αυτονομίας και της ανεξαρτησίας.
Ενθαρρύνετε την ομαδική συνεργασία
Αντί να επικεντρώνεστε μόνο στη διατήρηση των προσωπικών τους χώρων, ενθαρρύνετε και τις στιγμές συνεργασίας. Τα αδέλφια συχνά μαθαίνουν να συνεργάζονται μέσα από το παιχνίδι. Αφήστε τα να δημιουργήσουν κοινά έργα, όπως κατασκευές, παζλ ή ιστορίες, όπου χρειάζεται να επικοινωνούν και να συμφωνούν για το επόμενο βήμα. Αυτό ενισχύει τις κοινωνικές τους δεξιότητες, όπως η ενσυναίσθηση, η διαχείριση συγκρούσεων και η ομαδική εργασία. Μη φοβάστε να τα αφήσετε να επιλύσουν μικρές διαφωνίες μεταξύ τους, καθώς αυτή η διαδικασία είναι εξαιρετικά σημαντική για την ανάπτυξή τους. Το να τους προσφέρετε καθοδήγηση και εργαλεία για την επίλυση των συγκρούσεων μπορεί να τα βοηθήσει να μάθουν να σέβονται τις απόψεις και τα όρια του άλλου.
Μάθετε τα παιδιά να σέβονται το ένα τα όρια του άλλου
Ο σεβασμός ανάμεσα στα αδέλφια είναι θεμελιώδης για ένα υγιές και αρμονικό παιχνίδι. Είναι σημαντικό να τα διδάξετε να κατανοούν και να σέβονται τα όρια του άλλου, τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά. Αν παρατηρήσετε ότι ένα παιδί είναι πολύ επιθετικό ή πιέζει το άλλο, πρέπει να παρέμβετε και να το ενθαρρύνετε να εκφράσει τα συναισθήματά του με λόγια, αντί να χρησιμοποιεί την επιβολή ή τη δύναμη. Ο σεβασμός αυτός μπορεί να ξεκινά από μικρές πράξεις, όπως να περιμένουν τη σειρά τους για να παίξουν με το ίδιο παιχνίδι, να αφήσουν τον άλλο να ολοκληρώσει κάτι που έχει ξεκινήσει ή να προσφέρουν βοήθεια όταν ο άλλος το χρειάζεται. Ένα σημαντικό μάθημα είναι ότι «ό,τι είναι καλό για τον έναν, είναι καλό και για τον άλλον» – και αυτό μπορεί να ισχύει σε κάθε τύπο παιχνιδιού.
Προάγετε τη συναισθηματική επικοινωνία
Τα αδέλφια συχνά παίζουν μαζί, αλλά και εκφράζουν τα συναισθήματά τους μέσω του παιχνιδιού. Είναι σημαντικό να διδάξετε στα παιδιά σας πώς να εκφράζουν και να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους με υγιή τρόπο. Αν το ένα παιδί θυμώσει με το άλλο, ενθαρρύνετέ το να εξηγήσει το συναίσθημά του: «Νιώθω θυμωμένο γιατί μου πήρες το παιχνίδι» ή «Δεν μου αρέσει όταν με αγνοείς». Ακούστε και τα δύο παιδιά με προσοχή, αναγνωρίστε τα συναισθήματά τους και βοηθήστε τα να βρουν μια λύση. Εξίσου σημαντικό είναι να τους μάθετε να ζητούν συγγνώμη όταν κάνουν λάθος και να αποδέχονται τη συγγνώμη του άλλου. Όσο πιο γρήγορα μάθουν να επικοινωνούν με υγιή και συναισθηματικά έξυπνο τρόπο, τόσο πιο αρμονικές και συνεργατικές θα είναι οι σχέσεις τους στο μέλλον.
Ενθαρρύνετε το δημιουργικό και συμβολικό παιχνίδι
Το δημιουργικό και συμβολικό παιχνίδι (όπως το παιχνίδι με κούκλες, φανταστικά σενάρια και ρόλους) μπορεί να ενισχύσει τη σύνδεση ανάμεσα στα αδέλφια. Όταν τα παιδιά αναλαμβάνουν ρόλους μέσα από παιχνίδια ρόλων (π.χ. να παίξουν ότι είναι γιατροί, δάσκαλοι, γονείς ή ήρωες), ενισχύουν τη φαντασία τους και μαθαίνουν να βλέπουν τον κόσμο από την οπτική του άλλου. Μπορούν να αναπτύξουν αμοιβαία κατανόηση και να «ζήσουν» καταστάσεις μέσα από το παιχνίδι που τα βοηθούν να αναπτύξουν συναισθηματική νοημοσύνη και ενσυναίσθηση. Ενθαρρύνετέ τα να εφεύρουν κοινά σενάρια και ιστορίες, έτσι ώστε το παιχνίδι τους να αναδείξει τη συνεργασία και την αλληλεπίδραση, ενώ ταυτόχρονα τους επιτρέπει να εξασκήσουν τις ικανότητές τους στην επίλυση προβλημάτων και τη διαχείριση συγκρούσεων.
Δημιουργήστε οικογενειακές παραδόσεις παιχνιδιού
Ένας τρόπος να ενισχύσετε τη σχέση ανάμεσα στα αδέλφια είναι να δημιουργήσετε παραδόσεις ή τελετουργίες που αφορούν το παιχνίδι. Αυτό μπορεί να είναι κάτι τόσο απλό όσο η καθιέρωση μιας συγκεκριμένης ώρας κάθε εβδομάδα για παιχνίδι μαζί, όπου όλοι συμμετέχουν σε μια δραστηριότητα που απολαμβάνουν. Μπορείτε να επιλέξετε παιχνίδια που απαιτούν συνεργασία, όπως ομαδικά επιτραπέζια, ή ακόμα και να φτιάξετε μαζί κατασκευές ή έργα τέχνης. Αυτές οι στιγμές θα δημιουργήσουν ισχυρές οικογενειακές αναμνήσεις και θα ενισχύσουν τους δεσμούς μεταξύ των αδελφιών. Επιπλέον, οι κοινές στιγμές παιχνιδιού θα προσφέρουν στα παιδιά την ευκαιρία να μάθουν να συνεργάζονται, να επικοινωνούν και να μοιράζονται χαρούμενες στιγμές.
Με αυτές τις στρατηγικές, μπορείτε να δημιουργήσετε ένα περιβάλλον όπου τα αδέλφια όχι μόνο θα απολαμβάνουν το παιχνίδι τους, αλλά και θα ενισχύσουν τις σχέσεις τους και θα αναπτύξουν θετικές κοινωνικές δεξιότητες, που θα τους βοηθήσουν σε όλη τους τη ζωή.
Από το βιβλίο “Βοήθησέ με να παίξω” της Ευγενίας Στεφανάκη – Εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ
