Μέχρι την Πέμπτη το βράδυ το ενδεχόμενο ειρήνευσης στη Γάζα φαινόταν μακρινό, καθώς οι ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις συνεχίζονταν με αμείωτη ένταση και οι διπλωματικές πρωτοβουλίες είχαν αποτύχει.
Παρόλα αυτά ο Τραμπ άσκησε τόση πίεση στον Μπενιαμίν Νετανιάχου, ώστε να συμφωνήσει στο πρώτο βήμα της ευρύτερης ειρηνευτικής συμφωνίας. Παράλληλα, κατάφερε μέσω διπλωματικών επαφών, οι άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής, να ασκήσουν πίεση στη Χαμάς και να υπογράψουν την συμφωνία εκεχειρίας.
Δημοσίευμα του Alarabiya, αναφέρει ότι η συμφωνία, που υπογράφηκε στην Αίγυπτο, θεωρείται από πολλούς αναλυτές ένα σημαντικό – αν και αβέβαιο – βήμα προς τον τερματισμό των εχθροπραξιών. Περιλαμβάνει κατάπαυση πυρός, ανταλλαγή Ισραηλινών ομήρων με Παλαιστίνιους κρατούμενους και μερική αποχώρηση ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα.
Πώς ο Τραμπ έπεισε τον Νετανιάχου
Η στρατηγική του Τραμπ βασίστηκε σε μια ανάμιξη προσωπικών σχέσεων και πολιτικής επιρροής. Μετατρέποντας τον θυμό του προς τον Νετανιάχου – έπειτα από την ισραηλινή επίθεση στη Χαμάς στο Κατάρ – σε διπλωματικό μοχλό, ο Τραμπ πίεσε για την αποδοχή του ειρηνευτικού πλαισίου από τον Ισραηλινό ηγέτη. Παρότι ο Νετανιάχου είχε αγνοήσει τις παραινέσεις του Μπάιντεν, δεν μπόρεσε να κάνει το ίδιο και με τον Τραμπ.
Την ίδια στιγμή, ο Τραμπ άσκησε επιρροή σε χώρες όπως το Κατάρ και η Τουρκία. Το Κατάρ, που φιλοξενεί τη μεγαλύτερη αμερικανική βάση στη περιοχή και η Τουρκία συνέβαλαν στην άσκηση πίεσης στη Χαμάς, προκειμένου να δεχθεί κάποιες βασικές παραχωρήσεις, όπως η απελευθέρωση ομήρων στο πρώτο στάδιο, αντί να χρησιμοποιηθούν κατά την εφαρμογή των επόμενων σταδίων.
Υπενθυμίζεται δε ότι λίγες εβδομάδες νωρίτερα, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε διοργανώσει συνάντηση των αραβικών και μουσουλμανικών κρατών και είχε συναντηθεί με τον πρόεδρο της Τουρκίας.
O Ντόναλντ Τραμπ
(AP Photo/Alex Brandon)
Ανοιχτά κρίσιμα ζητήματα
Ωστόσο, παραμένουν κρίσιμα ζητήματα ανοικτά, όπως η μελλοντική διακυβέρνηση της Γάζας, η παράδοση των όπλων της Χαμάς και η πιθανότητα δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους – όλα αγκάθια σε κάθε διαπραγμάτευση εδώ και δεκαετίες. Οι συνομιλίες στο Σαρμ ελ-Σέιχ, υπό την αιγίδα της Αιγύπτου, δεν κατέληξαν σε οριστικές απαντήσεις για τα μεγάλα ζητήματα.
Παρά την υπογραφή της συμφωνίας και την εφαρμογή της εκεχειρίας, η Χαμάς, εξακολουθεί να απορρίπτει την παράδοση των όπλων της, ενώ το Ισραήλ και οι ΗΠΑ δεν δέχονται την επιστροφή της στην πολιτική διακυβέρνηση.
Την ίδια στιγμή, οι εσωτερικές πολιτικές πιέσεις στον Νετανιάχου εντείνονται, με την ακροδεξιά πτέρυγα της κυβέρνησής του να απειλεί με αποχώρηση, εξαιτίας των υποχωρήσεων που απαιτεί η συμφωνία.
Τι λένε οι αναλυτές
Ωστόσο, οι αναλυτές παραμένουν επιφυλακτικοί ως προς τη νέα συμφωνία Ισραήλ – Χαμάς. Ο Τζόναθαν Πανίκοφ του Atlantic Council προειδοποιεί ότι η επιτυχία της συμφωνίας δεν είναι δεδομένη. «Υπάρχουν τεράστια εμπόδια που θα κρίνουν αν αυτή η εκεχειρία θα οδηγήσει σε ειρήνη ή αν θα είναι ακόμη ένα διάλειμμα στον κύκλο της βίας», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, σημειώνει ότι η ομάδα εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ έχει υποστεί απώλειες σε εμπειρία και υποδομές, λόγω περικοπών και του κλεισίματος της κυβέρνησης, κάτι που μπορεί να υπονομεύσει τη συνέχεια της διπλωματικής πίεσης για την πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας.
«Υπάρχει φαινομενικά δυναμική πίσω από αυτήν», λέει ο Τζον Άλτερμαν από το Center for Strategic and International Studies. «Αλλά είναι λάθος να νομίζουμε ότι όλα έχουν λυθεί. Θα έχουμε κάποιες στιγμές έντασης τις επόμενες εβδομάδες.»
