Με χαρακτηριστικό το παράδειγμα του τελευταίου «12ήμερου πολέμου» ανάμεσα σε Ιράν και Ισραήλ με αφορμή τις καταγγελίες για ανάπτυξη πυρηνικών όπλων από την ιρανική κυβέρνηση, η ανθρωπότητα έχει βρεθεί ουκ ολίγες φορές στο χείλος του γκρεμού, με τον φόβο ενός Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου να πλανάται απειλητικά.
Αν και προς το παρόν η εκεχειρία επικρατεί, το χειρότερο δυνατό ενδεχόμενο εξακολουθεί να έχει στον πυρήνα του μια λέξη: «πυρηνικός πόλεμος».
Οι παγκόσμιοι ηγέτες μοιάζουν να κινούνται συνεχώς σε μια λεπτή κόκκινη γραμμή, με αποφάσεις που πολλές φορές κρίνονται την τελευταία στιγμή, αποτρέποντας – προς το παρόν – ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα.
Ωστόσο, επιστημονικές προσομοιώσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας απεικονίζουν με ψυχρή ακρίβεια τι θα μπορούσε να συμβεί εάν ξέσπαγε μια τέτοια σύρραξη.
Μια από τις πιο γνωστές τέτοιες προσομοιώσεις δημιουργήθηκε από το Future of Life Institute το 2023.
Το σενάριο ξεκινά με ένα υποθετικό σενάριο πυρηνικής αντιπαράθεσης μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ρωσίας.
Η αλυσίδα των γεγονότων μετά την πρώτη πυρηνική εκτόξευση
Σύμφωνα με την προσομοίωση, αν ένας από τους δύο παγκόσμιους πυρηνικούς κολοσσούς εκτόξευε πυραύλους, το αντίπαλο στρατόπεδο θα ενεργοποιούσε άμεσα τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, απαντώντας με δικά του πλήγματα.
Οι ΗΠΑ διαθέτουν προηγμένα συστήματα όπως το ΝΑΤΟϊκό AWACS και το ραντάρ SSPARS, ενώ η Ρωσία στηρίζεται σε δικά της υπόγεια και διαστημικά δίκτυα έγκαιρης ειδοποίησης.
Πύραυλοι εκτοξευόμενοι από αμερικανικά υποβρύχια, βόρεια της Νορβηγίας, θα έφταναν στη ρωσική επικράτεια σε περίπου 10 λεπτά, με τις ρωσικές κεφαλές να ανταποδίδουν τα χτυπήματα μέσα σε λίγα λεπτά.
Το πρώτο κύμα καταστροφής του πυρηνικού πολέμου
Η πρώτη φάση της επίθεσης θα περιλάμβανε εκρήξεις υψηλού υψομέτρου, που θα δημιουργούσαν ηλεκτρομαγνητικούς παλμούς (EMP), καταστρέφοντας πλήρως τα ηλεκτρικά δίκτυα.
Στη συνέχεια, οι επιθέσεις θα επικεντρώνονταν σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις και αστικά κέντρα, προκαλώντας εκατομμύρια θανάτους.
Η τύχη κάθε ανθρώπου θα εξαρτιόταν από το πόσο κοντά βρισκόταν στο σημείο της έκρηξης: ακαριαίος θάνατος, σοβαρά εγκαύματα ή μακροχρόνια ταλαιπωρία από ραδιενεργή δηλητηρίαση είναι τα πιο πιθανά σενάρια.
Όσοι όμως επιβίωναν από τις αρχικές εκρήξεις, θα έπρεπε να αντιμετωπίσουν το ακόμη πιο εφιαλτικό φαινόμενο του πυρηνικού χειμώνα.
100 ημέρες μετά: Ένας κόσμος παγωμένος και πεινασμένος
Ο πυρηνικός χειμώνας είναι ένα υποθετικό αλλά επιστημονικά τεκμηριωμένο σενάριο, σύμφωνα με το οποίο τεράστιες ποσότητες καπνού και σκόνης από τις εκρήξεις και τις πυρκαγιές ανεβαίνουν στην ατμόσφαιρα, εμποδίζοντας το ηλιακό φως να φτάσει στη Γη.
Το αποτέλεσμα είναι μια ραγδαία πτώση της θερμοκρασίας, έως και 10-20 βαθμούς Κελσίου σε μεγάλες περιοχές του πλανήτη.
Οι συνέπειες για τη γεωργία θα ήταν καταστροφικές. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, η παγκόσμια παραγωγή τροφίμων θα μειωνόταν έως και 90% μέσα σε τρία με τέσσερα χρόνια από τη λήξη των εχθροπραξιών.
Ο κόσμος θα οδηγούνταν σε μαζικό λιμό, με το ενδεχόμενο να πεθάνουν έως και 5 δισεκατομμύρια άνθρωποι από την πείνα.
Ένας εφιάλτης που δεν πρέπει να γίνει πραγματικότητα
Η προσομοίωση του Future of Life Institute δεν στοχεύει να τρομάξει, αλλά να αφυπνίσει. Ο πυρηνικός πόλεμος δεν θα είναι απλώς μια σύρραξη μεταξύ κρατών, αλλά η αρχή του τέλους για τον σύγχρονο πολιτισμό.
Και αυτός ο εφιάλτης, ευτυχώς, είναι ακόμα υποθετικός. Το ζητούμενο είναι να παραμείνει έτσι.
