Παρακάμπτοντας το πρωτόκολλο, ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι υποδέχθηκε τον «αληθινό του φίλο» Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, την Πέμπτη 4 Δεκεμβρίου στο αεροδρόμιο και στη συνέχεια μετέβησαν με το ίδιο αυτοκίνητο, στην πρωθυπουργική κατοικία για να δειπνήσουν. Είναι μια καλή αρχή για την έκβαση της διήμερης συνόδου στο Νέο Δελχί, αλλά όχι για την σχέσεις Ινδίας με τη Δύση.
Αυτό είναι το πρώτο ταξίδι του Πούτιν στην Ινδία από τότε που ξεκίνησε η πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Ωστόσο, οι δύο ηγέτες έχουν συναντηθεί έκτοτε στη Μόσχα και σε άλλες χώρες.
Η σημερινή ημέρα Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου επικεντρώνεται στην ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας και στην υπογραφή συμφωνιών στον τομέα της άμυνας. Για τον Πούτιν, αυτή είναι μια ευκαιρία να δείξει στον κόσμο ότι η Μόσχα δεν είναι απομονωμένη στη διεθνή σκηνή εν μέσω του πολέμου της στην Ουκρανία.
Αλλά για τον Μόντι, οι συνομιλίες αυτής της εβδομάδας αποτελούν δοκιμασία για το κατά πόσο η Ινδία μπορεί να διατηρήσει τις κρίσιμες σχέσεις της με τη Ρωσία ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να κατευνάσει τις ΗΠΑ.
Τι συζητήθηκε στο δείπνο
Σύμφωνα με ινδικά ΜΜΕ, Οι δύο ηγέτες φέρονται να συζήτησαν μέτρα για τη διεύρυνση της οικονομικής τους συνεργασίας, με ιδιαίτερη έμφαση στην αύξηση των ινδικών εξαγωγών προς τη Ρωσία ώστε να μειωθεί το εμπορικό έλλειμμα, παρά τη δυσφορία στην Ευρώπη για την επίσκεψη Πούτιν στην Ινδία και τους αμερικανικούς δασμούς στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου.
Οι δύο χώρες αναμένεται να υιοθετήσουν κοινή δήλωση την Παρασκευή και να εγκρίνουν ένα πρόγραμμα για την ανάπτυξη της οικονομικής συνεργασίας έως το 2030. Στόχος είναι να αυξηθεί το διμερές εμπόριο στα 100 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι τότε.
Πούτιν και Μόντι επικεντρώθηκαν επίσης στη συνεργασία στον χρηματοπιστωτικό τομέα, συμπεριλαμβανομένων των τραπεζικών διασυνδέσεων και των συναλλαγών, εν μέσω των κυρώσεων κατά της Ρωσίας λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. To 90% των εμπορικών συναλλαγών ανάμεσα στις δύο χώρες πραγματοποιείται στα εθνικά τους νομίσματα.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν θεωρείται πιο δημοφιλής στην Ινδία από τον Ντόναλντ Τραμπ.
Συζήτησαν βήματα για την επίτευξη στρατηγικής σύγκλισης σε βασικούς τομείς. Την περασμένη χρονιά, κατά την επίσκεψη Μόντι στη Μόσχα, ο Πούτιν είχε επίσης παραθέσει ιδιωτικό δείπνο στον Ινδό πρωθυπουργό πριν από τη σύνοδο.
Έχει γίνει γνωστό ότι αξιοποιούνται πολλαπλές οδοί για την ενίσχυση των ινδικών εξαγωγών προς τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένων φαρμακευτικών προϊόντων, αυτοκινήτων και αγροτικών ειδών, συμπεριλαμβανομένων προϊόντων θαλάσσης. Αναμένονται πολλές συμφωνίες και μνημόνια συνεργασίας .
Αυτά αναμένεται να αφορούν τους τομείς της ναυτιλίας, της υγειονομικής περίθαλψης, των λιπασμάτων και της συνδεσιμότητας — και θα υπογραφούν στη σύνοδο κορυφής της Παρασκευής. Αναμένεται επίσης ενίσχυση της συνεργασίας στις σχέσεις μεταξύ των δύο λαών, στις συμφωνίες κινητικότητας, στον πολιτισμό και στην επιστημονική συνεργασία. Οι δύο πλευρές πρόκειται να υπογράψουν 10 διακρατικές συμφωνίες και 15 εμπορικές συμφωνίες.
Τι προσφέρει η Ρωσία στην Ινδία σήμερα
Το εμπόριο της Ινδίας με τη Ρωσία έχει αυξηθεί από τα 10,1 δισ. δολ. πριν από την πανδημία COVID-19 στα 68,7 δισεκατομμύρια το περασμένο οικονομικό έτος, με περισσότερο από το ένα τρίτο των ινδικών εισαγωγών πετρελαίου τα τελευταία τρία χρόνια να προέρχεται από τη Ρωσία.
Η Ινδία είναι ο τρίτος μεγαλύτερος καταναλωτής αργού πετρελαίου παγκοσμίως και αγοράζει μεγάλες ποσότητες από τη Ρωσία. Αυτό δεν ήταν πάντα έτσι. Πριν από την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, μόλις το 2,5% των εισαγωγών πετρελαίου της Ινδίας προερχόταν από τη Ρωσία.
Το ποσοστό αυτό εκτινάχθηκε στο 35%, καθώς η Ινδία επωφελήθηκε από τις ρωσικές εκπτώσεις στις τιμές, που προκλήθηκαν από τις κυρώσεις και τον περιορισμένο ρωσικό Zugang στην ευρωπαϊκή αγορά.
Επιπλέον, η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής όπλων της Ινδίας, με ρωσικής κατασκευής εξοπλισμό να αποτελεί πάνω από το 60% του υπάρχοντος ινδικού οπλοστασίου. Αυτό περιλαμβάνει τα περισσότερα συστήματα αεράμυνας, τα μαχητικά αεροσκάφη, τα τυφέκια και τους πυραύλους της Ινδίας.
Η Ινδία αναμένεται να ανακοινώσει πως θα αγοράσει ρωσικά μαχητικά Su-57 και συστήματα αεράμυνας S-400, τα οποία έπαιξαν σημαντικό ρόλο στον τετραήμερο πόλεμο της Ινδίας με το Πακιστάν τον Μάιο.
Ο Μόντι, από την πλευρά του, παρά την έντονη πίεση της Δύσης να καταδικάσει τη Ρωσία για τον πόλεμο στην Ουκρανία, επέμεινε ότι ο διάλογος είναι ο μόνος τρόπος επίλυσης της σύγκρουσης.
Αυτή ήταν η λεγόμενη «στρατηγική αυτονομία» της Ινδίας, αναφέρει το BBC, η ικανότητά της να διατηρεί στενούς δεσμούς με τη Μόσχα, χωρίς να θυσιάζει τις σχέσεις της με τη Δύση.
Σε αυτό το πλαίσιο, η επίσκεψη Πούτιν είναι περισσότερο σημαντική από ποτέ, γιατί θα δοκιμάσει τη γεωπολιτική αυτονομία της Ινδίας, σύμφωνα με το βρετανικό μέσο.
«Ο Μόντι θα βαδίσει σε ένα λεπτό διπλωματικό σχοινί» λέει το BBC.
Αμερικανική αντίδραση
Οι ενέργειες όμως της Ινδίας έχουν προκαλέσει την οργή της Ουάσιγκτον, η οποία ποντάρει στην Ινδία για την ανάσχεση της Κίνας. Όταν ανέλαβε την προεδρία ξανά ο Ντόναλντ Τραμπ ήρθαν οι μεγάλοι δασμοί του Αυγούστου στα ινδικά προϊόντα από 25% σε 50% λόγω των εμπορικών συναλλαγών της με το ρωσικό αργό πετρέλαιο.
To BBC αναφέρει ότι οι σχέσεις Ινδίας–ΗΠΑ έχουν πέσει στο χαμηλότερο σημείο εδώ και χρόνια, καθώς οι δύο χώρες δεν έχουν καταφέρει να επιλύσουν το πρόβλημα των δασμών.
Τον Οκτώβριο, οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις στις δύο μεγαλύτερες ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες, Lukoil και Rosneft. Σε απάντηση, οι μεγαλύτερες ινδικές εταιρείες πετρελαίου σταμάτησαν σχεδόν ολοκληρωτικά να αγοράζουν ρωσικό αργό. Ο Πούτιν απέρριψε αυτές τις κινήσεις ως περιορισμένης σημασίας, δηλώνοντας την Πέμπτη στο India Today ότι «η ενεργειακή συνεργασία μας με την Ινδία παραμένει ανεπηρέαστη από τις τρέχουσες συνθήκες, τις παροδικές πολιτικές διακυμάνσεις ή, πράγματι, τα τραγικά γεγονότα στην Ουκρανία».
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η προσπάθεια του Μόντι να μειώσει τις ινδικές αγορές ρωσικού πετρελαίου αποτελεί μια κίνηση για την επίλυση των εντάσεων με τον Τραμπ. Ωστόσο, αυτό μπορεί να μην αρκεί για να ικανοποιήσει τον Λευκό Οίκο, καθώς το Νέο Δελχί εξακολουθεί να εξαρτάται από τη Μόσχα σε αρκετούς άλλους τομείς.
Το αίνιγμα
Με τον διάλογο ΗΠΑ–Ρωσίας να βρίσκεται στο χείλος της κατάρρευσης, η Ινδία είναι έτοιμη να παραμείνει στην πρώτη γραμμή των αμερικανικών αντιρωσικών μέτρων, εκτιμούν αναλυτές της ινδικής δεξαμενής σκέψης Orf. «Καθώς ο Τραμπ αναζητά περισσότερους τρόπους να εξαναγκάσει τη Ρωσία να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, είναι πιθανό το Κογκρέσο των ΗΠΑ να εγκρίνει νομοθεσία που θα προβλέπει «πολύ αυστηρές κυρώσεις» στις χώρες που συναλλάσσονται με τη Ρωσία» αναφέρουν.
Έτσι, «η Ινδία αντιμετωπίζει ένα αίνιγμα», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το αμερικανικό περιοδικό Foreign Policy: «ενισχύοντας τις σχέσεις της είτε με τη Μόσχα είτε με την Ουάσινγκτον, κινδυνεύει να επιδεινώσει τις σχέσεις της με την άλλη πλευρά. Ο Πούτιν και ο Μόντι θα αξιοποιήσουν τη σύνοδο κορυφής αυτής της εβδομάδας για να προωθήσουν νέες συμφωνίες όπλων — έναν ιδιαίτερα επείγοντα στόχο για την Ινδία μετά τη σύγκρουσή της με το Πακιστάν. Αυτό σίγουρα δεν θα ικανοποιήσει τις ΗΠΑ. Παράλληλα, η απόφαση της Ινδίας να αυξήσει τις ενεργειακές της προμήθειες από τις ΗΠΑ πιθανότατα δεν έχει γίνει δεκτή με ενθουσιασμό στη Μόσχα».
Τέλος ας μη ξεχνιέται ότι ανάμεσα σε Πούτιν και Τραμπ, ο ινδικός λαός προτιμά τον πρώτο και αυτό το Μόντι το γνωρίζει.
