Φόρτωση Text-to-Speech…
ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Ποσό που φθάνει κατά προσέγγιση τα 788 εκατ. ευρώ αναμένεται να λάβει η Ελλάδα από τον μηχανισμό SAFE, το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την παροχή δανείων ώστε να διευκολυνθεί η ενίσχυση των ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών. Συγκεκριμένα, χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την προσωρινή χορήγηση χρηματοδοτικής βοήθειας ύψους 150 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της αμυντικής ετοιμότητας του «μπλοκ».
Πρόκειται για το πρώτο βήμα της εφαρμογής του προγράμματος «Δράση για την ασφάλεια στην Ευρώπη» (SAFE) που εγκρίθηκε μόλις τον περασμένο Μάρτιο, στο πλαίσιο του «Επανεξοπλισμού της Ευρώπης / Ετοιμότητα 2030», που αναμένεται να «ξεκλειδώσει» συνολικά 800 δισ. ευρώ για τις αμυντικές δαπάνες των κρατών-μελών της Ε.Ε. και να τα βοηθήσει να αντιμετωπίσουν κρίσιμα κενά, αλλά και να αγοράσουν από κοινού αμυντικά προϊόντα.
Το συνολικό αυτό ποσό υπολογίζεται τόσο βάσει των δανείων που θα λάβουν τα κράτη-μέλη μέσω του SAFE όσο και της δημοσιονομικής διευκόλυνσης που τους έχει παρασχεθεί μέσω της ενεργοποίησης της ρήτρας διαφυγής.
Η Αθήνα το πιθανότερο είναι να αξιοποιήσει τον χαμηλότοκο δανεισμό μέσω Ε.Ε. είτε για συστήματα αεράμυνας είτε για μονάδες επιφανείας.
Η Ελλάδα συγκεκριμένα στοχεύει στην άντληση τουλάχιστον 1,2 δισ. ευρώ μέσω δανείων αλλά και της ενεργοποίησης της ρήτρας διαφυγής, έχοντας επιλέξει δηλαδή να κάνει χρήση και των δύο χρηματοδοτικών εργαλείων και διευκολύνσεων που παρέχει η Ε.Ε., ώστε να δρομολογήσει μια σειρά από εξοπλιστικά. Η Αθήνα αναμένεται να αξιοποιήσει τα χρήματα αυτά είτε για συστήματα αεράμυνας είτε για μονάδες επιφανείας, ενώ στη συζήτηση βρίσκονται οχήματα γενικής υποστήριξης ή και πυραυλικό πυροβολικό. Στόχος της Αθήνας, παράλληλα, είναι να ενισχυθεί η ελληνική αμυντική βιομηχανία, ενώ έμφαση θα δοθεί και στα προγράμματα στρατιωτικής κινητικότητας.
Χθες η Κομισιόν δημοσίευσε τις προσωρινές κατανομές των ποσών που θα διατεθούν μέσω δανεισμού ανά κράτος-μέλος, έχοντας προηγουμένως ζητήσει το μέγιστο και ελάχιστο ποσό που οι κυβερνήσεις τους υπολογίζουν ότι θα χρειαστούν για την ενίσχυση των αμυντικών δαπανών τους. Μέσω μιας εξίσωσης των δύο αυτών ποσών υπολογίστηκε για την Ελλάδα το συνολικό ποσό των 787.669.283 ευρώ. Ερωτηθείς σχετικά από την «Κ», ο επίτροπος Αμυνας Αντριους Κουμπίλιους διευκρίνισε ότι το ποσό αυτό δεν είναι το τελικό, καθώς πλέον η Κομισιόν θα παρουσιάσει τον Οκτώβριο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «οδικό χάρτη» για τα επόμενα βήματα, ενώ τα κράτη-μέλη έχουν προθεσμία έως τον ερχόμενο Νοέμβριο για να καταρτίσουν τα εθνικά τους επενδυτικά σχέδια, περιγράφοντας συγχρόνως τη χρηματοδοτική συνδρομή που θα χρειαστούν από την Ε.Ε. Εν συνεχεία η Κομισιόν θα αξιολογήσει τα εν λόγω εθνικά σχέδια με στόχο οι πρώτες εκταμιεύσεις να πραγματοποιηθούν το πρώτο τρίμηνο του 2026, όπως τόνισε ο Λιθουανός επίτροπος. Να σημειωθεί ότι το SAFE προβλέπει χαμηλότοκα δάνεια συνολικά 150 δισ. ευρώ, με ορίζοντα αποπληρωμής 40 ετών.
Βασικός στόχος της Ε.Ε. είναι να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία και παραγωγή, όπως ανέφερε χθες η αντιπρόεδρος της Κομισιόν Χένα Βίρκουνεν, ενώ τα δάνεια θα επιτρέψουν επίσης στο «μπλοκ» να στηρίξει περαιτέρω την Ουκρανία. Συνολικά 19 κράτη-μέλη εξέφρασαν ενδιαφέρον για συμμετοχή στον μηχανισμό δανειοδότησης SAFE. Διόλου τυχαία, οι χώρες στα ανατολικά σύνορα της Ε.Ε. με τη Ρωσία ζήτησαν τα μεγαλύτερα ποσά σε δάνεια, όπως η Πολωνία (43.734.100.805 ευρώ), η Ρουμανία (16.680.055.394 ευρώ) αλλά και η Ουγγαρία (16.216.720.524 ευρώ). Εκτός του μηχανισμού έμειναν πάντως χώρες που έχουν τη δυνατότητα δανεισμού από τις αγορές με χαμηλό επιτόκιο, όπως η Γερμανία, η Δανία και η Ολλανδία.
