Θα πολεμήσω σκληρά, δήλωσε ο κεντρώος πρωθυπουργός στην εφημερίδα L’Express την Τρίτη, μετά την αιφνιδιαστική του απόφαση να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης από τους βουλευτές.
Ο 74χρονος Μπαϊρού, στενός σύμμαχος του Εμανουέλ Μακρόν, αναμένεται να χάσει την ψηφοφορία, καθώς τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην άκρα δεξιά και αριστερά δήλωσαν ότι θα εκμεταλλευτούν την ευκαιρία να τον απομακρύνουν μετά από λιγότερο από εννέα μήνες στην εξουσία, σύμφωνα με τον Guardian.
Ο Μπορίς Βαλό, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των Σοσιαλιστών, δήλωσε στο BFM TV: «Πρέπει να αλλάξουμε πολιτική και γι’ αυτό πρέπει να αλλάξουμε πρωθυπουργό».
Οι κλυδωνισμοί στην γαλλική κυβέρνηση έχουν πυροδοτήσει φόβους για μια ακόμη πολιτική κρίση λιγότερο από ένα χρόνο αφότου η προηγούμενη κυβέρνηση του Μισέλ Μπαρνιέ ανατράπηκε λόγω διαφωνιών για τον προϋπολογισμό μετά από μόλις τρεις μήνες.
Κατέρρευσε το χρηματιστήριο, βυθίστηκαν οι μετοχές
Ηδη η προοπτική της κατάρρευσης της κυβέρνησης Μπαϊρού έχει προκαλέσει σεισμικές δονήσεις στην γαλλική οικονομία.
Το χρηματιστήριο του Παρισιού κατέρρευσε, οι μετοχές των γαλλικών τραπεζών βυθίστηκαν και το κόστος δανεισμού της χώρας αυξήθηκε την Τρίτη, καθώς οι επενδυτές ανησυχούν.
Οι επενδυτές χτύπησαν άσχημα τη γαλλική χρηματιστηριακή αγορά και ώθησαν το κόστος δανεισμού της χώρας σε ένα από τα υψηλότερα στην ευρωζώνη, σύμφωνα με τους New York Times.
Τις ανησυχίες ενέτεινε μια προειδοποίηση νωρίς την Τρίτη από τον Γάλλο υπουργό Οικονομικών, Ερίκ Λομπάρντ, ότι η Γαλλία μπορεί να χρειαστεί βοήθεια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εάν η κρίση δεν μπορέσει να τεθεί υπό έλεγχο. «Δεν μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι δεν υπάρχει κίνδυνος παρέμβασης του ΔΝΤ», δήλωσε σε συνέντευξή του στο γαλλικό ραδιόφωνο.
Ωστόσο, αργότερα διευκρίνισε σε μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι η Γαλλία «δεν απειλείται με παρέμβαση από το ΔΝΤ, την ΕΚΤ ή οποιονδήποτε άλλο διεθνή οργανισμό», προσθέτοντας ότι η Γαλλία χρηματοδοτεί επί του παρόντος το χρέος της «χωρίς δυσκολία».
Η πτώση της σημερινής κυβέρνησης της Γαλλίας είναι πολύ πιθανή και θα επηρεάσει σημαντικά την οικονομία της χώρας, ανέφερε σε σημείωμά της η ING Bank. Η οικονομία είναι ήδη αδύναμη, με πρόβλεψη ανάπτυξης μόλις 0,8% φέτος. Η πολιτική κρίση «προσθέτει ένα νέο επίπεδο αβεβαιότητας», έγραψε η Charlotte de Montpellier, ανώτερη οικονομολόγος της τράπεζας για τη Γαλλία.
Η ιστοσελίδα στοιχημάτων σε κρυπτονομίσματα Polymarket, έδωσε 83% πιθανότητες στην απομάκρυνση Μπαϊρού πριν από τα τέλη Σεπτεμβρίου.
Εξάλλου, ο οίκος αξιολόγησης Scope, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, προβλέπει ότι η κατάρρευση της γαλλικής κυβέρνησης είναι η πιο πιθανή έκβαση της τρέχουσας πολιτικής αναταραχής στη χώρα και προφανώς, μια τέτοια εξέλιξη θα είχε αρνητικές επιπτώσεις στο πιστωτικό της προφίλ.
Να σημειωθεί ότι τα εργατικά συνδικάτα, τα οποία αντιτίθενται στις περικοπές, συναντήθηκαν την Τρίτη για να συζητήσουνγια τα μελλοντικά βήματά τους, ενώ αυξάνονταν οι εκκλήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για απεργίες στις 10 Σεπτεμβρίου.
Μπαϊρού: Με το χάος ή την ευθύνη
Ο Μπαϊρού παρευρέθηκε σε συνάντηση του συνδικάτου CFDT την Τρίτη, όπου κάλεσε τα γαλλικά πολιτικά κόμματα να σκεφτούν προσεκτικά την ψηφοφορία, σημειώνοντας ότι είχαν 13 ημέρες για να «αποφανθούν αν είναι με το μέρος του χάους ή της ευθύνης».
«Υπάρχει ή όχι εθνική έκτακτη ανάγκη για την αναδιάρθρωση των λογαριασμών, για να αποφύγουμε το υπερβολικό χρέος επιλέγοντας να μειώσουμε τα ελλείμματά μας και να παράγουμε περισσότερο; Αυτό είναι το κεντρικό ερώτημα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Στρεφοντας την τελευταία στιγμή το βλέμμα προς την αριστερά, δήλωσε ότι ήταν έτοιμος να απαιτήσει προσπάθεια και από τους πλούσιους της χώρας, αφού οι προτάσεις του για τον προϋπολογισμό επικρίθηκαν ευρέως ότι επηρεάζουν τους φτωχούς και τους συνταξιούχους, ενώ έχουν μικρότερο αντίκτυπο στους πολύ πλούσιους.
Οι επιλογές του Μακρόν
Εάν ο Μπαϊρού εκδιωχθεί, ο Μακρόν θα παρασυρθεί σε πολιτική αναταραχή σε μια σημαντική διεθνή στιγμή για αυτόν, καθώς τοποθετείται για να διαδραματίσει ρόλο στην Ουκρανία και την αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους.
Οι επιλογές που διαθέτει ο Μακρόν είναι λιγοστές: ο διορισμός ενός νέου πρωθυπουργού, η συγκρότηση μιας κυβέρνησης τεχνοκρατών ή η διάλυση της Εθνοσυνέλευσης –η προηγούμενη, τον Ιούνιο του 2024, ήταν εκείνη που επέσπευσε το πολιτικό χάος – δεν φαίνεται να είναι βιώσιμες λύσεις, σε ένα κατακερματισμένο κοινοβούλιο, εάν πέσει ο Μπαϊρού.
Άλλα δύο σενάρια θεωρούνται ακόμη πιο απίθανα: η επιβίωση της κυβέρνησης Μπαϊρού και η παραίτηση του ίδιου του προέδρου της Δημοκρατίας.
Ο Μακρόν θα μπορούσε να αποφασίσει να του αναθέσει και πάλι τον σχηματισμό κυβέρνησης, ακόμη και αν ηττηθεί στις 8 Σεπτεμβρίου στην Εθνοσυνέλευση. Όμως το πρόβλημα θα παρέμενε ακέραιο, εκτός και αν τροποποιήσει τον προϋπολογισμό του 2026, ο οποίος έχει απορριφθεί κατηγορηματικά από την αντιπολίτευση και την κοινή γνώμη.
Μια άλλη λύση για τον Μακρόν θα ήταν να αναθέσει την πρωθυπουργία σε κάποιο άλλο πρόσωπο εμπιστοσύνης του ιδίου και του Ματινιόν, όπως στον υπουργό Άμυνας Σεμπαστιάν Λεκορνί. «Όμως η κατάσταση θα παρέμενε η ίδια, εφόσον αυτός ο πρωθυπουργός δεν παρουσίαζε ένα ριζικά διαφορετικό προϋπολογισμό», εκτίμησε ο Μαρτινί.
Απομένει η επιλογή ενός πρωθυπουργού προερχόμενου από την αριστερά. «Όμως πιθανότατα είναι πολύ αργά» αφού οι θέσεις των κομμάτων γίνονται πιο άκαμπτες όσο πλησιάζουν οι προεδρικές εκλογές του 2027, είπε ο Ματιέ Γκαλάρ, διευθυντής έρευνας στο ινστιτούτο δημοσκοπήσεων Ipsos.
Υπάρχει επίσης η λύση της κυβέρνησης τεχνοκρατών, που θα φέρει λίγη περισσότερη σταθερότητα, ενόψει και των μέτρων απομείωσης του χρέους που θα πρέπει να επιβάλει.
Ορισμένοι ζητούν τη διάλυση, ξανά, της Εθνοσυνέλευσης ώστε ο καθένας να αναλάβει τις ευθύνες του και να ξεκαθαριστούν, για άλλη μια φορά, οι ισορροπίες δυνάμεων. Μετά το πείραμα του 2024 όμως, με την εσπευσμένη και ακατανόητη για τους Γάλλους διάλυση του κοινοβουλίου, ο Μακρόν εμφανίζεται πιο διστακτικός από ποτέ. Πολύ απλά «δεν το θέλει», είπε ένα στέλεχος προσκείμενο στο προεδρικό στρατόπεδο.
Ίσως να μην υπάρχει άλλη επιλογή. «Εάν μια νέα κυβέρνηση καταψηφιστεί πριν από την έγκριση του προϋπολογισμού, η αστάθεια θα δημιουργούσε τις συνθήκες για τη διάλυση» της Εθνοσυνέλευσης, εκτίμησε ένα μέλος της κυβέρνησης.
Κάποιοι δεν βλέπουν παρά μόνο μία λύση, την παραίτηση του αρχηγού του κράτους που κυβερνά τη Γαλλία από το 2017 και επανεξελέγη το 2022. Ή την καθαίρεσή του, όπως ζητά επίμονα ο Ζαν-Λικ Μελανσόν, ο ηγέτης της ριζοσπαστικής αριστεράς. «Το χάος, είναι ο Μακρόν», είπε σήμερα στον ραδιοφωνικό σταθμό France Inter.
Όμως ο πρόεδρος επαναλαμβάνει διαρκώς ότι θα ολοκληρώσει τη θητεία του, το 2027, ό,τι και αν συμβεί στο μεταξύ.
Εκλογές και παραίτηση του Μακρόν ζητούν επτά στους δέκα πολίτες
Την πολιτική αστάθεια επιβεβαιώνει και η πρώτη δημοσκόπηση του BFMTV. Συγκεκριμένα, το 67% των Γάλλων δηλώνουν ότι δεν επιθυμούν να συνεχιστεί η σημερινή κυβέρνηση.
Το 55% πιστεύει ότι, ακόμη κι αν καταρρεύσει, «τα πράγματα δεν θα γίνουν χειρότερα από όσο είναι».
Το 69% ζητά πρόωρες εκλογές, ενώ το ίδιο υψηλό ποσοστό (67%) φτάνει στο σημείο να ζητά ακόμη και την παραίτηση του προέδρου Μακρόν.
Η εικόνα που διαμορφώνεται δείχνει μια κοινωνία βαθιά διχασμένη και μια πολιτική ηγεσία σε οριακό σημείο, καθώς η Γαλλία παραμένει σε τροχιά παρατεταμένης αβεβαιότητας.