Σε εξέλιξη βρίσκονται οι συνομιλίες Αμερικανών και Ρώσων αξιωματούχων στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας. Στόχος και των δύο πλευρών είναι η κατάπαυση πυρός στην Ουκρανία. Πέραν τούτου, Μόσχα και Ουάσιγκτον φαίνεται να θέλουν να πετύχουν μια ξεχωριστή συμφωνία για τη θαλάσσια εκεχειρία στη Μαύρη Θάλασσα.
Σύμφωνα με το Reuters, ο Λευκός Οίκος επιθυμεί την σύναψη μίας τέτοιας συμφωνίας για να εξασφαλίσει την συνέχιση του ελεύθερου εμπορίου, αν και η περιοχή δεν έχει αποτελέσει τόπο έντονων στρατιωτικών επιχειρήσεων τους τελευταίους μήνες.
Ποια τα ανταλλάγματα για την αναβίωση
Η Ρωσία θέλει να αναβιώσει τη συμφωνία για τα σιτηρά, που έγινε το 2022 με μεσολάβηση του ΟΗΕ και της Τουρκίας, και επέτρεπε στην Ουκρανία να εξάγει τα σιτηρά της δια θαλάσσης.
Σε αντάλλαγμα, η Μόσχα θα μπορέσει να εξάγει αγροτικά προϊόντα και λιπάσματα μέσω της Μαύρης Θάλασσας, αποφεύγοντας τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί από τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Από την άλλη, η αμερικανική πλευρά θέλει να διευρύνει την κατάπαυση του πυρός, ωστόσο ακόμη και μια συμφωνία με επίκεντρο τη Μαύρη Θάλασσα, θα ήταν καλή αρχή αν και πολύ μακριά από τον τερματισμό της χειρότερης σύγκρουσης της Ευρώπης.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλάντιμιρ Πούτιν
Alexei Nikolsky, Sputnik, Kremlin Pool Photo via AP
Ποια άλλα θέματα βρίσκονται στη ατζέντα
Σύμφωνα με το Reuters, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Μάικ Γουόλτς, δήλωσε στο CBS την Κυριακή ότι οι αντιπροσωπείες των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της Ουκρανίας συγκεντρώθηκαν στις ίδιες εγκαταστάσεις στο Ριάντ.
Πέραν από την κατάπαυση του πυρός στη Μαύρη Θάλασσα, οι ομάδες θα συζητήσουν για μία «γραμμή ελέγχου» μεταξύ των δύο χωρών, την οποία περιέγραψε ως «μέτρα επαλήθευσης, διατήρησης της ειρήνης».
Ωστόσο, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, Μάικ Γουόλτς, μίλησε για «εναέρια κατάπαυση του πυρός» στο CBS αναφερόμενος στα συνεχή αεροπορικά πλήγματα της Ρωσίας σε «εγκαταστάσεις ενεργειακής υποδομής».
Θα συζητηθούν δε τα «μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης», συμπεριλαμβανομένης της επιστροφής των ουκρανικών παιδιών που έχουν απαχθεί από τη Ρωσία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες μιλούν και για «θαλάσσια εκεχειρία» ενώ οι υπό εξέλιξη συνομιλίες περιγράφονται ως τεχνικές συνομιλίες για την εφαρμογή των πολιτικών συμφωνιών της περασμένης εβδομάδας.
Τι προέβλεπε η συμφωνία για τη Μαύρη Θάλασσα
Η Τουρκία και τα Ηνωμένα Έθνη συνέβαλαν στη διαμεσολάβηση για τη λεγόμενη Πρωτοβουλία για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας, μια συμφωνία που συνήφθη τον Ιούλιο του 2022 και επέτρεψε την ασφαλή εξαγωγή σχεδόν 33 εκατομμυρίων μετρικών τόνων ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας παρά τον πόλεμο.
Η Ρωσία αποσύρθηκε από τη συμφωνία το 2023, διαμαρτυρόμενη ότι οι δικές της εξαγωγές τροφίμων και λιπασμάτων αντιμετώπιζαν σοβαρά εμπόδια, αν και η Μόσχα δεν αντιμετωπίζει προβλήματα στην προώθηση των σιτηρών της στην αγορά μέσω της Μαύρης Θάλασσας.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι
AP Photo/Efrem Lukatsky
Ποιοι συμμετέχουν στις συνομιλίες στο Ριάντ
Αν και μέχρι στιγμής δεν έχει ανακοινωθεί πλήρης κατάλογος των ατόμων που συμμετέχουν στις συνομιλίες, το BBC αναφέρει ότι οι διαπραγματευτές είναι οι ακόλουθοι:
Για τις ΗΠΑ:
- Andrew Peek: Ανώτερος αξιωματούχος στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου
- Μάικλ Άντον: Ανώτερος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που ηγείται της αντιπροσωπείας
Για τη Ρωσία:
- Γκριγκόρι Καρασίν: Επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας, είναι διπλωμάτης καριέρας και πρόεδρος της επιτροπής διεθνών υποθέσεων στην άνω βουλή
- Σεργκέι Μπεσέντ: Σύμβουλος του επικεφαλής της ρωσικής υπηρεσίας ασφαλείας FSB
Για την Ουκρανία:
- Rustem Umerov: Υπουργός Άμυνας
- Pavlo Palisa: Προεδρικός στρατιωτικός σύμβουλος
- Andriy Yermak: Επικεφαλής του γραφείου του Ζελένσκι
- Andrii Sybiha : Υπουργός Εξωτερικών
