Συγκεκριμένα, οι τρεις ηγέτες, που είχαν ήδη συνομιλίες την Τρίτη στο Βερολίνο, συναντήθηκαν γύρω στις 13.15 ώρα Ελλάδας, πριν από μία διευρυμένη συνάντηση μαζί με άλλους Ευρωπαίους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων που βρίσκονται στο Γιοχάνεσμπουργκ.
Υπό συζήτηση το σχέδιο του Τραμπ για την Ουκρανία
Άλλωστε, όπως είπαν πηγές με γνώση του θέματος στο Reuters, οι χώρες της Ε3, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και Αντόνιο Κόστα, η Ιαπωνία και ο Καναδάς θα συζητήσουν το προτεινόμενο ειρηνευτικό σχέδιο της Ουάσιγκτον για την Ουκρανία σήμερα το απόγευμα στο περιθώριο της Συνόδου της G20.
Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός του Καναδά Μαρκ Κάρνεϊ και ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν συζήτησαν το θέμα της Ουκρανίας στο περιθώριο της συνόδου της G20 στη Νότια Αφρική, ανακοίνωσε σήμερα η καναδική κυβέρνηση.
Οι δύο ηγέτες επιβεβαίωσαν τη στήριξή τους και υπογράμμισαν πως οποιαδήποτε διευθέτηση του πολέμου στην Ουκρανία πρέπει να εμπλέκει το Κίεβο, να σέβεται τα βασικά συμφέροντα της Ουκρανίας και να παράσχει εγγυήσεις ασφαλείας, τόνισε η καναδική κυβέρνηση σε μια ανακοίνωση που εξέδωσε.
Ο Κάρνεϊ δεσμεύτηκε να εργαστεί με συμμάχους για την επίτευξη μιας «δίκαιης και διαρκούς ειρήνης» στην Ουκρανία, τονίζεται.
Ένα σχέδιο που αλλάζει τα δεδομένα
Σύμφωνα με το BBC, το αμερικανικό πλάνο, που έχει διαρρεύσει σχεδόν ολόκληρο, περιλαμβάνει απαιτήσεις τις οποίες το Κίεβο είχε απορρίψει κατηγορηματικά στο παρελθόν: παραχώρηση εδαφών στα ανατολικά, περιορισμό των ενόπλων δυνάμεων και δέσμευση ότι δεν θα ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ.
Παράλληλα, προβλέπει «επανένταξη» της Ρωσίας στη διεθνή οικονομία, μέσω άρσης κυρώσεων και πιθανής επιστροφής της στην ομάδα των G7.
Για την Ευρώπη, το σκηνικό αυτό φέρει πολιτικό ρίσκο. Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας χαρακτήρισε την προοπτική υιοθέτησης του σχεδίου «πολύ επικίνδυνη στιγμή», υπενθυμίζοντας το αυτονόητο: η Ρωσία δεν έχει κανένα νομικό δικαίωμα σε παραχωρήσεις από τη χώρα που εισέβαλε.

Σύνοδος G20 στη Νότια Αφρική
(AP Photo/Themba Hadebe)
«Ή χάνουμε την αξιοπρέπεια μας ή χάνουμε καθοριστικό σύμμαχο»
Ο Ζελένσκι, που βρίσκεται αντιμέτωπος όχι μόνο με τις ρωσικές επιθέσεις αλλά και με την πίεση των συμμάχων, μιλά πλέον δημόσια για ενδεχόμενη «πολύ δύσκολη επιλογή: ή χάνουμε την αξιοπρέπειά μας ή ρισκάρουμε να χάσουμε έναν καθοριστικό σύμμαχο».
Παρά τις διαφωνίες, η ρητορική του παραμένει συγκρατημένη – μια αναγκαία ισορροπία αφού η Ουκρανία εξαρτάται πλήρως από τα αμερικανικά όπλα και τις μυστικές πληροφορίες της Ουάσινγκτον.
Το στοίχημα Λονδίνου και Βρυξελλών
Μετά την αποκάλυψη του σχεδίου και το τελεσίγραφο του προέδρου των ΗΠΑ, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Κιρ Στάρμερ, τον Εμανουέλ Μακρόν και τον Φρίντριχ Μερτς.
Οι ηγέτες τόνισαν ότι «οι ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας πρέπει να μπορούν να υπερασπιστούν την κυριαρχία της χώρας τους», ενώ επέμειναν στην ανάγκη προστασίας των «ζωτικών ευρωπαϊκών και ουκρανικών συμφερόντων μακροπρόθεσμα».
Στόχος των Ευρωπαίων ηγετών, κατά την διάρκεια της συνεδρίασης του G20 είναι να «ενισχύσουν» το αμερικανικό σχέδιο, ώστε να αντανακλά περισσότερο τις ουκρανικές κόκκινες γραμμές, χωρίς όμως να έρθουν σε μετωπική σύγκρουση με τον Ντόναλντ Τραμπ.

O αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ
AP Photo/Evan Vucci
Ποια είναι τα βασικά σημεία του σχεδίου των ΗΠΑ
Ακολουθεί η πρόταση του Τραμπ, όπως τη δημοσιεύει το AP:
- Η ανεξαρτησία της Ουκρανίας θα επιβεβαιωθεί.
- Θα συναφθεί συνολική συμφωνία μη επίθεσης μεταξύ Ρωσίας, Ουκρανίας και Ευρώπης. Ολες οι ασάφειες των τελευταίων 30 ετών θα θεωρηθούν διευθετημένες.
- Αναμένεται ότι η Ρωσία δεν θα εισβάλει σε γειτονικές χώρες και το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί περαιτέρω.
- Θα διεξαχθεί διάλογος μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ, με τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Πολιτειών, για την επίλυση όλων των ζητημάτων ασφαλείας και τη δημιουργία συνθηκών αποκλιμάκωσης, προκειμένου να διασφαλιστεί η παγκόσμια ασφάλεια και να αυξηθούν οι ευκαιρίες για συνεργασία και μελλοντική οικονομική ανάπτυξη.
- Η Ουκρανία θα λάβει αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας.
- Το μέγεθος των Ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων θα περιοριστεί σε 600.000 άτομα.
- Η Ουκρανία συμφωνεί να κατοχυρώσει στο σύνταγμά της ότι δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και το ΝΑΤΟ συμφωνεί να συμπεριλάβει στο καταστατικό του διάταξη ότι η Ουκρανία δεν θα γίνει δεκτή στο μέλλον.
- Το ΝΑΤΟ συμφωνεί να μην αναπτύξει στρατεύματα στην Ουκρανία.
- Ευρωπαϊκά μαχητικά αεροσκάφη θα σταθμεύσουν στην Πολωνία.
- Η εγγύηση των ΗΠΑ:
— Οι ΗΠΑ θα λάβουν αποζημίωση για την εγγύηση·
— Εάν η Ουκρανία εισβάλει στη Ρωσία, θα χάσει την εγγύηση·
— Εάν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία, εκτός από μια αποφασιστική συντονισμένη στρατιωτική απάντηση, θα επαναφερθούν όλες οι παγκόσμιες κυρώσεις, η αναγνώριση της νέας περιοχής και όλα τα άλλα οφέλη αυτής της συμφωνίας θα ανακληθούν·
— Εάν η Ουκρανία εκτοξεύσει πύραυλο στη Μόσχα ή την Αγία Πετρούπολη χωρίς αιτία, η εγγύηση ασφαλείας θα θεωρηθεί άκυρη.
- Η Ουκρανία είναι επιλέξιμη για ένταξη στην Ε.Ε. και θα λάβει βραχυπρόθεσμη προτιμησιακή πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά όσο εξετάζεται το ζήτημα αυτό.
- Ενα ισχυρό παγκόσμιο πακέτο μέτρων για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, θα περιλαμβάνει, ενδεικτικά:
— Τη δημιουργία ενός Ταμείου Ανάπτυξης της Ουκρανίας για επενδύσεις σε ταχέως αναπτυσσόμενες βιομηχανίες, συμπεριλαμβανομένης της τεχνολογίας, των κέντρων δεδομένων και της τεχνητής νοημοσύνης.
— Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεργαστούν με την Ουκρανία για την από κοινού ανοικοδόμηση, ανάπτυξη, εκσυγχρονισμό και λειτουργία της υποδομής φυσικού αερίου της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων των αγωγών και των εγκαταστάσεων αποθήκευσης.
— Κοινές προσπάθειες για την αποκατάσταση των πληγεισών από τον πόλεμο περιοχών για την αποκατάσταση, την ανοικοδόμηση και τον εκσυγχρονισμό πόλεων και κατοικημένων περιοχών.
— Ανάπτυξη υποδομών.
— Εξόρυξη ορυκτών και φυσικών πόρων.
— Η Παγκόσμια Τράπεζα θα αναπτύξει ειδικό πακέτο χρηματοδότησης για την επιτάχυνση αυτών των προσπαθειών.
- Η Ρωσία θα επανενταχθεί στην παγκόσμια οικονομία:
— Η άρση των κυρώσεων θα συζητηθεί και θα συμφωνηθεί σταδιακά και κατά περίπτωση.
— Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνάψουν μακροπρόθεσμη συμφωνία οικονομικής συνεργασίας για αμοιβαία ανάπτυξη στους τομείς της ενέργειας, των φυσικών πόρων, των υποδομών, της τεχνητής νοημοσύνης, των κέντρων δεδομένων, των έργων εξόρυξης σπάνιων γαιών στην Αρκτική και άλλων αμοιβαία επωφελών εταιρικών ευκαιριών.
— Η Ρωσία θα κληθεί να ενταχθεί στην G8.
- Τα δεσμευμένα κεφάλαια θα χρησιμοποιηθούν ως εξής:
— 100 δισ. δολάρια σε δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα επενδυθούν σε προσπάθειες υπό την ηγεσία των ΗΠΑ για την ανοικοδόμηση και τις επενδύσεις στην Ουκρανία.
— Οι ΗΠΑ θα λάβουν το 50% των κερδών από αυτήν την επιχείρηση. Η Ευρώπη θα προσθέσει 100 δισ. δολάρια για να αυξήσει το ποσό των επενδύσεων που διατίθενται για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Τα δεσμευμένα ευρωπαϊκά κεφάλαια θα «ξεπαγώσουν». Το υπόλοιπο των δεσμευμένων ρωσικών κεφαλαίων θα επενδυθεί σε ξεχωριστό επενδυτικό όχημα ΗΠΑ-Ρωσίας που θα υλοποιεί κοινά έργα σε συγκεκριμένους τομείς. Αυτό το ταμείο θα στοχεύει στην ενίσχυση των σχέσεων και στην αύξηση των κοινών συμφερόντων, ώστε να δημιουργηθεί ένα ισχυρό κίνητρο για τη μη επιστροφή στη σύγκρουση.
- Θα συσταθεί κοινή αμερικανο-ρωσική ομάδα εργασίας για θέματα ασφάλειας, για την προώθηση και τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με όλες τις διατάξεις της παρούσας συμφωνίας.
- Η Ρωσία θα κατοχυρώσει νομικά την πολιτική της μη επίθεσης έναντι της Ευρώπης και της Ουκρανίας.
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία θα συμφωνήσουν να παρατείνουν την ισχύ των συνθηκών για τη μη διάδοση και τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων, συμπεριλαμβανομένης της Συνθήκης START I.
- Η Ουκρανία συμφωνεί να είναι μη πυρηνικό κράτος σύμφωνα με τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Οπλων.
- Ο Πυρηνικός Σταθμός Ζαπορίζια θα τεθεί σε λειτουργία υπό την επίβλεψη του ΔΟΑΕ και η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια θα κατανέμεται ισότιμα μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας — 50/50.
- Και οι δύο χώρες αναλαμβάνουν την υποχρέωση να εφαρμόσουν εκπαιδευτικά προγράμματα στα σχολεία και την κοινωνία με στόχο την προώθηση της κατανόησης και της ανοχής διαφορετικών πολιτισμών και την εξάλειψη του ρατσισμού και των προκαταλήψεων:
— Η Ουκρανία θα υιοθετήσει τους κανόνες της Ε.Ε. για τη θρησκευτική ανοχή και την προστασία των γλωσσικών μειονοτήτων.
— Και οι δύο χώρες θα συμφωνήσουν να καταργήσουν όλα τα μεροληπτικά μέτρα και να εγγυηθούν τα δικαιώματα των ουκρανικών και ρωσικών μέσων ενημέρωσης και της εκπαίδευσης.
— Ολη η ναζιστική ιδεολογία και οι δραστηριότητες πρέπει να απορριφθούν και να απαγορευτούν.
- Εδάφη:
— Η Κριμαία, το Λουχάνσκ και το Ντονέτσκ θα αναγνωριστούν ως de facto ρωσικά, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών.
— Το εδαφικό καθεστώς σε Χερσώνα και η Ζαπορίζια θα «παγώσει» κατά μήκος της γραμμής επαφής, πράγμα που σημαίνει de facto αναγνώριση κατά μήκος της γραμμής επαφής.
— Η Ρωσία θα παραιτηθεί από άλλα εδάφη εκτός των πέντε περιοχών.
— Οι ουκρανικές δυνάμεις θα αποσυρθούν από το τμήμα της περιφέρειας Ντονέτσκ που ελέγχουν επί του παρόντος και αυτή η ζώνη αποχώρησης θα θεωρείται ουδέτερη αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη ασφαλείας, διεθνώς αναγνωρισμένη ως έδαφος που ανήκει στη Ρωσική Ομοσπονδία. Οι ρωσικές δυνάμεις δεν θα εισέλθουν σε αυτήν την αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη.
- Αφού συμφωνήσουν σε μελλοντικές εδαφικές ρυθμίσεις, τόσο η Ρωσική Ομοσπονδία όσο και η Ουκρανία δεσμεύονται να μην αλλάξουν αυτές τις ρυθμίσεις με τη βία. Οποιεσδήποτε εγγυήσεις ασφαλείας δεν θα ισχύουν σε περίπτωση παραβίασης αυτής της δέσμευσης.
- Η Ρωσία δεν θα εμποδίσει την Ουκρανία να χρησιμοποιήσει τον ποταμό Δνείπερο για εμπορικές δραστηριότητες και θα επιτευχθούν συμφωνίες για την ελεύθερη μεταφορά σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας.
- Θα συσταθεί ανθρωπιστική επιτροπή για την επίλυση των εκκρεμών ζητημάτων:
— Ολοι οι εναπομείναντες κρατούμενοι και οι σοροί θα ανταλλάσσονται με βάση την αρχή «όλοι για όλους».
— Ολοι οι άμαχοι κρατούμενοι και όμηροι θα επιστρέφονται, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών.
— Θα εφαρμοστεί πρόγραμμα επανένωσης οικογενειών.
— Θα ληφθούν μέτρα για την ανακούφιση των δεινών των θυμάτων της σύγκρουσης.
- Η Ουκρανία θα διεξαγάγει εκλογές σε 100 ημέρες.
- Ολα τα εμπλεκόμενα μέρη σε αυτή τη σύγκρουση θα λάβουν πλήρη αμνηστία για τις πράξεις τους κατά τη διάρκεια του πολέμου και θα συμφωνήσουν να μην υποβάλουν καμία αξίωση ούτε να εξετάσουν καταγγελία στο μέλλον.
- Η παρούσα συμφωνία θα είναι νομικά δεσμευτική. Την εφαρμογή της θα παρακολουθεί και θα εγγυάται το Συμβούλιο Ειρήνης, με επικεφαλής τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τζ. Τραμπ. Θα επιβάλλονται κυρώσεις για παραβιάσεις.
- Μόλις όλα τα μέρη συμφωνήσουν με αυτό το μνημόνιο, η κατάπαυση του πυρός θα τεθεί σε ισχύ από τη στιγμή που και οι δύο πλευρές υποχωρήσουν στα συμφωνηθέντα σημεία για να ξεκινήσουν την εφαρμογή της συμφωνίας.

