Στη διαχείριση της επόμενης μέρας της υπόθεσης του ΟΠΕΚΕΠΕ επικεντρώνεται πλέον το Μέγαρο Μαξίμου, με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ανακοινώνει χθες στο υπουργικό συμβούλιο πως συστήνεται «ειδική ομάδα ελέγχου με οικονομική αστυνομία και ΑΑΔΕ», ώστε να ερευνηθεί η διασπάθιση του δημοσίου χρήματος και όσοι πήραν παράνομα επιδοτήσεις να τις επιστρέψουν. Αυτό είναι, όμως, το ένα σκέλος, που αφορά την πολιτική διαχείριση, η οποία ξεκίνησε με τις παραιτήσεις των τεσσάρων στελεχών της κυβέρνησης.
Το έτερο σκέλος, που αυτή τη στιγμή για την κυβέρνηση είναι και το πιο μείζον και πιεστικό, είναι το ποινικό, καθώς είναι πολύ κρίσιμο το πώς θα χειριστεί τα επόμενα βήματα, αφού αυτή τη στιγμή διαμορφώνεται ένα παζλ που η σύνθεσή του μόνο εύκολη δεν είναι.
Από τη μια ο Μάκης Βορίδης είναι σαφές πως δεν προτίθεται να γίνει Ιφιγένεια της υπόθεσης για ένα «συμφωνώ», όπως λέει, αναφερόμενος στη λέξη αυτή που έγραψε για να προχωρήσουν οι πληρωμές του ΟΠΕΚΕΠΕ. Ο τέως υπουργός αυτό που τονίζει μετ’ επιτάσεως σε συνομιλητές του είναι πως έπραξε αυτό που έπρατταν και όλοι οι προκάτοχοί του και δεν υφίσταται ποινικό θέμα στην περίπτωσή του, καλώντας το Μαξίμου και την κοινοβουλευτική ομάδα να πάρουν θέση για το αν θεωρούν ότι υφίσταται ποινικό αδίκημα.
Στάση αναμονής
Την ίδια ώρα η κυβέρνηση κρατάει στάση αναμονής και… απόστασης από το λεγόμενο «μοντέλο Τριαντόπουλου» –δηλαδή την παραπομπή Βορίδη σε Προανακριτική ανεξαρτήτως στοιχείων–, όπως φάνηκε από τις τοποθετήσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Παύλου Μαρινάκη, καθώς ο τέως υπουργός Μετανάστευσης προέβη σε μια κίνηση που είχαν κάνει οι προκάτοχοί του. Ο κ. Μαρινάκης τόνισε πως «οι παραιτήσεις που ζήτησε ο πρωθυπουργός δεν δείχνουν ποινικές ευθύνες, ούτε σημαίνει ότι οι βουλευτές αυτοί οι οποίοι παραιτήθηκαν από υπουργοί πρέπει να πεταχτούν στην πυρά».
Σε άλλη τοποθέτησή του τόνισε πως «για να αποφασίσεις ποια διαδικασία θα ακολουθηθεί για ένα πρόσωπο πρέπει η Δικαιοσύνη να σου φέρνει ποινικά στοιχεία». Και οι ίδιες πηγές σημειώνουν πως αυτά τα στοιχεία, τουλάχιστον προσώρας, δεν υπάρχουν. Αυτό, ωστόσο, που μεταδίδεται από κυβερνητικές πηγές είναι ότι κάθε περίπτωση θα εξεταστεί ξεχωριστά. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι είναι άλλη η περίπτωση του Μάκη Βορίδη και άλλη του Λευτέρη Αυγενάκη.
Το ερώτημα είναι σαφές: θα μπορούσε η κυβέρνηση να δεχτεί Προανακριτική για τον κ. Αυγενάκη και όχι για τον κ. Βορίδη; Ενδεχομένως η απάντηση να είναι καταφατική, καθώς στον Κρητικό πολιτικό χρεώνεται η αποδέσμευση των 2.500 ΑΦΜ που είχαν δεσμευθεί από τον προκάτοχό του κ. Γεωργαντά.
Αυτοκριτική από τον Κυριάκο Μητσοτάκη και σύσταση ειδικής ομάδας ελέγχου από οικονομική αστυνομία και ΑΑΔΕ, με στόχο την επιστροφή των παράνομων επιδοτήσεων.
Αυτή τη στιγμή απάντηση δεν υπάρχει, αλλά όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά, καθώς «όλα θα εξαρτηθούν από τη μελέτη της δικογραφίας», όπως τονίζει αρμόδια πηγή. Την ίδια ώρα, στο Μέγαρο Μαξίμου υπάρχει στάση αναμονής για έναν ακόμη σημαντικό λόγο: κανείς δεν ξέρει με βεβαιότητα τι θα περιλαμβάνει το επόμενο κομμάτι της δικογραφίας που αναμένεται από την Ευρωπαία εισαγγελέα για την υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Επιστροφή χρημάτων
Οπως προελέχθη, στο χθεσινό υπουργικό συμβούλιο η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ ήταν αυτή που μονοπώλησε την τοποθέτηση του πρωθυπουργού, ο οποίος έδωσε έμφαση στην επιστροφή των «κλοπιμαίων». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ανακοινώνοντας την «ειδική ομάδα ελέγχου με οικονομική αστυνομία και ΑΑΔΕ», σημείωσε πως στόχος είναι να διερευνηθούν όλες οι περιπτώσεις παράνομης καταβολής ενισχύσεων, ξεκαθαρίζοντας ότι θα καταλογιστούν τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά στους αποδέκτες τους.
Ουσιαστικά η κυβέρνηση θέλει με τάχιστα βήματα να σύρει το κάρο εμπρός και να επιδείξει αντανακλαστικά, μετά τις παραιτήσεις των κυβερνητικών στελεχών, στο θέμα του ΟΠΕΚΕΠΕ. Επιπλέον, ο πρωθυπουργός στην τοποθέτησή του είχε έντονη διάθεση αυτοκριτικής, λέγοντας πως «αναλαμβάνω το βάρος της ευθύνης στο όνομα όλων όσοι κυβέρνησαν και δεν άλλαξαν ένα κράτος που έπρεπε να αλλάξει» και πρόσθεσε ότι οι πελατειακές σχέσεις καταργούνται και η επαφή πολίτη και πολιτικού ξαναχτίζεται πάνω στο gov.gr.
Στην ίδια λογική τόνισε πως η κυβέρνηση προσπάθησε να αντιμετωπίσει τις παθογένειες του ΟΠΕΚΕΠΕ, αλλά «η αλήθεια είναι ότι μέχρι σήμερα δεν έχουμε μπορέσει να τον ανατάξουμε», θυμίζοντας ωστόσο πως εδώ και μέρες έχει λάβει πρωτοβουλίες θέτοντας τον Οργανισμό υπό την πλήρη ευθύνη της ΑΑΔΕ. Σε άλλο σημείο ο πρωθυπουργός ήταν κάθετος για την επιστροφή των κλοπιμαίων, λέγοντας πως «τα κονδύλια τα οποία χάθηκαν, τα οποία ενθυλακώθηκαν από τον κάθε απατεώνα πρέπει να επιστραφούν», σημειώνοντας πως θα προχωρήσει στις απαραίτητες αλλαγές, ακόμη «κι αν έχουν κόστος».
Στοπ στα σενάρια νέων παραιτήσεων και το παρασκήνιο
Η φήμη πως επίκεινται άμεσα και άλλες παραιτήσεις κυβερνητικών στελεχών λόγω ΟΠΕΚΕΠΕ, με τα ονόματα του υπουργού Γιάννη Κεφαλογιάννη και του υφυπουργού Χρήστου Κέλλα να πρωταγωνιστούν σε αυτές, αποδεικνύεται καπνός χωρίς φωτιά. Η κυβέρνηση διά του εκπροσώπου της Παύλου Μαρινάκη διέψευσε κατηγορηματικά τις συγκεκριμένες φήμες λέγοντας πως «δεν θα υπάρξουν άλλες παραιτήσεις, όπως διακινείται».
Στην κυβέρνηση, έχοντας πλέον αποκτήσει καλή γνώση της δικογραφίας, εμφανίζονται βέβαιοι πως δεν υπάρχει άλλο στοιχείο στη συγκεκριμένη δικογραφία που μπορεί να οδηγήσει σε νέες παραιτήσεις κυβερνητικών στελεχών. Στο Μαξίμου, πάντως, κινούνται βήμα βήμα, καθώς είναι γεγονός πως η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ τους αιφνιδίασε. Η έντονη φήμη πως επίκειται και άλλη δικογραφία που θα περιλαμβάνει και νέες συνομιλίες βουλευτών, δημιουργεί αναπόφευκτα μια στάση αναμονής και για την κυβέρνηση σχετικά με τα στοιχεία που μπορεί να βγάλει ακόμη αυτή η υπόθεση.
Στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν πως σε αυτή τη φάση έκαναν όσα έπρεπε να πράξουν με τις παραιτήσεις και τις χθεσινές ανακοινώσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και πλέον κοιτάνε «με προσοχή τη διαχείριση».
Χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επισήμανε, σε μια πρώτη απόπειρα να μεταφερθεί η συζήτηση στο πολιτικό πεδίο, πως «δεν είμαστε όλοι ίδιοι», λέγοντας ότι τα άλλα κόμματα δεν επέβαλαν κυρώσεις στους βουλευτές τους που καταγράφηκαν στις συνομιλίες.
Γιατί ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέσπευσε τον «μίνι ανασχηματισμό» και τα κριτήρια των επιλογών του για το κυβερνητικό σχήμα.
Η βούληση του πρωθυπουργού να πάει παρακάτω και να δείξει γρήγορα αντανακλαστικά φάνηκε και από την απόφασή του να προχωρήσει τόσο άμεσα στις αντικαταστάσεις των κυβερνητικών στελεχών που παραιτήθηκαν, καθώς από την Παρασκευή που γύρισε από τις Βρυξέλλες έδειξε πως δεν θέλει να αφήσει το θέμα να σέρνεται. Η αρχική κυβερνητική ενημέρωση την περασμένη Παρασκευή έλεγε πως οι θέσεις αναμένεται να καλυφθούν «από την επόμενη εβδομάδα».
Τελικά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης «πάτησε το κουμπί» το Σάββατο επιλέγοντας τους αντικαταστάτες των τεσσάρων παραιτηθέντων. Από τη στιγμή που ο Μάκης Βορίδης παραιτήθηκε, ο Θάνος Πλεύρης θεωρείτο για πολλούς λόγους φαβορί, κάτι που σημαίνει πως η ανακοίνωσή του δεν είχε λόγους να καθυστερήσει. Ο κ. Πλεύρης προερχόμενος από την ίδια πολύ δεξιά πολιτική μήτρα, όπως ο κ. Βορίδης, θεωρήθηκε πως αποτελεί μια «λογική επιλογή», καθώς ο πρωθυπουργός δεν ήθελε να αλλοιώσει το μήνυμα που έστειλε με την επιλογή του κ. Βορίδη για μια σκληρή μεταναστευτική πολιτική.
Από εκεί και πέρα, η επιλογή του κ. Χρήστου Δερμεντζόπουλου ως υφυπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης έχει τη σημειολογία πως είναι από τον ακριτικό Εβρο, ενώ του κ. Ανδριανού (υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων) από την Αργολίδα έχει επίσης συγκεκριμένα χαρακτηριστικά: αποτελεί ένα στέλεχος γέννημα-θρέμμα της Ν.Δ., ενώ προέρχεται από έναν νομό που έως τώρα δεν είχε καμία εκπροσώπηση στις κυβερνήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη. Τέλος, ο Χάρης Θεοχάρης (υφυπουργός Εξωτερικών) είναι ένα στέλεχος που έχει δοκιμαστεί ξανά στην κυβέρνηση και είναι πάντα μέσα στις επιλογές του πρωθυπουργού.
Αντιπολίτευση: Προανακριτική και εκλογές
Του Γιώργου Μπουρδάρα
Προανακριτική επιτροπή για τον ΟΠΕΚΕΠΕ και στο βάθος προσφυγή στις κάλπες «δείχνει» η αντιπολίτευση, στρέφοντας σφοδρότατα τα πυρά της τόσο συνολικά στο κυβερνών κόμμα όσο και προσωπικά στον πρωθυπουργό.
«Χρειάζεται πολιτική αλλαγή με προσφυγή στις κάλπες, αλλά σε χρόνο που δεν θα οδηγεί σε παραγραφή εγκλημάτων, όπως η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ. Πρώτα να κλείσουν οι θεσμικές διαδικασίες στη Βουλή και μετά εκλογές», δήλωσε (Mega) μεταξύ άλλων ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Νίκος Ανδρουλάκης: «Για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ έχει προσωπική ευθύνη ο πρωθυπουργός. Ο κ. Μητσοτάκης καλείται να επιλέξει: είναι υπεύθυνος, ανεύθυνος ή μειωμένης ευθύνης πρωθυπουργός; Για τη συγκεκριμένη υπόθεση η νομοθετική στρέβλωση άρχισε επί ΣΥΡΙΖΑ, αλλά η Ν.Δ. το απογείωσε. Πρόκειται για ένα κύκλωμα οικογενειοκρατικό της Ν.Δ., που έχει αφετηρία από την εποχή του πατέρα Μητσοτάκη. Είναι ένα σκάνδαλο με πολιτική κάλυψη και κεντρική καθοδήγηση», ανέφερε. Και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πρόσθεσε: «Ακουγα να λέει ο πρωθυπουργός “δυστυχώς αποτύχαμε”. Δεν υπάρχει “δυστυχώς αποτύχαμε”. Υπάρχει “δυστυχώς, μας πιάσανε”».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος επισήμανε: «Η προκαταρκτική επιτροπή για τη διερεύνηση ποινικών ευθυνών για το σκάνδαλο διαφθοράς στον ΟΠΕΚΕΠΕ είναι αναγκαία. Δεν αρκούν οι παραιτήσεις λίγων υπουργών. Απαιτείται παραίτηση της κυβέρνησης, εκλογές και μια προοδευτική κυβέρνηση να αποδώσει δικαιοσύνη και να αναγεννήσει την πατρίδα μας».
Σε ανακοίνωσή του το Κομμουνιστικό Κόμμα «επιμένει στην ανάγκη για τη διερεύνηση ποινικών ευθυνών τόσο των υπουργών όσο και άλλων υπεύθυνων και να εξασφαλιστεί ότι θα επιστραφούν όσες επιδοτήσεις έχουν εισπραχθεί παράνομα. Επίσης, να εξασφαλιστεί ότι τα όποια πρόστιμα επιβληθούν δεν θα φορτωθούν στον λαό, όπως σχεδιάζει να κάνει η κυβέρνηση, αλλά θα βαρύνουν αποκλειστικά όσους παρανόμησαν και όσους τους το επέτρεψαν».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ελλ. Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος ανέφερε: «Προειδοποιούμε: όχι εκλογές για να παραγραφούν τα αδικήματα. Πρώτα Προανακριτική ή Εξεταστική και μετά εκλογές, για να μην υπάρχει καμία παραγραφή. Ο πρωθυπουργός και άκουγε και ήξερε και έκρυβε το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, γιατί έπρεπε όλη η Κρήτη να γίνει μπλε».
Ο επικεφαλής της Νέας Αριστεράς, Αλέξης Χαρίτσης, υπογράμμισε: «Είναι μια κυβέρνηση, η κυβέρνηση της Δεξιάς, που είναι πλέον επικίνδυνη για τη χώρα. Και είναι μια κυβέρνηση η οποία πρέπει να φύγει άμεσα». Με τη σειρά της η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου είπε ότι η κυβέρνηση είναι «βουτηγμένη στη βρωμιά και τη διαφθορά. Εγώ είμαι εδώ, η Πλεύση Ελευθερίας είναι εδώ, και αυτή τη βρωμιά, αυτή τη διαφθορά θα την καθαρίσουμε. Θα πάμε μέχρι τέλους. Θα φέρουμε τη δημοκρατία και την ελευθερία».
