Από τις «φάμπρικες της Γερμανίας και του Βελγίου τις στοές», η σημερινή παγκόσμια μετανάστευση έχει μετακινηθεί στα φιόρδ της Ισλανδίας και στου Αμπού Ντάμπι τις κατασκευαστικές.
Αυτό υποστηρίζει ο νέος «Δείκτης Μετανάστευσης», που συνέθεσε η πολυεθνική εταιρεία υπηρεσιών αποστολής εμβασμάτων Remitly.
Ο δείκτης της Remitly βαθμολογεί 82 χώρες ανάλογα με το πόσο ελκυστικές είναι για μετανάστευση, με βάση μια σειρά παράγοντες: Από το εισόδημα και την υγεία, μέχρι το πόσο φιλικές είναι στις οικογένειες ή το πόσο ευτυχισμένοι είναι οι άνθρωποι που ζουν εκεί.


Το τοπ-10 των χωρών που είναι πιο ελκυστικές για να μεταναστεύσει κανείς – πηγή: remitly.com
Αν η μετανάστευση ήταν χώρα
Αν η παγκόσμια μετανάστευση ήταν κράτος, θα ήταν η πέμπτη μεγαλύτερη χώρα του πλανήτη, μετά την Ινδία, την Κίνα και τις ΗΠΑ, σχεδόν στην ίδια θέση με την Ινδονησία. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, το 3,6% του παγκόσμιου πληθυσμού, πάνω από 281 εκατομμύρια άτομα, ζουν μόνιμα έξω από τα σύνορα της πατρίδας τους. Tα εμβάσματα που στέλνουν στους δικούς τους οι μετανάστες που εργάζονται στο εξωτερικό, έχουν υπερ-πενταπλασιαστεί σε σύγκριση με το 2000, ξεπερνώντας τα 831 δισ. δολάρια με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία. Πρόκειται για ένα ποσό υπετριπλάσιο του ελληνικού ΑΕΠ.
Δείκτης μετανάστευσης
Καθώς η Remitly απευθύνεται στις μεταναστευτικές κοινότητες, που ενδιαφέρονται να στέλνουν χρήματα πίσω στην πατρίδα τους, η λίστα που παρουσιάζει λειτουργεί και ως «πυξίδα» για το προς τα πού θα κινηθεί η παγκόσμια μετανάστευση τα επόμενα χρόνια.
Η έρευνα αντλεί στοιχεία από τον ΟΟΣΑ, την Παγκόσμια Τράπεζα, τον Παγκόσμιο Δείκτη Ευτυχίας (που συντάσσεται με τη συνεργασία του ΟΗΕ), και άλλες έγκριτες πηγές. Εξετάζει συνολικά 24 συνιστώσες και 13 υπο-δείκτες, με διαφορετική βαρύτητα συντελεστή. Από το άθροισμά τους προκύπτει η τελική βαθμολογία κάθε χώρας στον «Συνολικό Δείκτη Μετανάστευσης», με άριστα το 100.
Η Ελλάδα είναι ελάχιστα πιο ελκυστική για μετανάστευση από τη Βουλγαρία, αλλά χειρότερη από τη Ρουμανία
Στον «κουβά» η Ελλάδα
Οι σύγχρονοι μετανάστες δεν έχουν ενιαίο προφίλ, ούτε ταιριάζουν στα στερεότυπα του κατατρεγμένου και ξεριζωμένου, που κλαίει για τη μάνα του που έχει χρόνια να τη δει. Το ελληνικό παράδειγμα του brain drain, που έφτασε στο ζενίθ τη δεκαετία της οικονομικής κρίσης και συνεχίζεται μέχρι σήμερα έστω με μειωμένο ρυθμό, είναι μια απόδειξη για το πώς αλλάζουν οι προτεραιότητες και τα κριτήρια των επίδοξων εμιγκρέδων.
Το να πας κάπου για να «χτίσεις μια καλύτερη ζωή», είναι μια σύνθετη υπόθεση, που δεν εξαρτάται μόνο από οικονομικούς παράγοντες – που κι αυτοί είναι σχετικοί. Πλέον στην εξίσωση μπαίνει η ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή, η συνδεσιμότητα (που δεν αφορά μόνο τις ταχύτητες του ίντερνετ), η εύκολη πρόσβαση στις τραπεζικές συναλλαγές για τους νεοεισερχόμενους κατοίκους, ακόμα και το επίπεδο των δημόσιων συγκοινωνιών.
Για την ιστορία η Ελλάδα είναι στην 38η θέση, με συνολική βαθμολογία 38,3 στα 100. Βρίσκεται μόλις μια μονάδα πάνω από τη Βουλγαρία (38,2) και κάτω από τη Λετονία, που συγκεντρώνει 38,8 μονάδες. Πρόκειται για τη χαμηλότερη βαθμολογία από όλες τις χώρες της ΕΕ που συμμετέχουν στη λίστα, με εξαίρεση τη Μάλτα που βρίσκεται ακόμα πιο χαμηλά, στην 44η θέση.


Η Ισλανδία συγκεντρώνει την υψηλότερη βαθμολογία στον Δείκτη Μετανάστευσης
Η βασίλισσα των πάγων
Η Ισλανδία ανακηρύσσεται «βασίλισσα» στη λίστα με τις καλύτερες χώρες για μετανάστευση, με συνολικό σκορ 58,4 στα 100. Η πρωτιά κερδήθηκε χάρη στις υψηλές επιδόσεις σε μια σειρά τομείς: Την πρόσβαση σε τραπεζικές υπηρεσίες, τα επίπεδα ευτυχίας, τη συνδεσιμότητα και τα επίπεδα ασφάλειας.
Για όσους μπορούν να προσαρμοστούν σε ψυχρά κλίματα (με τη μέση θερμοκρασία να μην ξεπερνάει τους μηδέν βαθμούς κελσίου το χειμώνα) θεωρείται ιδανικός προορισμός για μόνιμη μετεγκατάσταση. Έχει από τους υψηλότερους μισθούς παγκοσμίως, που όμως αντισταθμίζεται από το εξίσου υψηλό κόστος ζωής. Κυρίως όμως έχει από τις καλύτερες βαθμολογίες στις περιβαλλοντικές μετρήσεις, τις δράσεις για το κλίμα και την «πράσινη» ενέργεια. Παραδόξως η έρευνα δεν αναφέρει τίποτα για την έντονη ηφαιστειακή και σεισμική δραστηριότητα της Ισλανδίας, που όσο να’ναι μια ανησυχία την προκαλεί.
Ποιοι συμπληρώνουν την πεντάδα
Το αργυρό μετάλλιο στη μετανάστευση κερδίζει η Ελβετία, συνδυάζοντας «φυσική ομορφιά και οικονομική σταθερότητα», όπως γράφουν οι αναλυτές. Το γεγονός ότι το ετήσιο μέσο εισόδημα είναι περίπου 95.000 δολάρια (87.000 ευρώ) είναι πιθανόν ο βασικός «κράχτης». Το μικροσκοπικό και εύπορο Λουξεμβούργο «σκοράρει» σε ψηλές θέσεις σε όλους τους επί μέρους δείκτες, ενώ κερδίζει στα σημεία λόγω και της αξιόπιστης, ποιοτικής και πλέον δωρεάν δημόσιας συγκοινωνίας.
Η Νορβηγία διαπρέπει στην ασφάλεια αλλά και το επίπεδο ευτυχίας, ενώ το μέσο εισόδημα είναι πάνω από 102.000 δολάρια (93.000 ευρώ) – αν και οι τιμές είναι ιδιαίτερα «τσουχτερές». Μπορεί επίσης να καυχιέται ότι έχει ακόμα ισχυρό κράτος πρόνοιας, εξαιρετικό σύστημα περίθαλψη και ένα ισχυρό δίκτυο ΑΠΕ, συνδυάζοντας την ποιότητα ζωής με τη βιωσιμότητα.
Στον αντίποδα, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που συμπληρώνουν την πεντάδα, μάταια τα αναζητήσαμε στους χάρτες με την φιλική περιβαλλοντική πολιτική. Είναι όμως πρώτα στη λίστα των χωρών με τις μεγαλύτερες μεταναστευτικές κοινότητες. Το 88% του πληθυσμού είναι μη γηγενείς, το υψηλότερο ποσοστό από κάθε άλλη χώρα. Η πετρελαϊκή μοναρχία του κόλπου θεωρείται πόλος έλξης για τους «expats» – τους απόδημους που αναζητούν ευκαιρίες καριέρας.