Περιγράφοντας τη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν στην συνέντευξη Τύπου πριν από τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη αυτή την εβδομάδα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έκανε μια αναλογία με παιδιά που τσακώνονται στο προαύλιο του σχολείου και τελικά πρέπει να χωριστούν.
«Ο μπαμπάκας πρέπει μερικές φορές να χρησιμοποιεί σκληρή γλώσσα», πρόσθεσε ο Μαρκ Ρούτε, γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ.
Η κολακεία του Ρούτε δεν σταμάτησε εκεί, σύμφωνα με το Al Jazeera.
Σχετικά με την αντιμετώπιση του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, ο Ρούτε δήλωσε στους δημοσιογράφους πριν από τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ:
«Όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του, ξεκίνησε τον διάλογο με τον πρόεδρο Πούτιν, και πάντα πίστευα ότι αυτό ήταν ζωτικής σημασίας. Και μόνο ένας ηγέτης μπορούσε να σπάσει το αδιέξοδο, και αυτός ήταν ο Αμερικανός πρόεδρος, επειδή είναι ο πιο ισχυρός ηγέτης στον κόσμο».
Αλλά πόσο ειλικρινείς είναι οι δηλώσεις των παγκόσμιων ηγετών για τον πρόεδρο των ΗΠΑ; Και εν τέλει συμβάλλουν πραγματικά στη βελτίωση των διμερών σχέσεων;
Κιρ Στάρμερ, Ηνωμένο Βασίλειο
«Σας ευχαριστώ που αλλάξατε τον τόνο της συζήτησης και δημιουργήσατε την πιθανότητα να επιτύχουμε μια ειρηνευτική συμφωνία. Θα συνεργαστούμε μαζί σας», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Κιρ Στάρμερ, στο Οβάλ Γραφείο τον Φεβρουάριο.
Ο Στάρμερ έβγαλε μερικούς άσσους στο μανίκι του. Γνωρίζοντας την αγάπη του Τραμπ για την ιδέα της κληρονομικής εξουσίας, έβγαλε από το σακάκι του μια επιστολή του βασιλιά Καρόλου Γ΄ με πρόσκληση για μια άνευ προηγουμένου δεύτερη επίσημη επίσκεψη στο κάστρο του Windsor.
Ο Τραμπ έμεινε για λίγο άφωνος. «Η χώρα σας είναι μια φανταστική χώρα και θα είναι τιμή μας να την επισκεφθούμε, σας ευχαριστώ».
Ο Στάρμερ και ο Τραμπ αντάλλαξαν μερικές χειραψίες ενώ μιλούσαν και ο Στάρμερ άγγιξε επανειλημμένα τον ώμο του σε ένδειξη αγάπης.
Αλλά είχε αποτέλεσμα όλη αυτή η κολακεία; Ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα παγώσει τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία τον επόμενο μήνα, προκαλώντας την οργή του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς και των σκανδιναβικών και βαλτικών χωρών.
Τζιόρτζια Μελόνη, Ιταλία
Τόσο ο Στάρμερ όσο και η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζιόρτζια Μελόνι, αναγνώρισαν την Ουκρανία ως βασικό ζήτημα για τον πρόεδρο των ΗΠΑ, ο οποίος έχει καταστήσει σαφές ότι θέλει να κερδίσει το Νόμπελ Ειρήνης τερματίζοντας τις διεθνείς συγκρούσεις.
Η Μελόνι, επομένως, προσπάθησε να ακολουθήσει μια παρόμοια κολακευτική προσέγγιση προς τον Τραμπ. «Μαζί υπερασπιζόμαστε την ελευθερία της Ουκρανίας. Μαζί μπορούμε να οικοδομήσουμε μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη. Υποστηρίζουμε τις προσπάθειές σου, Ντόναλντ», δήλωσε κατά την επίσκεψή της στον Λευκό Οίκο τον Απρίλιο.
Η Μελόνι έθεσε με έξυπνο τρόπο όλα τα καυτά ζητήματα του Τραμπ στην εναρκτήρια ομιλία της.
Προσάρμοσε μάλιστα το σύνθημα του Τραμπ, «Make America Great Again», στην Ευρώπη.
«Ο στόχος μου είναι να κάνω τη Δύση μεγάλη ξανά. Πιστεύω ότι μπορούμε να το κάνουμε μαζί», είπε η Μελόνι σε έναν χαμογελαστό Τραμπ.
Ωστόσο, τίποτα από όλα αυτά δεν έχει μεταφραστεί σε επίσημη επίσκεψη του Τραμπ στη Ρώμη, μια κίνηση που θα εδραίωνε τη θέση της Μελόνι ως σημαντικής ευρωπαϊκής ηγέτιδας.
Μαρκ Κάρνι, Καναδάς
Εν τω μεταξύ, ο νεοεκλεγείς πρωθυπουργός του Καναδά Μαρκ Κάρνι ήταν τόσο κολακευτικός όσο και αποφασιστικός απέναντι στον Τραμπ τον περασμένο μήνα.
Συγχαίρεσε τον Τραμπ ως «πρόεδρο που φέρνει αλλαγές» και που τάχθηκε «στο πλευρό των Αμερικανών εργαζομένων», αλλά ταυτόχρονα απέρριψε την εδαφική φιλοδοξία του Τραμπ να προσαρτήσει τον Καναδά ως 51η πολιτεία των ΗΠΑ.
«Δεν είναι προς πώληση, δεν θα είναι ποτέ προς πώληση», δήλωσε ο Μαρκ Κάρνι.
Οι σχέσεις φάνηκαν να βελτιώνονται μετά τις τριβές του Τραμπ με τον προκάτοχο του Κάρνι, Τζάστιν Τρουντό.
Ο Τραμπ τον χαρακτήρισε «πολύ ανέντιμο και αδύναμο» στη σύνοδο κορυφής της G7 το 2018 στον Καναδά, πριν αποχωρήσει πρόωρα.
Ωστόσο, ο Κάρνι μάλλον δεν είχε καμία επίδραση. Την Παρασκευή, ο Τραμπ διέκοψε τις εμπορικές συνομιλίες με τον Καναδά και απείλησε να επιβάλει πρόσθετους δασμούς στις εξαγωγές λόγω του νέου φόρου επί των ψηφιακών υπηρεσιών του Καναδά.
Από την άλλοι υπήρξαν και συναντήσεις που δεν πήγαν τόσο καλά.
Εμανουέλ Μακρόν, Γαλλία
Η συνάντηση του Τραμπ με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν στο Λευκό Οίκο τον Φεβρουάριο δεν ήταν ιδιαίτερα θερμή.
Προετοιμασμένος για αντιπαράθεση με έναν αρχηγό που ισχυρίζεται ότι ηγείται της Ευρώπης σε θέματα στρατηγικής, ο Τραμπ μίλησε με μακροσκελείς, αμυντικές και προδιαγεγραμμένες δηλώσεις, προσπαθώντας να δικαιολογήσει την πολιτική του στην Ουκρανία.
Ο Μακρόν κήρυξε ότι η ειρήνη στην Ουκρανία δεν πρέπει να σημαίνει παράδοση – μια άποψη που μοιράζονται πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες, αλλά δεν εκφράστηκε στον Τραμπ. Ο Τραμπ ήταν εγκάρδιος με τον Μακρόν, αλλά όχι θερμός.
Εν τω μεταξύ, η Γαλλία αρνείται να υποχωρήσει σε οποιαδήποτε μορφή συνθηκολόγησης με τον Τραμπ στις εμπορικές συνομιλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άλλα μέλη της ΕΕ θέλουν να συμβιβαστούν με μια «ασύμμετρη» εμπορική συμφωνία που θα ωφελήσει περισσότερο τις ΗΠΑ από την ΕΕ, απλώς και μόνο για να τελειώσει η υπόθεση.
Βολοντίμιρ Ζελένσκι, Ουκρανία
Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δέχτηκε σφοδρή επίθεση από τον Τραμπ και τον Αντιπρόεδρο Τζ. Ντ. Βανς στις 28 Φεβρουαρίου, όταν επισκέφθηκε το Λευκό Οίκο για να υπογράψει μια συμφωνία για τα δικαιώματα εξόρυξης ορυκτών, η οποία, όπως ήλπιζε, θα εξασφάλιζε στρατιωτική βοήθεια από τις ΗΠΑ.
Ο Ζελένσκι και ο Βανς ήρθαν σε σύγκρουση σχετικά με τις άμεσες συνομιλίες με τη Ρωσία για το μέλλον της Ουκρανίας, και ο Βανς επέκρινε τον Ζελένσκι για την έλλειψη «ευγνωμοσύνης» προς τις ΗΠΑ.
«Παίζεις με τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων. Παίζεις με τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο», είπε ο Τραμπ.
Ωστόσο, ο Ζελένσκι και ο Τραμπ φάνηκαν να έχουν τακτοποιήσει λίγο τα πράγματα όταν πραγματοποίησαν μια αυθόρμητη συνάντηση ενώ παρευρίσκονταν στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου στο Βατικανό τον Απρίλιο.
Ένας εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου χαρακτήρισε τη συνάντηση «πολύ παραγωγική».
Σίριλ Ραμαπόσα, Νότια Αφρική
Τον περασμένο μήνα, ο Τραμπ έστησε ενέδρα στον πρόεδρο της Νότιας Αφρικής Σίριλ Ραμαπόσα στο Λευκό Οίκο, όταν του έδειξε ένα βίντεο από μια συγκέντρωση του κόμματος της αντιπολίτευσης της Νότιας Αφρικής υπέρ της εκδίωξης των λευκών αγροτών.
Ο Τραμπ κατηγόρησε τη Νότια Αφρική ότι διαπράττει «γενοκτονία» εναντίον των λευκών
Ο Ραμαπόσα ήταν εμφανώς αμήχανος, αλλά εξήγησε υπομονετικά ότι σε ένα κοινοβουλευτικό σύστημα εκφράζονται διαφορετικές απόψεις, οι οποίες δεν αντιπροσωπεύουν την πολιτική της κυβέρνησης, και ότι η Νότια Αφρική είναι μια βίαιη χώρα όπου τα περισσότερα θύματα βίας είναι μαύροι.
«Είστε εταίρος της Νότιας Αφρικής και ως εταίρος εκφράζετε ανησυχίες για τις οποίες είμαστε πρόθυμοι να συζητήσουμε μαζί σας», είπε ο Ραμαπόσα, ηρεμώντας λίγο τον Τραμπ.
Ο Τραμπ παρέκκλινε από το θέμα και άρχισε να μιλάει για ένα jumbo jet που του είχε δωρίσει το Κατάρ κατά τη διάρκεια της περιοδείας του στη Μέση Ανατολή. «Λυπάμαι που δεν έχω αεροπλάνο να σου δώσω», είπε ο Ραμαπόσα.
Λειτουργεί η κολακεία;
Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι η κολακεία μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή της αντιπαράθεσης με τον «πλανητάρχη».
Μάλιστα, κάποιοι παρατηρητές υποστηρίζουν ότι βοηθά «να συγκρατηθούν οι παρορμήσεις του Αμερικανού προέδρου».
Ωστόσο, η κολακεία δεν συμβάλλει ουσιαστικά στην αλλαγή της πραγματικής πολιτικής των ΗΠΑ.
Ο Ρούτε και άλλοι ηγέτες του ΝΑΤΟ δεν κατάφεραν να επαναφέρουν τις ΗΠΑ στην Ομάδα Επαφής που βοηθά την Ουκρανία με όπλα.
«Μια σύνοδος κορυφής με μοναδικό στόχο να κάνει τον Τραμπ να νιώσει καλά είναι μια σύνοδος με πολύ περιορισμένους στόχους. Το μόνο που κάνει είναι να αναβάλλει τις δύσκολες αποφάσεις για μια άλλη μέρα», έγραψε ο Άντριου Γκάουθορπ, λέκτορας ιστορίας και διεθνών σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Λέιντεν, στην Ολλανδία, στο βρετανικό περιοδικό The Conversation.
Ακόμα και όσοι έχουν καλές σχέσεις με τον Τραμπ δεν παίρνουν απαραίτητα αυτό που θέλουν.
Η εμπορική συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ηνωμένου Βασιλείου που υπέγραψε ο Στάρμερ διατηρεί τους δασμούς για τις βρετανικές εταιρείες που εξάγουν στις ΗΠΑ, αν και χαμηλότερους από αυτούς που είχε απειλήσει ο Τραμπ.
Η Μελόνι εξακολουθεί να περιμένει τον Τραμπ να της αποδώσει επίσκεψη.
Αποφασιστική αξιοπρέπεια
Η ευγενική αποφασιστικότητα, από την άλλη πλευρά, φαίνεται να λειτουργεί περισσότερο.
Ο Τραμπ εγκατέλειψε την εκστρατεία του για την αναδιαμόρφωση των συνόρων των ΗΠΑ με την απορρόφηση του Καναδά και της Γροιλανδίας, που ανήκει στη Δανία.
Η σταθερότητα του Κάρνι βοήθησε, επειδή έδειχνε αποφασιστικότητα. Ο Κάρνι είχε μόλις κερδίσει τις εκλογές και ο Τραμπ αναγνώρισε ότι «ήταν πιθανώς μια από τις μεγαλύτερες ανατροπές στην ιστορία της πολιτικής. Ίσως ακόμη μεγαλύτερη από τη δική μου».
Η Δανία ήταν εξίσου σταθερή. Η πρωθυπουργός Μέτε Φρέντερικσεν δήλωσε ότι οι υπάρχουσες συμφωνίες με τις ΗΠΑ ήδη επιτρέπουν τη στάθμευση στρατιωτικών βάσεων στη χώρα, ενώ οι Γροιλανδοί δεν θέλουν να αποικιστούν από τους Αμερικανούς.
Οι προσπάθειες του Τραμπ να ντροπιάσει τον Ζελένσκι και τον Ραμαπόσα επίσης απέτυχαν.
Η Ευρώπη παρενέβη για να καλύψει το έλλειμμα της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία, παρουσιάζοντας τις ΗΠΑ ως έναν ασταθή σύμμαχο. Το βίντεο του Τραμπ για τη «λευκή γενοκτονία» δεν κατάφερε να πείσει τους Αμερικανούς ότι η Νότια Αφρική διαπράττει γενοκτονία εναντίον των Ολλανδών Μπόερς, και η προσφορά ασύλου που έκανε σε ορισμένους από αυτούς έχει επικριθεί έντονα στις ΗΠΑ.
