Η αντίδραση της Λιβύης στις κινήσεις της Αθήνας για την παροχή αδειών έρευνας και εκμετάλλευσης σε θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης επαναφέρει στην ατζέντα των συζητήσεων ανάμεσα στις δύο χώρες την εκκρεμότητα της διαπραγμάτευσης για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών. Οπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης στην επικείμενη επίσκεψή του στη Λιβύη, η οποία αναμένεται στις αρχές Ιουλίου, θα επισημάνει στο πλαίσιο των συναντήσεων που θα έχει εκεί ότι το ζήτημα της οριοθέτησης εκκρεμεί, αλλά οι διαπραγματεύσεις θα συνεχισθούν όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες. Οπως διευκρινίζουν οι ίδιες πηγές, η αναφορά αυτή γίνεται σε σχέση με την αποσαφήνιση της πολιτικής κατάστασης στη Λιβύη, όπου υφίστανται δύο διαφορετικοί πόλοι σε Τρίπολη και Βεγγάζη.
Η επίσκεψη Γεραπετρίτη στις δύο πόλεις θα πραγματοποιηθεί σε μια ιδιαίτερη συγκυρία, καθώς οι γεωπολιτικές εξελίξεις και προκλήσεις στην ευρύτερη περιοχή είναι μεγάλες. Στο πλαίσιο αυτό, διπλωματικές πηγές επισημαίνουν ότι είναι σημαντικό να ενισχυθεί το επίπεδο επικοινωνίας. Ιδιαίτερα κρίσιμο ζήτημα είναι και το μεταναστευτικό, καθώς καταγράφεται αυξημένη πίεση από ροές με αφετηρία τις ακτές της Λιβύης, η οποία είναι ένας σημαντικός κρίκος στην προσπάθεια συνολικά της Ευρώπης να αναχαιτίσει τα δίκτυα διακίνησης μεταναστών, με την Αθήνα να είναι πρόθυμη να συνδράμει με μέσα για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Στο ζήτημα των θαλασσίων ζωνών και των αιτιάσεων που εγείρει η λιβυκή πλευρά, η Αθήνα απαντάει ότι η χώρα μας ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα με βάση τη σαφή πρόβλεψη του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας ότι τα νησιά έχουν επήρεια και δεν μπορούν να αγνοηθούν στον υπολογισμό και στον καθορισμό θαλασσίων ζωνών.
Η Αθήνα επιθυμεί τη διαπραγμάτευση για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, αλλά μόλις αποσαφηνιστεί η πολιτική κατάσταση, καθώς υφίστανται δύο διαφορετικοί πόλοι σε Τρίπολη και Βεγγάζη.
Η αναφορά αυτή δεν είναι τυχαία. Στις μέχρι τώρα διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Λιβύη για την επίτευξη συμφωνίας για τις θαλάσσιες ζώνες, η βασικότερη ίσως διαφωνία αφορούσε ακριβώς την επήρεια των νησιών, με τη λιβυκή πλευρά να υποστηρίζει ότι μια σειρά από μικρά νησιά από το νότιο Ιόνιο μέχρι το νοτιοανατολικό άκρο της Κρήτης (Στροφάδες, Σαπιέντζα, Σχίζα, Γαύδος, Χρυσή) δεν έχουν επήρεια στον καθορισμό θαλασσίων ζωνών. Ενα άλλο σημείο διαφωνίας είχε αφετηρία τη μονομερή απόφαση της Λιβύης, το 1973, να κλείσει τον Κόλπο της Σύρτης και να υπολογίζει την έκταση των θαλασσίων ζωνών με βάση αυτή τη γραμμή.
«Περιμένουμε αντιδράσεις»
Ο υπουργός Εξωτερικών, μιλώντας χθες στη Βουλή στο πλαίσιο απάντησης σε ερωτήσεις για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, επισήμανε ότι «θα κατοχυρώνουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα επί των θαλασσίων ζωνών στο πεδίο, όπως μας επιβάλλει το εθνικό συμφέρον, αλλά, προσέξτε, όταν το πράττουμε, όπως το πράξαμε με το θαλάσσιο χωροταξικό το οποίο ήταν υπερήμερο, με τα θαλάσσια πάρκα που ήταν υπερήμερα, με τη Chevron και την Exxon που ήταν υπερήμεροι, όταν τα πράττουμε αυτά θα περιμένουμε τις αντιδράσεις». Και συνέχισε τονίζοντας ότι απέναντι σε αυτές τις αντιδράσεις η ελληνική πλευρά προβάλλει το Διεθνές Δίκαιο και όσα αυτό προβλέπει. Είπε, επίσης, ότι με τη Λιβύη υπάρχει διάθεση να γίνει συζήτηση για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, καθώς έχουμε αντικείμενες ακτές.
Αναφερόμενος στις αντιδράσεις από την πλευρά των κομμάτων της αντιπολίτευσης μίλησε για υποκρισία. «Οταν ασκούμε στο πεδίο τα κυριαρχικά μας δικαιώματα μάς εγκαλείτε για τις αντιδράσεις των άλλων, που αν μη τι άλλο αποδεικνύουν ότι εμείς δεν φοβόμαστε, και όταν κατά τη γνώμη σας δεν ασκούμε αυτά τα δικαιώματα, μας εγκαλείτε ότι είμαστε εφεκτικοί. Αποφασίστε λοιπόν: θέλετε να τα ασκούμε ή δεν θέλετε να τα ασκούμε; Και όταν τα ασκούμε, που εμείς πάντοτε θα τα ασκούμε με γνώμονα το Διεθνές Δίκαιο και το εθνικό συμφέρον, θα περιμένετε και αντιδράσεις, αλλά στις αντιδράσεις αυτές εμείς ουδέποτε, μα ουδέποτε θα είμαστε με οποιονδήποτε τρόπο διστακτικοί», επισήμανε.
