Σε ένα πλαίσιο μάλλον αναμενόμενο εξακολουθούν να κινούνται οι αντιδράσεις που έρχονται από την Αγκυρα με αφορμή την υπογραφή του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού (ΘΧΣ) από την Αθήνα, που εντός των επόμενων ημερών θα κατατεθεί στην Κομισιόν.
Για την Αθήνα η κατάθεση του ΘΧΣ αποτελεί μια καλά ζυγισμένη κίνηση, η οποία στόχευε, μεταξύ άλλων, στην ακύρωση του επικοινωνιακού θορύβου που είχε σηκωθεί τους τελευταίους μήνες από την Αγκυρα σχετικά με τα υποτιθέμενα δικαιώματα και δικαιοδοσίες της Τουρκίας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Παρά το γεγονός ότι η κατάθεση ΘΧΣ αποτελούσε για την Αθήνα υποχρέωσή της προς την Κομισιόν, η Αγκυρα τους τελευταίους μήνες ακολουθούσε μια τακτική αντανάκλασης των ελληνικών κινήσεων.
Και τούτο παρά το γεγονός ότι ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης είχε επανειλημμένως εξηγήσει στον ομόλογό του της Τουρκίας Χακάν Φιντάν πως η κατάθεση ΘΧΣ δεν αποτελούσε κάποια κίνηση που συνδέεται ευθέως με τον αστερισμό των ελληνοτουρκικών διαφορών, αλλά αποτελεί συμβατική υποχρέωση της Ελληνικής Δημοκρατίας έναντι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στις ελληνοτουρκικές επαφές των τελευταίων δύο ετών (και πολύ περισσότερο από πέρυσι την άνοιξη) η μεγαλύτερη περιπλοκή αφορούσε τη συζήτηση για τη χωροθέτηση των θαλάσσιων πάρκων, παρά οτιδήποτε άλλο.
Αν και οι αντιδράσεις από την Αγκυρα κινούνται στο πλαίσιο του αναμενόμενου, γίνονται αντιληπτές στην Αθήνα ως ενταγμένες ακριβώς σε αυτή τη συνολικότερη άποψη που έχει η Τουρκία για το σύνολο των ελληνοτουρκικών διαφορών, ως ενός «πακέτου» αλληλένδετων προβλημάτων.
Δεν γίνεται, εν ολίγοις, ο ΘΧΣ από την Τουρκία αντιληπτός ως άσκηση ενός δικαιώματος από την Αθήνα, αλλά ως μια επιλογή που επιβαρύνει –έστω και όχι ουσιαστικά– το συνολικότερο πλαίσιο των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Γι’ αυτό και αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον πώς θα εξελιχθεί το χρονοδιάγραμμα των ελληνοτουρκικών ανταλλαγών.
Αυτή τη στιγμή υπάρχει ως δεδομένο το ραντεβού Γεραπετρίτη – Φιντάν στις Βρυξέλλες (14-15 Μαΐου) και αναζητείται χρόνος για τη συνάντηση των ηγετών.
«Δεν έχουν νομική βάση»
Οι αντιδράσεις από την πλευρά της Αγκυρας συνεχίστηκαν και χθες, αυτή τη φορά από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας της Τουρκίας. Πηγές του ανέφεραν ότι οι απόψεις που περιλαμβάνονται στον ΘΧΣ δεν έχουν κάποια νομική βάση και θεωρούνται αντίθετες με το διεθνές δίκαιο. Ο ισχυρισμός αυτός πηγάζει, βέβαια, από το γεγονός ότι η Αγκυρα δεν αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία, ωστόσο, είναι απολύτως αποδεκτή εντός της Ε.Ε. και σε αυτή τη βάση κινείται, άλλωστε, και ο χωροταξικός σχεδιασμός που υπέγραψαν τη Μεγάλη Τετάρτη τα υπουργεία Εξωτερικών και Περιβάλλοντος.
Οι ίδιες πηγές του υπουργείου Εθνικής Αμυνας της Τουρκίας ανέφεραν, όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής της «Κ» στην Κωνσταντινούπολη Μανώλης Κωστίδης, ότι «ως τουρκικές ένοπλες δυνάμεις έχουμε πλήρη αποφασιστικότητα να προστατεύσουμε τα δικαιώματα και τα συμφέροντά μας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Τέτοιου είδους μονομερή σχέδια που πραγματοποιεί η Ελλάδα σχετικά με περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας είναι αντίθετα με το διεθνές δίκαιο».
Και προσέθεταν ότι «η Τουρκία υποστηρίζει ότι ένας δίκαιος και ισότιμος διαμοιρασμός της θαλάσσιας δικαιοδοσίας στην περιοχή, σύμφωνα με τις αρχές του διεθνούς δικαίου, μπορεί να είναι εφικτός μόνο στο πλαίσιο του αμοιβαίου διαλόγου και της καλής θέλησης». Κατά την τουρκική πλευρά, ο ΘΧΣ συνιστά «μονομερή» ενέργεια. Και οι ίδιες πηγές κατέληγαν ότι «στο πλαίσιο της αντίληψης της “Γαλάζιας Πατρίδας”, οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις συνεχίζουν το καθήκον τους να προστατεύουν με προσήλωση και αποφασιστικότητα κάθε είδους δικαιώματα και συμφέροντα της Τουρκίας σε περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας. Στο πλαίσιο αυτό παρακολουθούνται από κοντά οι εξελίξεις στην περιοχή και λαμβάνονται επειγόντως τα απαραίτητα μέτρα σε περίπτωση ανάγκης».
