Σε σχέση με τη σημερινή δημοσκοπική εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ και γενικότερα με την κατάσταση της Κεντροαριστεράς, το απογοητευτικό 17,8% του Ιουνίου 2023 μοιάζει με «όαση». Και αν δεν υπήρχε η απλή αναλογική, το 20,07% των πρώτων εκλογών ίσως να μην προκαλούσε τις «τεκτονικές» αλλαγές που έζησε η Κουμουνδούρου τους τελευταίους 20 μήνες.
Το κόμμα περνάει ένα διαρκές «σοκ» –με βάση και τις τελευταίες έρευνες της Pulse και της MRB– και ένα ερώτημα ανακυκλώνεται συνεχώς: «πότε θα γυρίσει ο Τσίπρας;». Ο πρώην πρωθυπουργός έχει επισημάνει στις ομιλίες του πως το διακύβευμα δεν είναι ο πολιτικός φορέας που θα συγκροτηθεί, αλλά το πρόγραμμα που θα έχει.
Ζητείται πλατφόρμα
Πολιτικός διάδρομος για τη δημιουργία ενός νέου σχήματος αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται να υπάρχει. Ούτε οι συνθήκες και το περιβάλλον για να συγκροτηθεί. Δύο είναι τα βασικά ερωτήματα:
– Εχει κατατεθεί έως τώρα ένας σχεδιασμός ή ένα οραματικό πλάνο που θα μπορούσε πάνω του να πατήσει ο Αλέξης Τσίπρας προκειμένου να συγκροτήσει ένα νέο κόμμα; Η απάντηση είναι αρνητική. Αυτό άλλωστε είναι κάτι που ακόμη αναζητείται. Στις παρεμβάσεις του έχει περιγράψει την ανάγκη δημιουργίας ενός εθνικού σχεδίου ανασυγκρότησης, από ένα κράτος ευθύνης και όχι διαπλοκής, ωστόσο απέχει πολύ από μια τελική δέσμη προτάσεων.
– Υπάρχουν αυτή τη στιγμή γύρω του νέα πρόσωπα –χωρίς αρνητικό φορτίο– που να έχουν έστω κάποια ελάχιστη προβολή και θα αποτελούσαν τον πυρήνα ενός καινούργιου εγχειρήματος; Ούτε αυτό έχει γίνει, παρά το γεγονός ότι συναναστρέφεται με πολλές προσωπικότητες και μερικοί εξ αυτών θα μετέχουν στο νέο επιστημονικό συμβούλιο του Ινστιτούτου.
Η κατάλληλη στιγμή – Οι διαχρονικοί αντίπαλοί του υποστηρίζουν πως περιμένει πρώτα να χάσει ο Φάμελλος και μετά να επανακάμψει στην κεντρική πολιτική σκηνή.
Οι διαχρονικοί αντίπαλοι του Αλέξη Τσίπρα υποστηρίζουν πως περιμένει πρώτα να χάσει ο Φάμελλος και μετά να επανακάμψει στην κεντρική πολιτική σκηνή. Θα έχει «σβήσει» με αυτόν τον τρόπο τις συνεχόμενες ήττες που έχει υποστεί από τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Είναι γεγονός πως η διαμόρφωση των πολιτικών συσχετισμών μετά τις εκλογές θα είναι ο καταλύτης των εξελίξεων. Δεν επιστρέφει –όπως όλα δείχνουν– τώρα στα πράγματα και μπορεί να μην το επιχειρήσει ποτέ αν δεν δημιουργηθούν οι συνθήκες να μπορεί να διεκδικήσει την εξουσία. Με απλά λόγια: «Η βιάση ψήνει το ψωμί, μα δεν το καλοψήνει».
Τα σενάρια για το πολιτικό μέλλον του πρώην προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ είναι πολλά. Από το πολιτικό κλίμα, την περιρρέουσα ατμόσφαιρα και το περιβάλλον του εξάγεται το συμπέρασμα, με βάση τα σημερινά δεδομένα, πως παραμένει στο γραφείο του στην Αμαλίας.
Ως λάτρης του ποδοσφαίρου και του Παναθηναϊκού, ενδεχομένως να περιμένει να βάλει το «γκολ στις καθυστερήσεις». Στον προημιτελικό του Κυπέλλου μεταξύ των δυο «αιωνίων» στο 94΄ σκόραρε ο Μουζακίτης και όχι ο «πράσινος» Τζούριτσιτς. Συνεπώς, ρίσκο πάντα υπάρχει. Λίγο πριν από τις εκλογές μπορεί να έχει παγιωθεί μια εικόνα στην Κεντροαριστερά, που να είναι μη αναστρέψιμη.
Τι θα μπορούσε να επιταχύνει τις εξελίξεις; Κάποια σοβαρή οικονομική ή πολιτική κρίση που δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί ή ακόμα και το ενδεχόμενο ο ΣΥΡΙΖΑ να κινδυνεύσει να μείνει εκτός Βουλής πριν από τις εθνικές κάλπες. Στην «εξίσωση» πρέπει να μπει πως ενδεχομένως να χρειαστεί δεύτερη εκλογική Κυριακή και τότε όλοι οι «μικροί» θα πιεστούν εξαιρετικά. Δεν φαίνεται να είναι στους σχεδιασμούς του πρώην πρωθυπουργού να αφήσει τόσο νωρίς τα κοινοβουλευτικά έδρανα.
Κατά πολλούς, δεν έχει περάσει ακόμη ο απαιτούμενος χρόνος αποχής, αν και το rebranding έχει ήδη αφήσει τα αποτυπώματά του. Μετά τις εθνικές εκλογές ενδεχομένως να αναδειχθεί με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι δεν υπάρχουν εφεδρείες σε πρόσωπα που θα μπορούσαν να ενώσουν τον προοδευτικό χώρο.
Η παράδοση των πρώην – Μεταπολιτευτικά, κανένας πρώην πρωθυπουργός που έφυγε από την προεδρία του κόμματός του δεν επέστρεψε διαδραματίζοντας πρωταγωνιστικό ρόλο.
Δεν χρειάζεται βαθιά ανάλυση για να συνειδητοποιήσει κανείς πως με τη Νέα Δημοκρατία να βρίσκεται σε δημοσκοπική άνοδο – σταθεροποίηση, τον Κυριάκο Μητσοτάκη να ετοιμάζεται να ανακοινώσει γενναίες φοροελαφρύνσεις στη ΔΕΘ και τη Ζωή Κωνσταντοπούλου να διανύει ακόμη τον «μήνα του μέλιτος», μόνο αυτοκαταστροφική θα ήταν μια κίνηση σχηματισμού ενός νέου πολιτικού φορέα αυτή την περίοδο.
«Αέρας»
Μετά τις εθνικές εκλογές είναι πιθανόν, αναλόγως του αποτελέσματος, να αποδοκιμαστούν και όσοι έφεραν σθεναρές αντιδράσεις στη συνεννόηση των δυνάμεων της Κεντροαριστεράς. Ο Αλέξης Τσίπρας σε κάθε περίπτωση παρακολουθώντας από απόσταση τις εξελίξεις δεν θα μπορεί να κατηγορηθεί ότι δεν έδωσε τον απαιτούμενο «αέρα» στον χώρο και στα κόμματα της Κεντροαριστεράς να ανασυγκροτηθούν και να συνεννοηθούν.
Στη «ζυγαριά» μπαίνουν όλα τα δεδομένα, ακόμη και το γεγονός πως κανένας πρώην πρωθυπουργός μεταπολιτευτικά, που έφυγε από την προεδρία του κόμματός του, δεν επέστρεψε διαδραματίζοντας πρωταγωνιστικό ρόλο. Ο Αλέξης Τσίπρας ετοιμάζεται πυρετωδώς για την εκδήλωση του Ινστιτούτου του στις 10 Ιουνίου, συγκροτεί το αρχείο του και δουλεύει πάνω σε θέματα που αφορούν την κυβερνητική θητεία και τα πρώτα χρόνια στην αξιωματική αντιπολίτευση. Διάφορα κείμενα συντάσσονται, χωρίς ωστόσο να βρίσκεται ακόμη σε διαδικασία… παραγωγής το βιβλίο του.
