Τι προβλέπει η πρώτη φάση της εκεχειρίας στη Γάζα και ποια τα επόμενα βήματα

Ελπίδες για τον τερματισμό της αιματοχυσίας στη Γάζα γεννά η εκεχειρία που ανακοινώθηκε ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς, η πρώτη φάση της οποίας περιλαμβάνει την απελευθέρωση όλων των ομήρων και περίπου 2.000 Παλαιστινίων που κρατούνται εδώ και χρόνια στις ισραηλινές φυλακές. 

Η συμφωνία αυτή, που αποτελεί το πρώτο στάδιο του σχεδίου των 20 σημείων που έχει προτείνει ο Τραμπ, αναμένεται να υπογραφεί το απόγευμα της Πέμπτης (09/10/25).

Ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι και οι δύο πλευρές υπέγραψαν την πρώτη φάση του σχεδίου και αυτό θα φέρει την απελευθέρωση όλων των ομήρων, ζωντανών και νεκρών, «πολύ σύντομα» και την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από την κίτρινη γραμμή στη Γάζα.

Όπως αποκαλύπτει ισραηλινή πηγή στο Reuters, αυτή είναι μία προϋπόθεση για τυχόν ισραηλινή υποχώρηση. Από την πλευρά της, η Χαμάς επιβεβαίωσε ότι η συμφωνία περιλαμβάνει την αποχώρηση του Ισραήλ από τη Γάζα και την ανταλλαγή ομήρων-κρατουμένων. Απηύθυνε έκκληση στον Τραμπ και τα κράτη που είναι εγγυητές να διασφαλίσουν ότι το Ισραήλ θα εφαρμόσει πλήρως την κατάπαυση του πυρός.

Την ίδια ώρα, προβλέπεται να επιτραπεί η είσοδος 400 φορτηγών με ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα καθημερινά κατά τη διάρκεια των πρώτων πέντε ημερών, όπως δήλωσε στο BBC ανώτερος Παλαιστίνιος αξιωματούχος.

Το μέλλον της διοίκησης της Γάζας

Μέχρι στιγμής, όμως, και παρά τις ελπίδες που γεννά η εξέλιξη αυτή για τον τερματισμό των βομβαρδισμών στην Παλαιστίνη, ακόμη παραμένουν άγνωστες κρίσιμες λεπτομέρειες. Μεταξύ αυτών είναι το χρονοδιάγραμμα, η μελλοντική διοίκηση της Γάζας και η τύχη της Χαμάς.

Είναι άγνωστο ποιος θα κυβερνήσει τη Γάζα όταν τελειώσει ο πόλεμος. Ο Νετανιάχου, ο Τραμπ, οι δυτικές και αραβικές χώρες έχουν αποκλείσει εν πολλοίς τον ενεργό ρόλο της Χαμάς, η οποία κυβερνά τη Γάζα από το 2007.

Το αρχικό σχέδιο 20 σημείων του Τραμπ προβλέπει έναν ρόλο για την Παλαιστινιακή Αρχή, αλλά μόνο αφού αυτή θα δεχθεί τις «μεταρρυθμίσεις» που θα της επιβάλουν.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα;

Τι γνωρίζουμε, λοιπόν, μέχρι τώρα; Ποια είναι τα επόμενα βήματα; Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι θα συγκαλέσει έκτακτο συμβούλιο την Πέμπτη (9/10) για να εγκρίνει τη συμφωνία.

Πηγή της Χαμάς δήλωσε ότι οι ζωντανοί όμηροι θα παραδοθούν εντός 72 ωρών από την έγκριση της συμφωνίας από την ισραηλινή κυβέρνηση. Το Ισραήλ δήλωσε ότι η απελευθέρωση των ομήρων αναμένεται να ξεκινήσει το Σάββατο. Από τους 48 ομήρους, οι 20 εκτιμάται ότι είναι ακόμη ζωντανοί.

Ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι μόλις το Ισραήλ εγκρίνει τη συμφωνία, πρέπει να αποσυρθεί από τη γραμμή που έχει συμφωνηθεί, κάτι που θα πρέπει να διαρκέσει λιγότερο από 24 ώρες. Τότε θα τεθεί σε ισχύ η διορία των 72 ωρών για την απελευθέρωση των ομήρων. Ο Λευκός Οίκος αναμένει ότι οι όμηροι θα αρχίσουν να απελευθερώνονται τη Δευτέρα.

Στο μεταξύ, η Χαμάς έχει παραδώσει τους καταλόγους των αιχμαλώτων και των Παλαιστινίων κρατουμένων που κρατά το Ισραήλ και τους οποίους επιθυμεί να ανταλλάξουν.

Ταυτόχρονα, ο Τραμπ αναμένεται να ταξιδέψει στην Αίγυπτο τις επόμενες ημέρες, καθώς ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να μεταβεί στην περιοχή την Παρασκευή (10/10). Ο Νετανιάχου έχει προσκαλέσει τον Τραμπ να μιλήσει στο κοινοβούλιο του Ισραήλ, με τον Τραμπ να δηλώνει στο Axios ότι ήταν πρόθυμος να το κάνει αυτό.

Η επόμενη φάση του σχεδίου του Τραμπ προβλέπει τη δημιουργία ενός διεθνούς οργάνου, με την ονομασία «Συμβούλιο Ειρήνης», το οποίο θα διαδραματίσει ρόλο στη μεταπολεμική διοίκηση της Γάζας. Θα ηγηθεί ο Τραμπ και θα περιλαμβάνει τον πρώην Βρετανό πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ.

Τα σημεία τριβής και οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι για τη συμφωνία;

Η Χαμάς μέχρι στιγμής έχει αρνηθεί να συζητήσει το αίτημα του Ισραήλ να παραδώσει τα όπλα της. Πηγές του Reuters δήλωσε ότι η ένοπλη οργάνωση πρόκειται να απορρίψει το ενδεχόμενο αυτό εάν τα ισραηλινά στρατεύματα προχωρήσουν στην κατοχή παλαιστινιακών εδαφών.

Στα σημαντικότερα σημεία τριβής συμπεριλαμβάνεται και η ισραηλινή αποχώρηση από την Παλαιστίνη, με τη Χαμάς να επιδιώκει ένα σαφές χρονοδιάγραμμα που να συνδέεται με την απελευθέρωση των ομήρων και εγγυήσεις για πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων.

Οι αραβικές χώρες που υποστηρίζουν το σχέδιο λένε ότι πρέπει στρατηγικός στόχος θα έπρεπε να είναι η αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, γεγονός που ο Νετανιάχου αποκλείει.

Η Χαμάς έχει δηλώσει ότι θα παραχωρήσει τη διακυβέρνηση της Γάζας μόνο σε μια παλαιστινιακή κυβέρνηση τεχνοκρατών υπό την επίβλεψη της Παλαιστινιακής Αρχής και την υποστήριξη αραβικών και μουσουλμανικών χωρών. Απορρίπτει οποιονδήποτε ρόλο για τον Μπλερ ή ξένη διακυβέρνηση της Γάζας.

Οι Παλαιστίνιοι που δεν θέλει να απελευθερώσει το Ισραήλ

Την ίδια ώρα, ο κατάλογος των Παλαιστινίων που η Χαμάς επιθυμεί να αφεθούν ελεύθεροι αναμένεται να περιλαμβάνει μερικές από τις πιο εμβληματικές φυσιογνωμίες της παλαιστινιακής αντίστασης και στις προηγούμενες εκεχειρίες ήταν κόκκινη γραμμή για το Ισραήλ.

Σύμφωνα με πηγές, ο κατάλογος περιλαμβάνει τον Μαρουάν αλ-Μπαργκούτι, ηγέτη της Φατάχ, και τον Άχμεντ Σααντάτ, επικεφαλής του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης. Και οι δύο εκτίουν ποινές ισόβιας κάθειρξης για συμμετοχή σε επιθέσεις που σκότωσαν Ισραηλινούς.