Ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, θα μεταβεί την Τετάρτη 4 Ιουνίου στo Κάιρο, συνοδευόμενος από στελέχη των υπουργείων Εξωτερικών, Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και Πολιτισμού, προκειμένου να συναντηθεί με τον Υπουργό Εξωτερικών της Αιγύπτου, Μπαντρ Αμπντελάτι.
Σημειώνεται ότι ο πρωθυπουργός είχε το μεσημέρι της Παρασκευής τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι. Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας, συζητήθηκαν οι εξελίξεις που αφορούν στην Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης του Σινά, μετά την πρόσφατη απόφαση της αιγυπτιακής Δικαιοσύνης. Συμφώνησαν ακόμη ότι στο πλαίσιο αυτό τη Δευτέρα, 2 Ιουνίου, ελληνική αντιπροσωπεία θα μεταβεί στην Αίγυπτο για την περαιτέρω επεξεργασία της συμφωνίας με σκοπό την ταχεία ολοκλήρωσή της.
Η ανακοίνωση της αιγυπτιακής προεδρίας
Η προοπτική αιφνίδιας αλλαγής στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των εγκαταστάσεων της Ιεράς Μονής Αγίας Αικατερίνης Σινά, καθώς και κτισμάτων και εκτάσεων που περιβάλλουν τη Μονή έχει προκαλέσει αναστάτωση στην Αθήνα. Το βράδυ της Παρασκευής η αιγυπτιακή προεδρία σε ανακοίνωσή της υπογράμμισε την πλήρη δέσμευσή της στη διατήρηση του μοναδικού και ιερού θρησκευτικού καθεστώτος της Μονής, ενώ διαβεβαίωσε ότι η πρόσφατη δικαστική απόφαση εδραιώνει αυτό το καθεστώς και είναι συνεπής με όσα τόνισε ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αλ Σίσι κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα. Η αιγυπτιακή προεδρία επιβεβαίωσε, επίσης, τη σημασία της διατήρησης των στενών και αδελφικών σχέσεων που συνδέουν τις δύο χώρες και τους λαούς τους και της μη διατάραξής τους.
Η θέση της Αθήνας
Η ελληνική πλευρά θεωρούσε ότι η εκκρεμότητα με τις αμφισβητήσεις για το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Μονής και εκτάσεων ιδιοκτησίας της θα διευθετηθεί με συμφωνία που έχει προκύψει έπειτα από διαπραγμάτευση και της οποίας η υπογραφή εκκρεμεί. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης έχει δηλώσει ότι ο πρωθυπουργός «παραμένει στη δέσμευση που έλαβε δημοσίως και κατ’ ιδίαν από τον πρόεδρο της Αιγύπτου, κατά τη διάρκεια του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας των δύο χωρών στην Αθήνα, για τη διατήρηση του λατρευτικού ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της Μονής και αναμένει άμεσα την υπογραφή της σχετικής συμφωνίας, όπως είχε διαμορφωθεί μεταξύ των μερών».
Οι στενές σχέσεις των δύο χωρών
Η απόφαση του δικαστηρίου έρχεται λίγες εβδομάδες μετά την επίσκεψη του κ. Σίσι στην Αθήνα και την πρώτη συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Αιγύπτου στις 7 Μαΐου, όπου, μάλιστα, δόθηκαν διαβεβαιώσεις σχετικά με το καθεστώς της Μονής. Αξίζει να σημειωθεί ότι από το 2013-14 και μετά, όταν ο κ. Σίσι ανέτρεψε την ισλαμιστική κυβέρνηση των Αδελφών Μουσουλμάνων και εν συνεχεία εξελέγη πρόεδρος της Αιγύπτου, διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις υποστήριξαν στις Βρυξέλλες την ανάγκη οικονομικής υποστήριξης της μεγάλης αραβικής χώρας για λόγους που αφορούν τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Ελλάδα και Αίγυπτος βρέθηκαν στην ίδια πλευρά στη Λιβύη, αλλά και σε άλλες περιφερειακές κρίσεις, ενώ κορυφαία στιγμή ήταν εκείνη του θέρους του 2020, όταν υπέγραψαν συμφωνία τμηματικής οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), ακυρώνοντας στην πράξη το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Οι δύο πλευρές έχουν προσπαθήσει να επεκτείνουν τις σχέσεις τους σε διάφορους τομείς, με τον ενεργειακό να είναι στην κορυφή (ηλεκτρική διασύνδεση GREGY), ενώ τα τελευταία δυόμισι χρόνια επιχειρείται να εφαρμοστεί η συμφωνία απασχόλησης εποχικών εργατών από την Αίγυπτο σε διάφορα πόστα στην Ελλάδα (κυρίως στον αγροτικό τομέα), δίχως πάντως ιδιαίτερα αποτελέσματα.
Το χρονικό μιας πολυετούς δικαστικής διαμάχης
Η δικαστική διαμάχη με επίκεντρο το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Μονής Αγίας Αικατερίνης Ορους Σινά και των περιουσιακών στοιχείων της έχει την αφετηρία της στην προσπάθεια που ξεκίνησε τη δεκαετία 2000-2010 να δηλωθούν οι ιδιοκτησίες στην περιοχή της χερσονήσου του Σινά. Μια ανάγκη που προέκυψε ως επακόλουθο της μεγάλης τουριστικής ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή, η οποία προσείλκυσε αυξημένο ενδιαφέρον για τουριστικές επενδύσεις και τη συνακόλουθη αναγκαιότητα να αποσαφηνιστούν οι ιδιοκτησίες. Από την πλευρά της Μονής δηλώθηκαν οι ιδιοκτησίες της με κάθε λεπτομέρεια, ακόμη και τα σπουδαιότερα ασκηταριά όπου διαβίωναν κατά καιρούς μοναχοί.
Τον Νοέμβριο του 2015 υπήρξε η πρώτη αμφισβήτηση των ιδιοκτησιών της Μονής από τον τότε κυβερνήτη του Νοτίου Σινά, ο οποίος κινήθηκε δικαστικά κατά του Αρχιεπισκόπου ∆αμιανού, ηγουμένου της Μονής, ενώ με συμπληρωματικές προσφυγές αθροίζονται συνολικά 71 διεκδικήσεις από τα δηλωθέντα περιουσιακά στοιχεία της Μονής. Πρόκειται για 31 κτίσματα και οικόπεδα και 40 αγροτικές ιδιοκτησίες. Ανάμεσα στα κτίσματα είναι και εγκαταστάσεις της Μονής, οι κήποι, οι ξενώνες της. Το αίτημα της δικαστικής διεκδίκησης ήταν να εκδιωχθεί ο καταπατητής Αρχιεπίσκοπος, καθώς η Μονή δεν διαθέτει νομική προσωπικότητα στην Αίγυπτο, και να κατεδαφιστούν τα ακίνητα ή, εναλλακτικά, να διατηρηθούν αφού προηγουμένως πληρωθεί σχετική ρήτρα. Να σημειωθεί ότι η δικαστική διαμάχη προκάλεσε την κινητοποίηση της ελληνικής κυβέρνησης, καθώς με βάση τις διεκδικήσεις που τέθηκαν δικαστικά ήταν εμφανές ότι κινδύνευε να βρεθεί χωρίς καμία ιδιοκτησία η Μονή που έχει αδιάλειπτη παρουσία και λειτουργία από την ίδρυσή της κατά τον 6ο αιώνα μ.Χ., θεωρούμενη η παλαιότερη χριστιανική μονή στον κόσμο.
