Φόρτωση Text-to-Speech…
«Εγώ να μείνω στη Βουλή μετά την πρωθυπουργία; Δεν είσαι καλά! Δεν πρόκειται να κάνω κάτι τέτοιο». Αυτή θρυλείται ότι ήταν η κοφτή απάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη όταν ρωτήθηκε πέρυσι από έναν προβοκάτορα συνομιλητή του αν θα ήθελε να ακολουθήσει το παράδειγμα του Κώστα Καραμανλή, του Αντώνη Σαμαρά και του Αλέξη Τσίπρα, αν δηλαδή βλέπει τον εαυτό του να διακονεί το Κοινοβούλιο ως απλός βουλευτής μετά την αποχώρησή του από το Μαξίμου.
Ο πρωθυπουργός είχε ήδη αρκετά νεύρα με τους νεοδημοκράτες προκατόχους του. Εδειχνε με το ύφος του την ενόχλησή του που, αντί να σεβαστούν τον διάδοχό τους και να σιωπήσουν αποδεχόμενοι ότι πέρασε η μπογιά τους, κάθε τόσο ήθελαν να εμφανίζονται ως θεματοφύλακες της παράταξης. Δεν ήθελαν να του αδειάσουν τη γωνιά, όπως κάνουν οι σοβαροί πολιτικοί στη Δύση (ο Καραμανλής βέβαια αποχώρησε από τη Βουλή μετά τις εκλογές του 2023, έπειτα από ένα ιστορικό ρεκόρ 14 ετών εποικοδομητικής σιωπής).
Δεν γνωρίζουμε αν ο Μητσοτάκης θα βρει το θάρρος να επιβεβαιώσει την πεποίθησή του ότι «υπάρχει ζωή μετά την πολιτική», αλλά οι προκάτοχοί του έχουν αποφανθεί κατηγορηματικά ότι «δεν υπάρχει». Κάποτε ο διακεκριμένος νομικός, σερ Βασίλειος Μαρκεζίνης είχε πει σε μια συνέντευξή του ότι οι πολιτικοί δεν εγκαταλείπουν ποτέ την ελπίδα της επιστροφής. Και ανέφερε ως παράδειγμα τον πατέρα του, Σπύρο Μαρκεζίνη, πολιτικό της δεκαετίας του ’50 και του ’60 που έγινε πρωθυπουργός για λίγο επί χούντας το φθινόπωρο του 1973. «Ακόμα και όταν έχασε την όρασή του, λίγο πριν πεθάνει το 1998, δεν έπαψε να προσδοκά σε κάποιου είδους επιστροφή». Σκεφτείτε ότι ο Σπύρος Μαρκεζίνης ήταν ένας από τους πιο ευφυείς και μορφωμένους πολιτικούς της μεταπολεμικής εποχής.
Στο «σανίδι» της πολιτικής σκηνής
Ο Ελληνας πολιτικός θέλει να πεθάνει στη Βουλή, όπως ο ηθοποιός θέλει να πεθάνει στο σανίδι. Κι αν μάλιστα υπήρξε πρωθυπουργός, τότε είναι που προσδοκά μέχρι τέλους μια δεύτερη πρωθυπουργία, μια δεύτερη ζωή. Και όχι μόνο οι δεξιοί, αλλά όλοι. Ας θυμηθούμε τον Γιώργο Παπανδρέου που επέστρεψε στη Βουλή το 2019 (έπειτα από το διάλειμμα της τετραετίας 2015-2019) και επιδίωξε μάλιστα να επιστρέψει στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ το 2021.
Ας προσθέσουμε τον Προκόπη Παυλόπουλο, που ασφαλώς είναι πολύ προσεκτικός. Δεν έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα ήθελε να επιστρέψει στην Προεδρία της Δημοκρατίας, αλλά είναι σαφές ότι πιστεύει πως ο Μητσοτάκης τού στέρησε άδικα τη δεύτερη θητεία. Ως πρώην Πρόεδρος και νυν ακαδημαϊκός κριτικάρει προσεκτικά την εξωτερική πολιτική Μητσοτάκη σε κάποιες ομιλίες του και (λιγότερο προσεκτικά) στις ιδιωτικές συναντήσεις του με τον Καραμανλή. Με τον Σαμαρά δεν μιλιέται.
Ο Σαμαράς τού καταλογίζει πως όταν ήταν στο Προεδρικό Μέγαρο «συρίζισε» επικίνδυνα και συναίνεσε στη «σκευωρία της Novartis», κάτι που ο Παυλόπουλος θεωρεί απαράδεκτη μομφή, με αποτέλεσμα το μόνο που να τους ενώνει να είναι η «Σιβηρία» στην οποία και οι δύο έχουν εξορίσει τη σχέση τους (αν και έχουν κοινές ευαισθησίες ότι η Δύση το έχει παραξηλώσει με την Ουκρανία).
Ο Σαμαράς είναι η αιτία που ο πρώην Πρόεδρος σνόμπαρε τις δύο επικολυρικές παρουσιάσεις βιβλίων βετεράνων δημοσιογράφων που ασκούν κριτική στις επιλογές της Δύσης (Μανώλης Κοττάκης και Σταύρος Λυγερός) πέρυσι και φέτος στο Πολεμικό Μουσείο. Πρόκειται για τις δύο εκδηλώσεις όπου κυριολεκτικά έσπασε ταμεία το ντουέτο Καραμανλή – Σαμαρά. Εκείνο πάντως που συνδέει Καραμανλή, Σαμαρά και Παυλόπουλο είναι η προσδοκία τερματισμού της εποχής Μητσοτάκη.
Επιστροφή έπειτα από ανακαίνιση
Αυτές τις μέρες το πρώτο όνομα στο «καρουζέλ των πρώην» είναι ο Αλέξης Τσίπρας. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι επιστρέφει με ένα «νέο κόμμα», που ουσιαστικά θα πρόκειται για έναν ανακαινισμένο ΣΥΡΙΖΑ με νέα ταμπέλα και καινούργιες στολές για το προσωπικό. Ο Τσίπρας έκανε μια στρατηγική εκτίμηση στο τέλος του 2024 που τη μοιράστηκε με ορισμένους συνομιλητές του. Υπολόγισε ότι μετά τον Στέφανο Κασσελάκη, που για ένα χρόνο κέρδισε το ενδιαφέρον του κοινού και των ισχυρών, ήλθε η ώρα του Νίκου Ανδρουλάκη, που μόλις είχε κλειδώσει για δεύτερη φορά το μέλλον του ΠΑΣΟΚ μέσα στην εσωκομματική κάλπη. Αν ο Ανδρουλάκης έχανε την ευκαιρία να δυναμώσει το ΠΑΣΟΚ μέσα στο επόμενο εξάμηνο, τότε μόνο θα μπορούσε να σκεφτεί ο Τσίπρας το ενδεχόμενο να διεκδικήσει το σκήπτρο της Κεντροαριστεράς.
Πάει για το σκήπτρο – Ο Τσίπρας υπολόγισε ότι μετά τον Κασσελάκη, που για ένα χρόνο κέρδισε το ενδιαφέρον του κοινού, ήλθε η ώρα του Ανδρουλάκη. Αν έχανε την ευκαιρία να δυναμώσει το ΠΑΣΟΚ μέσα στο επόμενο εξάμηνο, τότε θα μπορούσε να σκεφτεί ο Τσίπρας το ενδεχόμενο να διεκδικήσει το σκήπτρο της Κεντροαριστεράς. Φαίνεται λοιπόν ότι ήλθε ο καιρός.
Φαίνεται λοιπόν ότι ήλθε ο καιρός. Ο Μητσοτάκης τον υποδέχθηκε με την πιο σκληρή δήλωση, όπως αρμόζει σε έναν άξιο αντίπαλο. Είπε στη Βουλή ότι ο Τσίπρας «προσπαθεί να ξεπλυθεί από τον ολέθριο ρόλο του». Οι καλοπροαίρετοι μπορεί να νομίζουν ότι αυτές οι λέξεις δείχνουν περιφρόνηση, αλλά ισχύει το ακριβώς αντίθετο. Δείχνουν γνήσια εκτίμηση. Ο πρωθυπουργός απευθυνόταν στη βάση της Ν.Δ., απονέμοντας στον Τσίπρα τον τίτλο του αντιπάλου που μπορεί να ενεργοποιήσει επιτέλους τα εν υπνώσει αντανακλαστικά της. Ο Τσίπρας αποδέχθηκε την τιμή και την επέστρεψε με μια εξίσου σκληρή δήλωση: «Σήμερα στη Βουλή ακούσαμε από τα χείλη του πρωθυπουργού το συντομότερο ανέκδοτο: ότι τον πολεμάνε τα συμφέροντα».
Οι αντίπαλοι ορίζουν ο ένας τη μοίρα του άλλου. «Διάλεξε τους εχθρούς σου καλύτερα από τους φίλους σου», έλεγε ο Eρνεστ Χέμινγουεϊ. Ενας πρωθυπουργός φυσικά δεν χορταίνει εχθρούς. Ο Αντώνης Σαμαράς έχει δηλώσει ότι επί Μητσοτάκη η Ελλάδα είναι για πρώτη φορά τόσο ανύπαρκτη στα εθνικά θέματα, ότι κατακλύζεται από μετανάστες και ότι έχει ακολουθήσει μια τυφλή πολιτική κατά της Ρωσίας στον πόλεμο στην Ουκρανία. Στο Μαξίμου πιστεύουν ότι ο Σαμαράς, εάν κάνει κόμμα, θα απειλήσει περισσότερο την Ελληνική Λύση, τη Φωνή Λογικής και τη Νίκη, αλλά φυλάνε τα ρούχα τους για να έχουν τα μισά. Γι’ αυτό ακριβώς ο πρωθυπουργός άνοιξε το πουγκί του Ταμείου Ανάκαμψης και ευλόγησε το Αγιον Ορος με 100 εκατομμυριάκια στο παγκάρι (ο Μητσοτάκης άναψε το πιο ακριβό κερί στην ιστορία της Ορθοδοξίας). Παράλληλα, έστειλε τον Θάνο Πλεύρη ζωσμένο με γιαταγάνια από το ’21 πάνω σε μια βάρκα να ξεροσταλιάζει στα θαλάσσια σύνορα με τη Λιβύη.
«Ωσαννά» από 91 φωνές
Κι ενώ στο Μαξίμου ήταν απασχολημένοι μεταξύ ηγουμένων και πολεμάρχων, ο Σαμαράς αιφνιδίασε το σύστημα με ένα χάπενινγκ στην ΕΣΗΕΑ γεμάτο κωδικοποιημένα «Ωσαννά» για τον ίδιο, αλλά χωρίς τον ίδιο. Αντί για τον Σαμαρά, οι κάμερες στάθηκαν στον ηθοποιό Λάκη Κομνηνό. Πενήντα τέσσερα χρόνια μετά την κινηματογραφική ταινία «Εκείνο το καλοκαίρι», ο βετεράνος ηθοποιός επέστρεψε ξαφνικά φέτος το καλοκαίρι ως μία από τις 91 προσωπικότητες που υπέγραψαν την έκκληση για την ενεργοποίηση ενός μεσσία (τι κάνει νιάου νιάου στα κεραμίδια).
Η κλασική ταινία του Βασίλη Γεωργιάδη, που μας χάρισε το αθάνατο τραγούδι «Σαν με κοιτάς» (ερμηνεύουν ο Γιάννης Φέρτης και η Αφροδίτη Μάνου), αναφέρεται σε ένα ζευγάρι, τον Πέτρο και την Ελενα (Λάκης Κομνηνός και Ελενα Ναθαναήλ), που βρίσκεται σε διάσταση δύο χρόνια, περίπου όσα και τα χρόνια της διάστασης (και τελικά του διαζυγίου) ανάμεσα στον Μητσοτάκη και στον Σαμαρά. Η κατάληξη της ταινίας είναι θλιβερή, καθώς η Ελενα πεθαίνει, αλλά δεν θέλουμε να πιστέψουμε ότι θα είναι θνησιγενές και το «κόμμα Σαμαρά».
Μια Δεξιά «ανέρωτη» – Ο Σαμαράς θέλει να μας προσφέρει μια Δεξιά ανέρωτη, αλλά ποτέ ξενέρωτη. Οι ομιλίες του στο Πολεμικό Μουσείο συνθέτουν ένα μανιφέστο τετραπλής καταδίκης του κοινωνικού φιλελευθερισμού, της παράνομης μετανάστευσης, της εμπλοκής της Ευρώπης στον πόλεμο στην Ουκρανία και
της πολιτικής των ήρεμων νερών στα ελληνοτουρκικά.
Ανάμεσα στις προδρομικές μορφές του νέου «Στρατιωτικού Συνδέσμου» ξεχωρίζουν προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης όπως ο καθηγητής Γεωπολιτικής Ιωάννης Μάζης και μορφές της ελληνορθόδοξης χριστιανοδημοκρατίας, όπως ο καθηγητής Κοινωνιολογίας, Ιστορίας, Οικονομίας και πρώην εκπρόσωπος του κόμματος του Στέλιου Παπαθεμελή (Δημοκρατική Αναγέννηση), Μελέτης Μελετόπουλος. Ξεχωρίζουν ακόμα ο εκδότης Ηλίας Λιβάνης και κάμποσοι αξιωματικοί εν αποστρατεία. Ολοι έχουν χάσει τον ύπνο τους επειδή διαπιστώνουν «καθίζηση του τόπου». Σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, το χάπενινγκ στην ΕΣΗΕΑ έμοιαζε περισσότερο με σύλλογο απαχθέντων από εξωγήινους ή με συνδιάσκεψη μελών αίρεσης που πιστεύουν ότι σε δέκα λεπτά έρχεται η Δευτέρα Παρουσία.
Οι παλιοί φίλοι του Σαμαρά προβληματίζονται επειδή σιγοντάρει εκδηλώσεις πασπαλισμένες με ναφθαλίνη, όμως ο πρώην πρωθυπουργός θέλει να μας προσφέρει μια δεξιά ανέρωτη, αλλά ποτέ ξενέρωτη. Οι δύο ομιλίες του στο Πολεμικό Μουσείο συνθέτουν ένα μανιφέστο τετραπλής καταδίκης του κοινωνικού φιλελευθερισμού, της παράνομης μετανάστευσης, της εμπλοκής της Ευρώπης στον πόλεμο στην Ουκρανία και της πολιτικής των ήρεμων νερών στα ελληνοτουρκικά. Επιπλέον, το νέο κόμμα αναμένεται να ενθαρρύνει την εντατική και συστηματική ετεροφυλοφιλία, αφού ο Σαμαράς δεν χάνει ευκαιρία να καταδικάζει τον γάμο ομοφύλων και να καταλογίζει στη συγκεκριμένη μεταρρύθμιση αιτιώδη σχέση με τη δημογραφική κάμψη!
Εν πάση περιπτώσει, οι περισσότεροι εχέφρονες πολίτες είναι πρόθυμοι να συγχωρήσουν αυτή και άλλες «καινοτομίες» στον πολιτικό για τον οποίο οι φίλοι του βεβαιώνουν ότι, παρά την έντονη πικρία και τον θυμό του για την περιφρονητική στάση του νυν πρωθυπουργού απέναντί του, παραμένει ένας γλυκομίλητος και ευγενικός άνθρωπος με μόρφωση, γοητεία και ανάστημα. Πολλοί αναγνωρίζουν ότι ο Σαμαράς ρίσκαρε την υγεία του και έδωσε μάχες κατά της αποχαλινωμένης Αριστεράς και της «καμένης» Ακροδεξιάς της εποχής του και ασφαλώς αξίζει μια ξεχωριστή θέση στην Ιστορία. Αλλωστε η πολιτική ατζέντα του είναι συνεκτική και γνήσια, στο πνεύμα της παγκόσμιας δεξιάς στροφής που σηματοδότησε η επιστροφή Τραμπ, όσο κι αν όλα αυτά απωθούν τους είρωνες φιλελεύθερους ή τους οπαδούς του σεξουαλικού πλουραλισμού.
Πάνω απ’ όλα όμως έχει σημασία να τονιστεί ότι η αντιπαλότητα του νυν με τους πρώην έχει βάθος πολύ μεγαλύτερο από τους εγωισμούς και την παραπολιτική. Υπάρχει ένα νοητό νήμα που ενώνει τις εκδηλώσεις των Καραμανλή – Σαμαρά στο Πολεμικό Μουσείο και τις εκδηλώσεις του Ινστιτούτου Τσίπρα στο Εθνικό Ωδείο. Δεν είναι μόνο ο αντιμητσοτακισμός. Είναι κυρίως ο κεκαλυμμένος αντιδυτικισμός, αφού οι τρεις πρώην πρωθυπουργοί έχουν υποστηρίξει παρόμοια «ναι μεν, αλλά» για τη στάση του ΝΑΤΟ στο Ουκρανικό. Οι θέσεις αυτές εντάσσονται σε μια παράδοση αιώνων.
Περιμένοντας τους Ορλώφ
Πάντοτε οι Ελληνες πολιτικοί διχάζονταν ανάμεσα σε εκείνους που ήταν προσανατολισμένοι στη Δύση και σε εκείνους που περίμεναν τους Ορλώφ. Ανάμεσα σε όσους εμπνέονταν από την παπική Ρώμη και όσους πίστευαν στην ανωτερότητα της Νέας Ρώμης. Στα δικά μας χρόνια, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ο Κώστας Σημίτης, ο Γιώργος Παπανδρέου και ο Κυριάκος θέλουν η Ελλάδα να ανήκει στη Δύση, ενώ ο Ανδρέας, ο Κώστας Καραμανλής, ο Σαμαράς και ο Τσίπρας είχαν πάντα τις ενστάσεις, τα ζόρια και τους αστερίσκους τους. Επειτα από όλα αυτά, είναι κατανοητό που ο Μητσοτάκης δεν θέλει να μείνει ούτε λεπτό σε μια Βουλή γεμάτη προσχήματα και ζωτικά ψεύδη μετά το πέρας της πρωθυπουργίας του. Αλλοι στη θέση του, μάλιστα, θα ήθελαν να τα βροντήξουν πολύ νωρίτερα…
