Αντιμέτωπος με έναν εφιάλτη που επανέρχεται σε τακτά χρονικά διαστήματα είναι ο Εμανουέλ Μακρόν ο οποίος είδε την πέμπτη κυβέρνηση σε 12 μήνες στη Γαλλία να πέφτει σε χρόνο ρεκόρ ούτε ένα 24ωρο από την ανακοίνωσή της.
Ο Σεμπαστιάν Λεκορνί με λιγότερο από ένα μήνα παραμονής στη θέση του πρωθυπουργού, υπέβαλε την παραίτηση της κυβέρνησής του την οποία ο ίδιος είχε διορίσει το βράδυ της Κυριακής (5/10) το πρωί της Δευτέρας (6/10) μετά τη θύελλα αντιδράσεων που προκλήθηκε για τα πρόσωπα που την συνέθεταν.
Πληροφορίες από το περιβάλλον του Μακρόν θέλουν τον Γάλλο πρόεδρο να είναι εξοργισμένος από τις εξελίξεις που τον φέρουν μπροστά στο ίδιο δίλημμα που είχε και όταν έπεσε η κυβέρνηση του Φρανσουά Μπαϊρού.
Οι επιλογές του Μακρόν
Ένας νέος πρωθυπουργός: Ο Μακρόν, ως πρόεδρος, εξακολουθεί να έχει την εξουσία να διορίσει (ακόμα έναν) πρωθυπουργό. Οι τρεις τελευταίοι προήλθαν από τον ίδιο στενό συνασπισμό κεντρώων και συντηρητικών νομοθετών. Η επιλογή ενός νέου από την ίδια ομάδα σε αυτό το στάδιο δεν θα είχε νόημα, αλλά θα μπορούσε να συμβεί. Μια άλλη επιλογή θα ήταν να διοριστεί ένας πρωθυπουργός από το αριστερό μπλοκ. Αλλά αυτό θα οδηγούσε στο να αμφισβητηθούν ορισμένες από τις πολιτικές του Γάλλου προέδρου, και ο Μακρόν μέχρι τώρα έχει κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να αποφύγει αυτή την εξέλιξη.
Προκήρυξη νέων εκλογών: Η απόφαση του Μακρόν να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση και να προκηρύξει πρόωρες εκλογές το καλοκαίρι του 2024 είναι σε μεγάλο βαθμό το σημείο εκκίνησης για την πολιτική αστάθεια που πλήττει αυτή τη στιγμή τη Γαλλία, με ένα κοινοβούλιο που δεν έχει πλέον την απαραίτητη ισχύ και κανένα πολιτικό κόμμα ή συνασπισμός κομμάτων δεν είναι σε θέση να κυβερνήσει αποτελεσματικά. Αλλά η κατάσταση δύσκολα μπορεί να χειροτερέψει και η επιστροφή των ψηφοφόρων στις κάλπες θα μπορούσε ίσως να άρει το αδιέδοξο. Ίσως πάλι και όχι καθώς καθοριστικά είναι τα ποσοστά που θα λάβουν τα κόμματα σε περίπτωση προσφυγής στις κάλπες.
Παραίτηση: Αν και αυτή είναι η λιγότερο πιθανή επιλογή, ένας αυξανόμενος αριθμός φωνών, από την αριστερά και τη δεξιά, έχουν παροτρύνει τον πρόεδρο να παραιτηθεί και να προκηρύξει νέες προεδρικές εκλογές, θεωρώντας τον υπεύθυνο για τη συνεχιζόμενη αναταραχή.
Τους τελευταίους μήνες, ο Μακρόν, του οποίου η θητεία διαρκεί έως τον Μάιο του 2027, έχει επανειλημμένα αποκλείσει τις δύο πρώτες επιλογές.
Πλήγμα στο γόητρο του Μακρόν
Η εξέλιξη αυτή πέρα από το γεγονός ότι αποτελεί ένα ακόμη χαστούκι για τον Μακρόν στο εσωτερικό μέτωπο, ακόμη πιο ισχυρό είναι το πλήγμα που φέρνει στο γόητρό του ως ηγέτη που καθορίζει τις εξελίξεις στους κόλπους της Ε.Ε αλλά και πέρα από αυτή.
Μετά από χρόνια καθορισμού της ατζέντας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, «η πτώση του πέμπτου πρωθυπουργού του Μακρόν μέσα σε τρία χρόνια αποτελεί αναμφίβολα ένα πισωγύρισμα για την ευρωπαϊκή επιρροή της Γαλλίας. Ο Μακρόν θα απορροφηθεί από την εσωτερική πολιτική και η απουσία κυβέρνησης δυσκολεύει τους Γάλλους διπλωμάτες στις Βρυξέλλες να παρεκκλίνουν από τις σταθερά κρατούμενες θέσεις τους», δήλωσε η Τζορτζίνα Ράιτ, ανώτερη συνεργάτιδα στο Γερμανικό Ταμείο Μάρσαλ.
Σχετικά με το εμπόριο, «αυτό σημαίνει μια εδραίωση της γαλλικής θέσης απέναντι στις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, με αυστηρές γεωργικές διασφαλίσεις – και αδυναμία των διπλωματών με έδρα τις Βρυξέλλες να βρουν συμβιβασμό. Η Γαλλία θα θεωρείται ολοένα και περισσότερο αναξιόπιστη και άκαμπτη – δίνοντας στη Γερμανία και σε άλλους περισσότερη επιρροή και ηγεσία σε αυτή την κρίσιμη στιγμή για την Ευρώπη», δήλωσε η Ράιτ στο POLITICO.
Αποκαλυπτική είναι και η δήλωση της Μαρί-Πιερ Βεντρέν, που ανήκει στην ομάδα Renew του Μακρόν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. «Αυτή η πολιτική αστάθεια υπονομεύει την επιρροή μας στην Ευρώπη σε μια εποχή που μας χρειαζόμαστε σε ένα πλαίσιο διεθνούς αντιπαράθεσης», δήλωσε η Βεντρέν στο POLITICO.
Το χρονικό της κρίσης
Οι δύο προκάτοχοι του Λεκορνί, ο Φρανσουά Μπαϊρού και ο Μισέλ Μπαρνιέ, καθαιρέθηκαν από το κοινοβούλιο λόγω των προσπαθειών για περιορισμό των δημόσιων δαπανών της Γαλλίας σε μια εποχή που οι οίκοι αξιολόγησης και οι επενδυτές παρακολουθούν στενά.
Το χρέος της Γαλλίας έχει αυξηθεί στο 113,9% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, ενώ το έλλειμμα ήταν σχεδόν διπλάσιο από το όριο του 3% της Ευρωπαϊκής Ένωσης πέρυσι.
«Είναι απλώς η μία κυβέρνηση μετά την άλλη… αυτό είναι το σημαντικότερο πρόβλημα για τα γαλλικά περιουσιακά στοιχεία, αλλά έχει επιπτώσεις και στην υπόλοιπη Ευρώπη», δήλωσε ο Κρις Μποσάμπ, επικεφαλής αναλυτής αγοράς στην IG Group.
Η Γαλλία σπάνια έχει βιώσει τόσο βαθιά πολιτική κρίση από τη δημιουργία της Πέμπτης Δημοκρατίας το 1958, του τρέχοντος συστήματος διακυβέρνησης.
Το σύνταγμα του 1958 σχεδιάστηκε για να διασφαλίσει σταθερή διακυβέρνηση δημιουργώντας έναν ισχυρό και εξαιρετικά συγκεντρωτικό πρόεδρο με ισχυρή πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, και για να αποφύγει την αστάθεια των περιόδων αμέσως πριν και μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Αντ’ αυτού, ο Μακρόν – ο οποίος κατά την άνοδό του στην εξουσία το 2017 αναμόρφωσε το πολιτικό τοπίο – βρέθηκε να παλεύει με ένα κατακερματισμένο κοινοβούλιο όπου το κέντρο δεν κρατάει πλέον την ισορροπία και η ακροδεξιά και η ακροαριστερά έχουν την κυριαρχία.
Το γεγονός ότι η Γαλλία δεν έχει συνηθίσει να χτίζει συνασπισμούς και να επιτυγχάνει συναίνεση κάνει ακόμα πιο δύσκολη την κατάσταση.
