Φόρτωση Text-to-Speech…
Ολες οι δημοσκοπήσεις του τελευταίου διαστήματος, μετά τις ευρωεκλογές, διαβάζονται σαν «ακτινογραφίες» ενός προαναγγελθέντος πολιτικού αδιεξόδου. Ο πρώτος έχει μεγάλη απόσταση από τον δεύτερο, αλλά χωρίς να μπορεί πλέον να προσεγγίσει ποσοστά αυτοδυναμίας. Αν ο νέος γύρος δημοσκοπήσεων που αναμένονται το φθινόπωρο επιβεβαιώσει αυτό το βραχυκύκλωμα, θα ενισχυθούν οι φωνές όσων στο κυβερνητικό στρατόπεδο επιμένουν ότι πρέπει να επιχειρηθεί αλλαγή του εκλογικού νόμου.
Επισήμως και ανεπισήμως, αυτή τη στιγμή, ανώτερα κυβερνητικά στελέχη διαψεύδουν κατηγορηματικά αυτό το ενδεχόμενο. Οι πιέσεις όμως από βουλευτές που βλέπουν να απομακρύνεται το σενάριο επανεκλογής τους διαρκώς εντείνονται. Οι εισηγήσεις εστιάζουν στο χαμήλωμα του πήχεως της αυτοδυναμίας, είτε με τη διευκόλυνση του μπόνους εδρών για το πρώτο κόμμα είτε με την αύξηση του εκλογικού ορίου για είσοδο στη Βουλή από το 3% στο 5%.
Με βάση αυτά τα σενάρια, η «Κ» επιχειρεί να παρουσιάσει πώς θα μπορούσε να διαμορφωθεί η Βουλή αν ίσχυαν και στην κάλπη οι συσχετισμοί που καταγράφουν οι πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις. Με καμία από τις φόρμουλες ενίσχυσης της κοινοβουλευτικής δύναμης του πρώτου κόμματος δεν προκύπτει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Φυσικά, στο μέσον (και κάτι) της τετραετίας, οι συσπειρώσεις των κομμάτων παραμένουν χαμηλές και η πρόθεση ψήφου εκφράζεται θεωρητικά, με αβέβαιο τον πολιτικό ορίζοντα. Αλλωστε, τυχόν νέος εκλογικός νόμος –αν περάσει, όπως είναι το πιθανότερο, μόνο με τις ψήφους της πλειοψηφίας– θα ισχύει από τις μεθεπόμενες εκλογές. Θα ενταχθεί, δηλαδή, σε μια στρατηγική «διπλής κάλπης», που επενδύει στην πόλωση υπέρ των μεγάλων κομμάτων.
Ο πήχυς σήμερα
Με τον ισχύοντα εκλογικό νόμο, το πρώτο κόμμα, εφόσον συγκεντρώσει ποσοστό τουλάχιστον 25%, παίρνει μπόνους 20 εδρών και μία έδρα επιπλέον για κάθε 0,5% παραπάνω ποσοστό, μέχρι τη συμπλήρωση 50 εδρών μπόνους. Δηλαδή, για να πάρει και τις 50 έδρες, το πρώτο κόμμα πρέπει να συμπληρώσει ποσοστό 40%.
Τι προτείνουν οι βουλευτές – Οι εισηγήσεις εστιάζουν στο χαμήλωμα του πήχεως της αυτοδυναμίας, είτε με τη διευκόλυνση του μπόνους εδρών για το πρώτο κόμμα είτε με την αύξηση του εκλογικού ορίου για είσοδο στη Βουλή από το 3% στο 5%.
Τα υποθετικά σενάρια που παρουσιάζει η «Κ» έχουν καταρτιστεί με βάση τα αποτελέσματα της τελευταίας δημοσκόπησης της εταιρείας δημοσκοπήσεων Pulse RC, που διενεργήθηκε στο διάστημα από 27 Ιουνίου έως 1 Ιουλίου. Ολα τα σενάρια αποτελούν υποθέσεις εργασίας και –δεδομένης της ρευστότητας του πολιτικού σκηνικού– ακόμη και μικρές διαφοροποιήσεις μπορούν να αλλάξουν την εικόνα.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας δημοσκόπησης της Pulse, λαμβάνοντας υπόψη το σενάριο κατανομής των αναποφάσιστων, η Νέα Δημοκρατία θα λάμβανε 114 έδρες, το ΠΑΣΟΚ 41, η Πλεύση Ελευθερίας 37, η Ελληνική Λύση 28, το ΚΚΕ 24 και ο ΣΥΡΙΖΑ 23 έδρες. Η Βουλή που θα προέκυπτε θα ήταν εννεακομματική, με τρία ακόμη κόμματα να λαμβάνουν 11 έδρες.
Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει συναίνεση από την αντιπολίτευση για να προκύψει στήριξη από 200 βουλευτές και να ισχύσουν πιθανές αλλαγές στον εκλογικό νόμο από τις επόμενες κάλπες. ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Πλεύση Ελευθερίας και ΚΚΕ διαμηνύουν ότι δεν συμφωνούν με τυχόν αλλαγές στον αριθμό εδρών που δίνονται σαν μπόνους στον πρώτο και στο όριο εισόδου στη Βουλή για τα μικρότερα κόμματα, καθώς δεν θα συμβάλουν, όπως λένε, ώστε η Ν.Δ. να επανεκλεγεί πειράζοντας τον εκλογικό νόμο.
1ο Σενάριο
Επαναφορά του λεγόμενου «νόμου Παυλόπουλου», που ίσχυε πριν από την απλή αναλογική που έφερε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Ο νόμος αυτός τα δίνει όλα στον νικητή, χαρίζοντας αυτομάτως 50 έδρες στο πρώτο κόμμα, ανεξάρτητα από το ποσοστό που θα λάβει στις εκλογές.
Πάντως, με βάση τις δημοσκοπήσεις, ούτε σε αυτή την περίπτωση θα προέκυπτε αυτοδύναμη κυβέρνηση. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας δημοσκόπησης της Pulse, λαμβάνοντας υπόψη το σενάριο κατανομής των αναποφάσιστων, η Ν.Δ. θα λάμβανε 130 έδρες, το ΠΑΣΟΚ 38, η Πλεύση Ελευθερίας 34, η Ελληνική Λύση 25, το ΚΚΕ 22 και ο ΣΥΡΙΖΑ 21 έδρες. Η Βουλή που θα προέκυπτε θα ήταν πιθανόν εννεακομματική, με τρία ακόμη κόμματα να λαμβάνουν 10 έδρες, αν όντως έπιαναν το όριο εισόδου του 3%.
2ο Σενάριο
Εν μέρει επαναφορά του «νόμου Παυλόπουλου», με σύνδεση του μπόνους με τη διαφορά μεταξύ πρώτου και δεύτερου κόμματος. Αν η διαφορά είναι μεγαλύτερη από 8%, θα μπορεί να παίρνει το πρώτο κόμμα τις 50 έδρες. Στο σενάριο αυτό, με βάση τις μετρήσεις που χρησιμοποιούμε για να κάνουμε τις ενδεικτικές εκτιμήσεις, η Βουλή που θα προέκυπτε θα ήταν η ίδια με το πρώτο σενάριο, καθώς οι μετρήσεις δείχνουν σταθερά τη Νέα Δημοκρατία να προηγείται με πάνω από 8 μονάδες από το δεύτερο κόμμα.
Αδυναμία αυτοδυναμίας – Με βάση τους συσχετισμούς που καταγράφουν οι πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις, καμία από τις φόρμουλες ενίσχυσης της κοινοβουλευτικής δύναμης του πρώτου κόμματος δεν βγάζει αυτοδύναμη κυβέρνηση.
3ο Σενάριο
Να ισχύσει ως έχει ο εκλογικός νόμος, όμως να μειωθεί ο συντελεστής 0,5% για κάθε επιπλέον έδρα. Το πρώτο κόμμα θα παίρνει μπόνους 20 εδρών εφόσον συγκεντρώσει ποσοστό τουλάχιστον 25% και δίνεται μία έδρα για κάθε 0,3% επιπλέον. Στο σενάριο αυτό, με βάση τα στοιχεία που χρησιμοποιούμε, η Ν.Δ. θα λάμβανε 117 έδρες, το ΠΑΣΟΚ 41, η Πλεύση Ελευθερίας 36, η Ελληνική Λύση 27, το ΚΚΕ 24 και ο ΣΥΡΙΖΑ 22 έδρες. Η Βουλή που θα προέκυπτε πιθανόν θα αποτελείτο πάλι από εννέα κόμματα, με τρία ακόμη να λαμβάνουν 11 έδρες.
4ο Σενάριο
Να αυξηθεί το όριο εισόδου ενός κόμματος στη Βουλή από 3% σε 5%, ώστε να αυξηθούν οι αδιάθετες έδρες κι έτσι να ενισχυθεί το πρώτο κόμμα. Οσο το ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων αυξάνεται, ο πήχυς αυτοδυναμίας χαμηλώνει. Ηδη κόμματα όπως η Νίκη, η Φωνή Λογικής και το ΜέΡΑ25 σε πολλές μετρήσεις βρίσκονται κάτω και από το όριο του 3%.
Στο σενάριο αυτό, με βάση τα στοιχεία που χρησιμοποιούμε, η Ν.Δ. θα λάμβανε 126 έδρες, το ΠΑΣΟΚ 47, η Πλεύση Ελευθερίας 42, η Ελληνική Λύση 31, το ΚΚΕ 28 και ο ΣΥΡΙΖΑ 26 έδρες. Η Βουλή που θα προέκυπτε θα είχε έξι κόμματα. Βέβαια είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς αν κάτι τέτοιο θα συσπείρωνε περισσότερους ψηφοφόρους στα μικρότερα κόμματα, πιθανόν αυξάνοντας ακόμη περισσότερο το ποσοστό των κομμάτων εκτός Βουλής, ή θα τους απέτρεπε από αυτήν την επιλογή.
5ο Σενάριο
Ο συνδυασμός αύξησης του ορίου εισόδου στη Βουλή στο 5% και επαναφοράς του νόμου Παυλόπουλου, με μπόνους 50 εδρών στο πρώτο κόμμα. Ούτε και σε αυτό το ενδεχόμενο θα προέκυπτε αυτοδύναμη κυβέρνηση, ενώ η Βουλή με έξι κόμματα θα διαμορφωνόταν ως εξής: Ν.Δ. 141 έδρες, ΠΑΣΟΚ 43, Πλεύση Ελευθερίας 38, Ελληνική Λύση 29, ΚΚΕ 25 και ΣΥΡΙΖΑ 24 έδρες.
6ο Σενάριο
Το τελευταίο σενάριο είναι ο συνδυασμός αύξησης του ορίου εισόδου στη Βουλή με μείωση του συντελεστή για επιπλέον έδρες στο 0,3%. Στην περίπτωση αυτή, οι έδρες διαμορφώνονται ως εξής: Ν.Δ. 129, ΠΑΣΟΚ 46, Πλεύση Ελευθερίας 41, Ελληνική Λύση 31, ΚΚΕ 27, ΣΥΡΙΖΑ 26.
