Φόρτωση Text-to-Speech…
«Θεωρούμε την Ελλάδα πιθανό κόμβο υποδομών για την ενέργεια», είναι το μήνυμα που στέλνει μέσω της «Κ» ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιος για την οικονομική ανάπτυξη και την ενέργεια, Τζέικομπ Χέλμπεργκ. Ο Αμερικανός αξιωματούχος μίλησε στην «Κ» μέσω τηλεδιάσκεψης από το γραφείο του στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τις ενεργειακές συμφωνίες που υπεγράφησαν στην Αθήνα, τονίζοντας ότι η Ελλάδα μεταμορφώνεται σε «κλειδί» για την ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης.
– Στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής P-TEC στην Αθήνα, οι εταιρείες ExxonMobil, HELLENiQ ENERGY και Energean ανακοίνωσαν την έναρξη ερευνητικών γεωτρήσεων στο Ιόνιο Πέλαγος. Πώς αξιολογείτε αυτήν την εξέλιξη;
– Aς ξεκινήσω λέγοντας ότι θεωρούμε αυτή τη συμφωνία ορόσημο. Είναι η πρώτη φορά σε 40 χρόνια που επαναφέρουμε τις υποθαλάσσιες γεωτρήσεις και την εξόρυξη ενέργειας στο Ιόνιο Πέλαγος. Και η κυβέρνηση είναι προσηλωμένη σε ένα πρόγραμμα που στοχεύει στην εξασφάλιση προσιτής, άφθονης και χαμηλού κόστους ενέργειας, σε συνεργασία με τους συμμάχους και τους εταίρους μας.

– Στην ίδια συνάντηση, οι υπουργοί Ενέργειας των ΗΠΑ, Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ δεσμεύθηκαν για ενεργειακή ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο. Πώς αξιολογεί το Στέιτ Ντιπάρτμεντ τα βασικά περιφερειακά έργα, όπως η διασύνδεση ηλεκτρικής ενέργειας Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ (GSI) και ο αγωγός φυσικού αερίου EastMed;
– Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν περιφερειακά έργα διασύνδεσης που προωθούν την ασφάλεια και τη συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο ιδιωτικός τομέας πρωτοστατεί, όπως αποδεικνύεται από αυτήν τη συμφωνία, η οποία αφορά έργα που ενισχύουν τον ρόλο της περιοχής ως ενεργειακού κόμβου. Η βιωσιμότητα κάθε προτεινόμενου έργου είναι θέμα που πρέπει να αποφασίσουν οι πιθανοί επενδυτές.
Πρέπει να γνωρίζετε ότι ένιωσα απίστευτα ενθαρρυμένος από τις συναντήσεις στην Ελλάδα, βλέποντας τη συνοχή και τη δέσμευση όλων των διαφορετικών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου, του Ισραήλ και της Ελλάδας, που είναι απολύτως συγκεντρωμένοι στο να διασφαλίσουν ότι έχουν ένα πρόγραμμα που προάγει την ανθρώπινη ευημερία, την οικονομική ανάπτυξη και την άφθονη ενέργεια χαμηλού κόστους.
– Aρα οι ΗΠΑ θα παρέχουν χρηματοδότηση για την ολοκλήρωση αυτών των ενεργειακών έργων;
– Ταξίδεψα στην Αθήνα με τον συνάδελφό μου, τον επικεφαλής επενδύσεων στην αμερικανική διεθνή εταιρεία χρηματοδότησης της ανάπτυξης (Κόνορ Κόλμαν) και είμαστε αποφασισμένοι να βοηθήσουμε στην αναζήτηση εταίρων, καθώς και πιθανών πηγών χρηματοδότησης για έργα υποδομής, συμπεριλαμβανομένων αυτών που αφορούν υποθαλάσσιες γεωτρήσεις και αγωγούς φυσικού αερίου.
Οι πηγές χρηματοδότησης θα προέλθουν τελικά από τον συνδυασμό του ιδιωτικού τομέα και, όπου απαιτείται, από χρηματοδοτικά μέσα του δημόσιου τομέα. Και ο συνάδελφός μου εξετάζει μια σειρά διαφορετικών έργων στην περιοχή αυτή.
– Πλέον, οι συζητήσεις επικεντρώνονται και στον ενεργειακό διάδρομο IMEC, ο οποίος στοχεύει στη μεταφορά ενέργειας από την Ινδία στην Ευρώπη μέσω του Ισραήλ και της Ελλάδας και μειώνει την εξάρτησή μας από τη Ρωσία και το Ιράν. Πιστεύετε ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι έτοιμη να μειώσει την εξάρτησή της από αυτές τις χώρες;
– Είναι πολύ ενθαρρυντικό το γεγονός ότι η Ευρώπη έχει λάβει πολύ συγκεκριμένα μέτρα για να μειώσει την ενεργειακή της εξάρτηση από τη Ρωσία, ειδικά μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία. Οι ευρωπαϊκές εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) έχουν αυξηθεί κατά 141%, κάτι που αποτελεί θετικό βήμα και προς τη σωστή κατεύθυνση. Οι εισαγωγές ενέργειας και υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη ήταν βασικό μέρος της διμερούς εμπορικής συμφωνίας μας με την Ε.Ε.
Η Ευρώπη και το LNG – Οι ευρωπαϊκές εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) έχουν αυξηθεί κατά 141%. Οι εισαγωγές ενέργειας και υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη ήταν βασικό μέρος της διμερούς εμπορικής συμφωνίας μας με την Ε.Ε.
Σήμερα, είμαστε αποφασισμένοι να μετατρέψουμε τις υψηλού επιπέδου πολιτικές αποφάσεις σε συγκεκριμένες δράσεις και έργα υποδομής, καθώς και σε πολύ συγκεκριμένες εμπορικές ροές ενέργειας. Γι’ αυτό είμαστε αποφασισμένοι να συνεργαστούμε όχι μόνο στο επίπεδο της Ε.Ε., αλλά και με τις εθνικές κυβερνήσεις που βρίσκονται πιο κοντά στα έργα υποδομής.

– Η Ρεβυθούσα λειτουργεί επί του παρόντος ως ο μοναδικός τερματικός σταθμός υποδοχής, αποθήκευσης και επαναεριοποίησης LNG στην Ελλάδα και αποτελεί βασικό κόμβο για την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής. Υπάρχουν σχέδια για την επέκτασή του ή την κατασκευή ενός επιπλέον τερματικού σταθμού; Πρέπει να αναμένουμε νέες επενδύσεις των ΗΠΑ σε αυτόν τον τομέα;
– Η πρέσβειρά μας στην Ελλάδα, Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, εργάζεται ενεργά για την επέκταση των τερματικών σταθμών LNG στην Ελλάδα. Δίνουμε μεγάλη έμφαση στον Κάθετο Διάδρομο και είναι πολύ επικεντρωμένη στη μονάδα πλωτής αποθήκευσης και επαναεριοποίησης (FSRU) της Αλεξανδρούπολης, η οποία πρόσφατα τέθηκε ξανά σε λειτουργία και έχει αλλάξει τα δεδομένα όσον αφορά την επέκταση της ικανότητας εισαγωγής LNG της Ελλάδας. Και ανυπομονούμε να υποστηρίξουμε έργα υποδομής που θα συμβάλουν σε αυτό.
– Η Chevron ανακοίνωσε το ενδιαφέρον της να υποβάλει προσφορά για τέσσερα υπεράκτια τεμάχια νοτίως της Κρήτης και της Πελοποννήσου. Ωστόσο, η τουρκική κυβέρνηση αμφισβητεί την κυριαρχία αυτών των περιοχών. Είναι οι ΗΠΑ έτοιμες να προστατεύσουν τις επενδύσεις των αμερικανικών εταιρειών στην περιοχή των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων;
– Είμαστε απολύτως προσηλωμένοι στις ιδιωτικές επενδύσεις και στα έργα υποδομής, στην αξιοποίηση της δύναμης των ιδιωτικών αγορών και των υποδομών και στη διαμόρφωση μιας ατζέντας για κοινή ευημερία, με σκοπό την προώθηση της περιφερειακής σταθερότητας και ειρήνης.
Δεν θα σχολιάσω τις συνεχιζόμενες διαμάχες για την «κυριαρχία» και τα εδάφη, αλλά είναι δίκαιο να επισημάνω ότι η κυβέρνηση Τραμπ έχει εξαιρετικό ιστορικό στη χρήση της οικονομικής διπλωματίας και των έργων υποδομής ως μέσου για την εξάλειψη της νοοτροπίας και των προσεγγίσεων του «μηδενικού αθροίσματος» (σ.σ. το κέρδος ενός συμμετέχοντος είναι ισοδύναμο με την απώλεια ενός άλλου). Και τελικά, αυτή είναι η προσέγγιση που θα ακολουθήσουμε σε αυτήν την περιοχή.
– Την περασμένη Κυριακή, ο πρόεδρος Ζελένσκι επισκέφθηκε την Αθήνα και συζήτησε με τον Ελληνα πρωθυπουργό για τον Κάθετο Διάδρομο που θα συνδέει την Ελλάδα με την Ουκρανία. Πώς βλέπετε αυτήν την εξέλιξη; Και δεύτερον, ποια είναι η γεωστρατηγική σημασία του έργου;
– Η Ελλάδα βρίσκεται στο σταυροδρόμι της Ευρώπης και της Ασίας και ο Κάθετος Διάδρομος είναι κεντρικής σημασίας για την παροχή μιας βιώσιμης απάντησης στις ενεργειακές ανάγκες της Ανατολικής Ευρώπης. Το πρότζεκτ που συζητούμε μπορεί πραγματικά να συμβάλει στην κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της Ευρώπης και στην επίτευξη του στόχου της μείωσης της εξάρτησης της Ανατολικής Ευρώπης από τη ρωσική ενέργεια.
Επομένως, είμαστε αφοσιωμένοι σε αυτό το έργο και η πρέσβειρά μας το έχει θέσει ως μία από τις κορυφαίες προτεραιότητές της. Πρέπει να γνωρίζετε ότι στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ είμαστε πολύ επικεντρωμένοι στην υποστήριξη των προσπαθειών της για να διασφαλίσουμε ότι αυτό το έργο θα ξεκινήσει πραγματικά.
– Eχετε θέσει προθεσμία;
– Αυτή τη στιγμή εργαζόμαστε για να διερευνήσουμε όλους τους διαφορετικούς μηχανισμούς χρηματοδότησης που μπορούν να εφαρμοστούν για να διασφαλίσουμε ότι αυτό το έργο θα υλοποιηθεί γρήγορα. Ενώ οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη, είναι πρόωρο να σχολιάσω τις προθεσμίες και τους συγκεκριμένους όρους που εξακολουθούν να αποτελούν αντικείμενο ενεργών και ζωντανών διαπραγματεύσεων.
Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι αποτελεί μία από τις κορυφαίες προτεραιότητές μας. Βλέπουμε τη δυναμική του έργου και όπως τόνισα στην Ελλάδα, αυτό το έργο είναι ο πιο συγκεκριμένος και βιώσιμος τρόπος για να βοηθήσουμε την Ανατολική Ευρώπη. Γι’ αυτό και έχουμε υιοθετήσει μια προσέγγιση «όλοι μαζί» για να διασφαλίσουμε ότι ο Κάθετος Διάδρομος θα ξεκινήσει και θα υλοποιηθεί.
– Πρόσφατα υπογράψατε την Κοινή Διακήρυξη στην Αθήνα για την οικονομική ασφάλεια και δηλώσατε ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα θα επιδιώξουν να υλοποιήσουν εμβληματικά έργα, που θα καθορίσουν την οικονομία της τεχνητής νοημοσύνης για τις επόμενες δεκαετίες». Μπορείτε να προσδιορίσετε ποια έργα αναμένεται να διαμορφώσουν το μελλοντικό οικοσύστημα της τεχνητής νοημοσύνης;
– Η βασική προϋπόθεση της δήλωσης «οικονομικής ασφάλειας» που υπογράψαμε με την Ελλάδα πηγάζει από την πρόταση ότι η τεχνητή νοημοσύνη συνεπάγεται παραγωγικότητα και η παραγωγικότητα είναι οικονομική ανάπτυξη, και η οικονομική ανάπτυξη θα διαπεράσει κάθε επίπεδο της αλυσίδας εφοδιασμού.
Εργα υποδομής – Συζητήθηκαν συγκεκριμένα έργα υποδομής, τα οποία περιλαμβάνουν και την πιθανή δημιουργία υπολογιστικών συστοιχιών (computing cluster) ισχύος πολλών Gigawatt στην Ελλάδα, κάτι που διερευνάται ενεργά από τη ΔΕΗ.
Βλέπουμε ότι η τεχνητή νοημοσύνη οδηγεί σε αύξηση της ζήτησης για ορυκτά, αύξηση της ζήτησης για τεχνολογικό υλικό και αύξηση της ζήτησης για ενέργεια. Ολα αυτά είναι ευκαιρίες. Ετσι, η προσέγγισή μας είναι να συνεργαστούμε με τους εταίρους και τους συμμάχους μας, όπως η Ελλάδα, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι οι εταιρείες μας θα χτίσουν την τεχνολογία τους επάνω σε υγιείς αλυσίδες εφοδιασμού, ενώ ταυτόχρονα θα είναι σε θέση να τροφοδοτήσουν αυτήν την ανάπτυξη, η οποία αποτελεί ευκαιρία για όλους μας.
Ξεκινήσαμε, λοιπόν, με τη δήλωση οικονομικής ασφάλειας και στη συνέχεια εστιάσαμε την προσοχή μας στις αγορές ηλεκτρισμού (ΕΜΑs), τις οποίες υπέγραψαν οι υπουργοί Ράιτ και Μπέργκμαν και μετά συζητήθηκαν συγκεκριμένα έργα υποδομής, τα οποία περιλαμβάνουν τον Κάθετο Διάδρομο και την πιθανή δημιουργία υπολογιστικών συστοιχιών (computing cluster) ισχύος πολλών gigawatt στην Ελλάδα, κάτι που διερευνάται ενεργά από τη ΔΕΗ.
Ετσι, η βασική μας προσέγγιση είναι να θέσουμε τις σωστές αρχές, να έχουμε ένα διαρθρωμένο σχέδιο ανάπτυξης και συγκεκριμένα έργα υποδομής. Σήμερα, εργαζόμαστε για να διασφαλίσουμε ότι τα έργα υποδομής που συμφωνήσαμε θα οδηγηθούν πραγματικά στην υλοποίησή τους.
– Πώς βλέπει ο πρόεδρος Τραμπ τη γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας και ποιο μήνυμα του μεταφέρατε;
– Η Ελλάδα αποτελεί γέφυρα μεταξύ της Εγγύς Ανατολής και της Ευρώπης και, τελικά, θεωρούμε την Ελλάδα πιθανό κόμβο logistics και υποδομών για την ενέργεια, τα καλώδια οπτικών ινών και τις μεταφορές. Είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι για τη συνεργασία μας με την Ελλάδα.
Θεωρούμε την Ελλάδα πολιτισμικό σύμμαχο, του οποίου οι παραδόσεις χρονολογούνται χιλιάδες χρόνια πίσω και οι οποίες προφανώς αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για το σύστημα αξιών μας σε ολόκληρη τη Δύση. Επομένως, ήταν μεγάλη μου χαρά και τιμή να υπογράψω την πρώτη μας δήλωση οικονομικής ασφάλειας με τον υπέροχο λαό της Ελλάδας.

