Για την Thanh Cong Garment, έναν προμηθευτή εταιρειών ένδυσης όπως οι Adidas, Calvin Klein και Columbia, στο Βιετνάμ μια εμπορική συμφωνία για την αποφυγή των χειρότερων δασμών του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ θα έπρεπε να ήταν μια τεράστια ανακούφιση.
Το Βιετνάμ ήταν μία από τις δύο μόνο χώρες για τις οποίες ο Τραμπ δήλωσε ότι έχουν εξασφαλίσει συμφωνία με τις ΗΠΑ έως την προθεσμία της 9ης Ιουλίου για να αποφύγουν τους λεγόμενους αμοιβαίους δασμούς. Αυτή την εβδομάδα, πολλοί από τους γείτονές τους έλαβαν επιστολές από τον Λευκό Οίκο που απειλούσαν, σε ορισμένες περιπτώσεις, με υψηλότερους δασμούς.
Συμφωνία χωρίς λεπτομέρειες για το Βιετνάμ
Ωστόσο, τόσο η συγκεκριμένη εταιρεία όπως και πολλές ακόμη, έμεινε άναυδη λόγω της έλλειψης λεπτομερειών στη συμφωνία. Ο Τραμπ ανακοίνωσε έναν γενικό δασμολογικό συντελεστή 20%, μειωμένο από την αρχική απειλή του 46%, αλλά ούτε το Βιετνάμ ούτε οι ΗΠΑ έχουν παράσχει περαιτέρω λεπτομέρειες ούτε έχουν δημοσιεύσει την τελική έκδοση της εμπορικής συμφωνίας.
Το Ανόι δεν έχει επίσης επιβεβαιώσει τον νέο δασμολογικό συντελεστή, λέγοντας μόνο ότι οι δύο πλευρές είχαν καταλήξει σε ένα «δίκαιο και ισορροπημένο πλαίσιο αμοιβαίας εμπορικής συμφωνίας», γεγονός που αυξάνει περαιτέρω την αβεβαιότητα για τις εταιρείες.
Η αμερικανική πλευρά συμπεριέλαβε επίσης μια ρήτρα που απειλούσε με συντελεστή 40% για τα αγαθά που «μεταφορτώνονται» – ή αναδρομολογούνται – μέσω του Βιετνάμ, αν και δεν όριζε τη μεταφόρτωση. Ωστόσο, η ρήτρα έχει προκαλέσει ανησυχίες μεταξύ των επιχειρήσεων ότι θα τιμωρηθούν για τη χρήση κινεζικών εισροών, οι οποίες είναι κρίσιμες για τις αλυσίδες εφοδιασμού στο Βιετνάμ.
Ο Tran Nhu Tung, πρόεδρος της εταιρείας, ανέφερε στους FT πως ο βασικός συντελεστής 20% δεν ήταν πολύ υψηλότερος από τον φόρο εισαγωγής 15-17% που καταβάλλουν σήμερα οι Βιετναμέζοι κατασκευαστές ενδυμάτων. Ωστόσο, η ρήτρα μεταφόρτωσης θα μπορούσε να αποδειχθεί τεράστια πρόκληση.
«Για τα προϊόντα που έχουν υλικά από την Κίνα αλλά κατασκευάζονται στο Βιετνάμ, ποιος είναι ο δασμός εξαγωγής στις ΗΠΑ; 20% ή 30% ή 35%;» αναρωτήθηκε εύλογα.
Τα επίσημα στοιχεία για το πρώτο εξάμηνο του έτους δείχνουν ότι οι άμεσες ξένες επενδύσεις αυξήθηκαν σχεδόν κατά το ένα τρίτο στα 21,5 δισεκατομμύρια δολάρια
Ο ρόλος του Βιετνάμ
Το Βιετνάμ, ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτές ένδυσης, υποδημάτων, ηλεκτρονικών ειδών και άλλων προϊόντων στις ΗΠΑ, έχει γίνει μια υπερδύναμη στον κατασκευαστικό κλάδο τα τελευταία χρόνια, προσελκύοντας εταιρείες όπως η Apple, η Nike και η Samsung, καθώς οι εταιρείες έσπευσαν να μεταφέρουν την παραγωγή τους εκτός Κίνας για να αποφύγουν τις επιπτώσεις των γεωπολιτικών εντάσεων.
Πολλές από αυτές τις εταιρείες προσπαθούν να καταλάβουν ότι η νέα εμπορική συμφωνία θα λειτουργήσει — και είτε κινούμενο γρήγορα, το Βιετνάμ έχει εξασφαλίσει ευνοϊκούς όρους είτε έχει περιοριστεί.
«Υπάρχει μια ανακούφιση που τουλάχιστον γνωρίζουμε ποια είναι η απάντηση για το Βιετνάμ… αλλά εξακολουθεί να υπάρχει αρκετή αβεβαιότητα στη συμφωνία που υπάρχει αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο Ριτς ΜακΚλέλαν, ιδρυτής της RMAC Advisory, στους πελάτες της οποίας περιλαμβάνονται εταιρείες και η κυβέρνηση του Βιετνάμ.
Η ρήτρα μεταφόρτωσης είναι «το πιο ασαφές και ενδεχομένως πιο επικίνδυνο μέρος αυτής της συμφωνίας», πρόσθεσε.
Το Βιετνάμ διακυβεύεται σε πολλά. Ως μία από τις χώρες που εξαρτώνται περισσότερο από το εμπόριο στον κόσμο, με λόγο εξαγωγών προς ΑΕΠ σχεδόν 90%, το ένα τρίτο των εξαγωγών του πηγαίνει μόνο στις ΗΠΑ, γεγονός που καθιστά έναν υψηλότερο δασμολογικό συντελεστή σημαντικό κίνδυνο για την οικονομική ανάπτυξη.
Το εμπορικό της πλεόνασμα με τις ΗΠΑ έχει εκτοξευθεί τα τελευταία χρόνια στα 123 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024, το τρίτο μεγαλύτερο μετά την Κίνα και το Μεξικό.
Η χώρα δέχτηκε επίσης κατηγορίες ότι λειτουργεί ως αγωγός για κινεζικές εταιρείες που επιδιώκουν να αποφύγουν τους δασμούς της Ουάσινγκτον. Ένα μεγάλο μέρος των επενδύσεων στον κατασκευαστικό τομέα στο Βιετνάμ προέρχεται από την Κίνα , η οποία αντιπροσώπευε σχεδόν ένα στα τρία νέα έργα πέρυσι.
Ο «χρησμός» της μεταφόρτωσης
Οι ειδικοί λένε ότι ο ορισμός της μεταφόρτωσης από την κυβέρνηση Τραμπ θα μπορούσε να αναφέρεται σε μια σειρά πρακτικών, από την απλή επανασυσκευασία κινεζικών προϊόντων με την πλαστή ετικέτα «κατασκευασμένο στο Βιετνάμ» ή έως τη χρήση κινεζικών πρώτων υλών σε προϊόντα που κατασκευάζονται στο Βιετνάμ.
«Ο αντίκτυπος μπορεί να είναι πιο περιορισμένος εάν αυτοί οι δασμοί του 40% επιβληθούν αποκλειστικά για τις πιο κραυγαλέες πρακτικές απλής εκτροπής του εμπορίου για την αποφυγή των δασμών των ΗΠΑ», πρόσθεσε ο αναλυτής της MUFG, Michael Wan.
«Αντίθετα, εάν υπάρχει ένας αυστηρότερος προσδιορισμός της μεταφόρτωσης που ορίζεται ως ένα συγκεκριμένο όριο προστιθέμενης αξίας στο εξωτερικό, ο αντίκτυπος… μπορεί να είναι μεγαλύτερος».
Δεδομένου του ενδιαφέροντος της κυβέρνησης Τραμπ για την απομόνωση της Κίνας , οι επιχειρήσεις φοβούνται έναν ευρύτερο ορισμό. Αυτό θα ήταν εξαιρετικά επιζήμιο για το Βιετνάμ, όπου πολλές επιχειρήσεις βασίζονται σε κινεζικές πρώτες ύλες και εξαρτήματα, και προειδοποίησαν ότι η αφαίρεσή τους θα ήταν αδύνατη.
«Αυτό δεν είναι ρεαλιστικό, δεν λαμβάνει υπόψη τον τρόπο λειτουργίας των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού», δήλωσε ένας Αμερικανός επιχειρηματίας στο Ανόι. «Δεν είναι απλώς αδύνατο για το Βιετνάμ. Είναι αδύνατο για όλους».
Ένας δασμός 20% θα οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές και πληθωρισμό στα προϊόντα
Ο δασμολογικός συντελεστής
Ένα άλλο μεγάλο άγνωστο είναι το πώς θα συγκριθεί ο δασμολογικός συντελεστής του Βιετνάμ με αυτόν των γειτόνων του — μια διαφορά που θα είναι κρίσιμη για να διατηρήσει το Βιετνάμ το ανταγωνιστικό του πλεονέκτημα ως κόμβος παραγωγής. Ο Τραμπ έχει θέσει νέα προθεσμία την 1η Αυγούστου για να καταλήξουν οι χώρες σε συμφωνία με τις ΗΠΑ.
«Το αν ο διαπραγματευμένος δασμός θα είναι τελικά νίκη ή ήττα για το Βιετνάμ θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το αν άλλες αγορές του «Κίνα συν ένα» θα εξασφαλίσουν παρόμοιες συμφωνίες», τόνισε και ο Marco Förster, διευθυντής του ASEAN στην Dezan Shira & Associates.
Τα επίσημα στοιχεία για το πρώτο εξάμηνο του έτους δείχνουν ότι οι άμεσες ξένες επενδύσεις αυξήθηκαν σχεδόν κατά το ένα τρίτο στα 21,5 δισεκατομμύρια δολάρια, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι επενδύσεις δεν είχαν αποθαρρυνθεί από την αβεβαιότητα των δασμών. Το Βιετνάμ έχει επίσης ένα πλεονέκτημα σε ορισμένα κίνητρα και χαμηλότερο κόστος για τους παραγωγούς.
Αλλά ο Steve Greenspon, ιδρυτής της αμερικανικής εταιρείας λιανικής πώλησης ειδών οικιακής χρήσης Honey-Can-Do, προειδοποίησε ότι ακόμη και «ένας δασμός 20% θα οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές και πληθωρισμό στα αγαθά».
«Αυτό σίγουρα θα οδηγήσει σε μειωμένη ζήτηση για αγαθά, βλάπτοντας τις αμερικανικές επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας», υπογράμμισε. «Οι εταιρείες θα συνεχίσουν να παράγουν τα προϊόντα τους στο Βιετνάμ, αν και με χαμηλότερο ρυθμό από ό,τι πριν από τους δασμούς».
