Ο επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον, Βόπκε Χούστρα, φαίνεται ότι ίσως έδρασε αντίθετα προς τις αρμοδιότητές του. Σύμφωνα με το Politico, άσκησε πιέσεις στη νέα κυβέρνηση της Γερμανίας να αποδεχθεί την πρόταση για χαλάρωση των κλιματικών στόχων της Ε.Ε.
Φέρεται ότι είχε συνομιλίες με τους Χριστιανοδημοκράτες και τους Σοσιαλδημοκράτες τον καιρό που διαπραγματεύονταν μεταξύ τους για τον σχηματισμό κυβέρνησης και συγκεκριμένα το κεφάλαιο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Την πληροφορία έδωσαν στο Politico δύο άτομα που συμμετείχαν στις συνομιλίες και ακόμη δύο που ενημερώθηκαν σχετικά.
Η Ευρώπη θα συνεχίσει να ρυπαίνει με δικαιώματα τρίτων
Ο Ολλανδός επίτροπος Βόπκε Χούστρα, μέλος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, στο οποίο ανήκουν και οι Χριστιανοδημοκράτες, προσπάθησε να επηρεάσει τη θέση της μελλοντικής κυβέρνησης σχετικά με τον στόχο της Ε.Ε. για το κλίμα για το 2040. Πίεσε και τα δύο κόμματα να υποστηρίξουν τη σύσταση της Κομισιόν για μείωση κατά 90% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αλλά και να συναινέσουν στη χρήση των διεθνών πιστώσεων άνθρακα.
Δηλαδή ένα αμφιλεγόμενο μέτρο, που θα επιτρέψει στην Ε.Ε. να επιτύχει μέρος του στόχου της για το 2040 χρηματοδοτώντας έργα για το κλίμα σε φτωχότερες χώρες. Στην ουσία, η Ε.Ε. θα συνεχίσει να ρυπαίνει, αλλά θα «αγοράσει» το δικαίωμα ρύπανσης από άλλες χώρες εκτός του μπλοκ, που θα υποχρεωθούν να ρυπάνουν λιγότερο.
Βόπκε Χούστρα
Η προσπάθεια που έκανε ο επίτροπος ήταν επιτυχής, στην κυβερνητική συμφωνία συμπεριελήφθη η πρόταση της Κομισιόν και πλέον η «γερμανική πρόταση» θα είναι η βάση για τις συζητήσεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Μεγάλη επιρροή»
Σύμφωνα με τον επικεφαλής του ΕΛΚ στο Ευρωκοινοβούλιο για θέματα περιβάλλοντος, Πέτερ Λίζε, «αυτές οι συνομιλίες πραγματοποιήθηκαν και είχαν μεγάλη επιρροή. Συνεργάστηκα με τον Βόπκε Χούκστρα για να αντιμετωπίσω τις ανησυχίες του SPD σχετικά με τις διεθνείς πιστώσεις άνθρακα, επειδή ήξερα ότι σκεφτόταν ήδη προς αυτή την κατεύθυνση. Το SPD έπρεπε να σκεφτεί προς αυτή την κατεύθυνση, επειδή διαφορετικά δεν θα υπήρχε επαρκής υποστήριξη για τον στόχο του 2040».
Ο στόχος του 2040 προορίζεται να χρησιμεύσει ως σκαλοπάτι μεταξύ του υφιστάμενου στόχου της ΕΕ για το 2030 (να μειώσουν τις εκπομπές κατά 55% κάτω από τα επίπεδα του 1990) και τον στόχο μηδενικών εκπομπών το 2050. Η Κομισιόν επρόκειτο να παρουσιάσει την επίσημη πρότασή της για μείωση κατά 90% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέχρι τα τέλη Μαρτίου, με τον Βόπκε Χούστρα και την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να την υποστηρίζουν θερμά. Αλλά το ανέβαλαν, διότι δεν υπήρχε επαρκής υποστήριξη από τις κυβερνήσεις των «27». Πλέον, αυτό αναμένεται να γίνει στις αρχές Ιουλίου.
Πώς τους έπεισε
Παρασκηνιακά, ο επίτροπος Περιβάλλοντος διατύπωνε την ιδέα των πιστώσεων άνθρακα, καθώς και αρκετές άλλες τροποποιήσεις για την αποδυνάμωση του αρχικού στόχου. Ο Γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες είδαν θετικά την πρόταση, καθώς είναι θετικά διακείμενοι στο εμπόριο των εκπομπών άνθρακα για επίτευξη του στόχου. Ο Αντρέας Γιουνγκ υποστήριξε ότι η εμπλοκή του επιτρόπου δεν είχε μεγάλη επίδραση στις διαπραγματεύσεις, γιατί ήταν το εμπόριο άνθρακα «ήταν κοινή πεποίθηση». «Ήταν σημαντικό για εμάς η συμφωνία συνασπισμού για τον κλιματικό στόχο του 2040 να είναι συμβατή με τις σκέψεις της Επιτροπής επί του θέματος. Γι’ αυτό επιδιώξαμε διάλογο», είπε.
Το γραφείο του επικεφαλής διαπραγματευτή του SPD για θέματα κλίματος, Όλαφ Λάις, αρνήθηκε να σχολιάσει.
Οι άλλες χώρες
Εκτός από τη Γερμανία, αρκετές χώρες της Ε.Ε., μεταξύ των οποίων η Γαλλία και η Πολωνία, έχουν ταχθεί υπέρ της χρήσης πιστωτικών μονάδων άνθρακα για την επίτευξη του στόχου του μπλοκ για το 2040. Ωστόσο, καμία δεν έχει υποβάλει πρόταση τόσο λεπτομερή όσο η Γερμανία, και η έγκριση των πιστωτικών μονάδων άνθρακα από το Βερολίνο συνοδεύεται από αυστηρούς περιορισμούς.
Η συμφωνία αναφέρει ότι μπορούν να επιτευχθούν το πολύ 3 ποσοστιαίες μονάδες του στόχου του 90% με την πληρωμή για «υψηλής ποιότητας, πιστοποιημένες και μόνιμες» μειώσεις εκπομπών σε άλλες χώρες. Αυτές οι πιστώσεις θα πρέπει να είναι «οικονομικά βιώσιμες» -όχι πολύ ακριβές- και να αντισταθμίζουν μόνο τις «υπολειμματικές εκπομπές», εκείνες που είναι πιο δύσκολο να μειωθούν στο μηδέν.
Οι αντιδράσεις
Το σχέδιο αυτό, για αγορά ρύπων από άλλες χώρες, έχει επικριθεί διότι ενέχει τον κίνδυνο να υπονομεύσει τα σχέδια των «27» για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ενώ στέλνει λάθος σήματα. Επίσης, δόλιες πρακτικές μαστίζουν εδώ και καιρό τη βιομηχανία πιστώσεων άνθρακα. Το 2024, καταγγέλθηκε απάτη δισεκατομμυρίων ευρώ στη Γερμανία. Εταιρείες ορυκτών καυσίμων αγόρασαν αμφίβολες κινεζικές πιστώσεις για να αντισταθμίσουν τις εκπομπές τους.
«Παραβιάζει κατάφωρα την υπόσχεσή του»
Ενας παγκόσμιος μηχανισμός για την εμπορία πιστοποιημένων πιστώσεων άνθρακα συμφωνήθηκε πέρυσι στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα με την υποστήριξη της Ε.Ε. Αλλά η εφαρμογή του σημαίνει ότι οι χώρες της Ε.Ε. και οι ΗΠΑ δεν χρειάζεται να επιτύχουν τον στόχο του 90% μόνο με τις δικές τους προσπάθειες. Συνεπώς, οι εκπομπές αερίων έως το 2040 θα είναι υψηλότερες από τις συμφωνηθείσες.
Ο Γερμανός ευρωβουλευτής των Πρασίνων, Μίκαλε Μπλος υποστήριξε ότι ο επίτροπος Χούστρα «θέτει σε κίνδυνο την αξιοπιστία της Ευρώπης για το κλίμα» και ότι «παραβιάζει κατάφωρα την υπόσχεσή του» για προστασία του περιβάλλοντος. «Για την επανεκλογή του και για την επανεκλογή της προέδρου της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μας ορκίστηκε ότι θα εργαστεί ασυμβίβαστα για τον στόχο του 90% για το κλίμα. Τώρα εργάζεται για να τον αποδυναμώσει», δήλωσε στο Politico.
Το γραφείο του επιτρόπου αρνήθηκε να σχολιάσει τις συνομιλίες. Ωστόσο, όταν ρωτήθηκε για τη γερμανική πρόταση στα τέλη Μαΐου, ο Βόπκε Χούστρα την επαίνεσε. Δήλωσε: «Επιτρέψτε μου να πω απλώς ότι ο τρόπος που διαβάζω τη συμφωνία συνασπισμού της Γερμανίας είναι ότι έχει πολλά από τα στοιχεία φιλοδοξίας και πραγματισμού που θα μπορούσαν επίσης να εμπνεύσουν και άλλους στην Ευρώπη».
